کشمکش های گفتمانی رئالیسم و ایده آلیسم در نقاشی ایران معاصر: طرح رویکردی برای مطالعه تاریخ اجتماعی هنر ایران

نویسنده

چکیده مقاله:

برای نگارش تاریخ هنر معاصر نمی­توان به زندگی­نامه­نگاری هنرمندان و تاریخ­نگاری رویدادهای هنر و مطالعة نوع‌شناسانه و سبک‌شناسانة آثار هنری اکتفا کرد، بلکه باید پرسید چگونه تاریخِ رویدادها شکل می­گیرد و سبک­ها پدید می­آیند؟ چگونه نظام­های قدرت فراز و فرود جریان­های هنری را جهت می‌دهند؟ در مقالة حاضر این پرسش دنبال می­‌شود که تقابل ایدئالیسم صاحبان قدرت و رئالیسم حاشیه­نشینان قدرت به‌عنوان تقابل ساختاری به سبک­ها و جریان­های هنری ایران شکل داده­اند؟ البته منظور از رئالیسم بازنمایی واقع‌نمایانه و طبیعت­نمایانه و تقلیل آن به سبک­های محدود در تاریخ هنر نیست، بلکه منظور مواجهة تجربی و عملی با جهان است؛ از همین رو در رویارویی با ایدئالیسم قرار دارد که مواجهة استعلایی و نمادی با جهان است. در این مقاله برای مطالعة فراز و فرود جریان­های هنری ایران به مطالعة ظهور و گسترش طبقة متوسط و کشمکش‌های طبقة متوسط جدید و قدیم و هژمونیک شدن ارزش­های این طبقات در تاریخ تحولات اجتماعی پرداخته شد. در نهایت پنج دورة پرفرازونشیب تحت عنوان شکل‌گیری رئالیسم در دوران مشروطه، افول رئالیسم در برابر ایدئالیسم تاریخ­گرا و اصالت­گرای پهلوی، حیات کوتاه رئالیسم انقلابی، افول رئالیسم در برابر ایدئالیسم مذهبی پس از انقلاب و بازگشت دوبارة رئالیسم انتقادی مورد مطالعه قرار گرفت.

منابع مشابه

سیر تحول واقع گرایی (رئالیسم) در هنر نقاشی معاصر ایران

رئالیسم به معنای واقع گرایی است ، اما از آنجا که کلمه واقعیت تعابیر متفاوتی و متناقضی را القا می کند ، لذا این عنوان در حوزه هنر اشکال متنوعی را بوجود آورده است . در نگارگری ایرانی کمال الدین بهزاد و شاگردانش گونه ای از واقع گرایی را به تصویر می کشند . اما شیوه ی رئالیسم اروپایی از اواخر دوران صفویه کم کم به نقاشی ایرانی رسوخ کرده و در دوران قاجار با سفر چندی از هنرمندان ایرانی به اروپا و بازگش...

15 صفحه اول

ایده آلیسم در تصوف

  جهان بینی صوفیانه- در همه نحله ها و فرق اهل تصوف- رنگی از ایده آلیسم و آرمان گرایی دارد؛ بدین معنی که تخیل و جنب ههای احساسی و عاطفی بیش از واقع­ گرایی و عقل و منطق و تجربه، بر مبانی و اصول اعتقادی و اهداف آن حکمفرماست. بسیاری از مبانی و اصول و دیدگاه های ایده آلیست ها را می توان در تصوف جستجو کرد؛ برخی از مفاهیم و نظریات و مضامین تصوف با مفاهیم و دیدگاه های ایده آلیستی مطابقت دارند؛ علاوه بر...

متن کامل

رئالیسم و ایده آلیسم هستی شناختی و معرفت شناختی از دیدگاه علامه جعفری

علامه جعفری در دو رویکرد متفاوت، در حیطه هستی شناسی به رئالیسم و در حیطه معرفت شناسی به نوعی ایده آلیسم معتقد است. وی در مقام هستی شناسی با ارائه استدلال های چند، ثبوت جهان خارج را امری مسلم انگاشته، و از این عقیده دفاع می نماید، . البته بر استدلال هایی که وی در این مقام ذکر نموده می توان انتقاداتی داشت. اما در مقام معرفت شناسی، با ابداع نظریه بازیگری‌های ذهنی، تطابق عین و ذهن را امری غیرممکن د...

متن کامل

از ایده آلیسم تا رئالیسم: بررسی مقابله‌ای شعر مقاومت انگلستان در دو مکتب جورجی و مدرنیسم

مقاله‌ی حاضر به بررسی شعر مقاومت در ادبیات انگلستان در دو دوره‌ی آغازین و پایانی جنگ جهانی اول می‌پردازد. نویسندگان، خواستار پاسخ به این پرسش بنیادی‌اند که تجربیات جنگ جهانی اول چه اثرات مفهومی و سبکی در شعر مقاومت انگلستان بر جای گذاشت؟ بدین منظور، شعر "سرباز" نوشته‌ی روپرت بروک و شعر "شیرین است و افتخار آمیز" نوشته‌ی ویلفرد اوون، به ترتیب به عنوان نمونه‌هایی برجسته از اشعار سالهای آغازین و پا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 8  شماره 2

صفحات  81- 112

تاریخ انتشار 2017-02-19

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023