کرامت انسانی و ابتنای حقوق بشری و شهروندی مندرج در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بر آن
نویسندگان
چکیده مقاله:
کرامت ذاتی، مبنای حقوق بشر محسوب میشود. افراد بماهو انسان، از حقوق بشر بهرهمند بوده و در دوران پسااجتماع و پدید آمدن حکومتها و فرمانروایی هیأت حاکمه، مدعی حقهای بشری خود هستند. حکومت مردمسالار، در جهت اعمال قوۀ حاکمیت و «بهمنظور تأمین، شناسایی و مراعات حقوق و آزادیهای عمومی و برای مقتضیات صحیح اخلاقی و نظم عمومی و رفاه همگانی»، ناچار دست به تقییدات و تحدید حقهای افراد میزند. در این علقۀ سیاسی-حقوقی شهروندی، هر گونه تضییق و توسعه در مصادیق حقوق بشر به وضع حقوق شهروندی منجر میشود. نگارندگان با پیشفرض اینکه حقهای بشری در فضای جامعۀ مطلق و بیقید نیستند، در پی نشان دادن کرامت اکتسابی و ارزشی بهعنوان مبنای حقوق شهروندی هستند و اینکه حکومت مشروع و حقانی باید بر این مبنا، به وضع حقوق شهروندی مبادرت ورزد و حکومت دینی ایران نیز از این قاعده مستثنا نیست. ضمن تأیید وجود ارزشهای مشترک بشری، باید پذیرفت در هر جامعهای، ارزشهای مخصوصی وجود دارد. در نهایت سعی بر این است که در قانون اساسی، تفکیک و اسلوب مذکور استخراج و چگونگی برخورداری از کرامت اکتسابی نشان داده شود.
منابع مشابه
مبانی کرامت انسانی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
قانون اساسی در هر کشوری مبتنی بر یک سلسله مبانی است. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران هم طبیعتاً با توجه به یک سلسله مبانی فلسفی، کلامی، عرفانی وفقهی تنظیم گردیده است. مسلما مبانی هستی شناختی، معرفت شناختی و انسان شناختی که تدوین کنندگان قانون اساسی ج . ا . ا بدان معتقد بوده و براساس آن، شالوده اصول این قانون را بنا نهادهاند، وجه ممیز این قانون اساسی با قانون اساسی سایر کشورهاست. در این مقاله به...
متن کاملتعلیق حقوق و آزادیها در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در پرتو اسناد حقوق بشری
با پیشبینی نظام تحدید حقوق و آزادیها در حالت عادی و وجود نظام تعلیق در شرایط اضطراری و نیز تفکیک حقوق تعلیقپذیر از حقوق تعلقناپذیر در اسناد حقوق بشری، تا اندازهای وضعیت آزادیها در نظام فراملی حقوق بشر روشن شده است. قانون اساسی ایران ضمن پیشبینی عناصر محدودکننده آزادیها، در اصل 79 به صورت اختصاصی به حالت اضطراری و وضعیت آزادیها در این شرایط پرداخته است و ضمن ممنوعکردن حکومت نظامی، از ...
متن کاملکرامت انسانی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در مورد کرامت انسانی دچار یک نوع پارادکس و تعارض است. این تعارض که از نوع تعارض واقعی و مستقر است، دو جنبه درونی و بیرونی دارد؛ به این معنا که اصول مختلف این قانون (از جمله اصول دوم، سوم، چهارم، دوازدهم، سیزدهم، چهاردهم، بیستم، بیست و یکم، صد و پانزدهم، و صد و شصت و سوم) هم با یکدیگر و هم با نظام بین¬المللی کرامت انسانی و حقوق بشر ناسازگاری و تنافی دارند و این نا...
متن کاملبررسی تطبیقی جایگاه حقوق شهروندی زنان در قانون اساسی و منشور حقوق شهروندی جمهوری اسلامی ایران
حقوقشهروندیزنان بهعنوان یکی از اساسیترین مفاهیم حقوقی، مجموعهای از حقوق مدنی، سیاسی و اجتماعی است که زنان بهواسطهی عضویت در جامعه و برقراری رابطه با دولت از آن بهرهمند میشوند. در جمهوری اسلامی ایران این حقوق توسط قانوناساسی، منشور حقوقشهروندی و سایر قوانین و مقررات مورد حمایت قرار گرفته است. هدف این پژوهش بر مبنای نظریهی حقوقشهروندی تی. اچ مارشال، بررسی تطبیقی جایگاه مفهوم حقوقشهر...
متن کاملحقوق بشر و حقوق شهروندی از نگاه دولتهای اسلامی خاورمیانه با تاکید بر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
حقوق بشر و حقوق شهروندی از حقوق ذاتی و طبیعی انسان نشأت گرفته و در طول تاریخ بین اندیشمندان مناطق مختلف جهان و همچنین در مکاتب الهی توجه خاصی به آنها شده است. اما متاسفانه تا پایان جنگ جهانی دوم حقوق بشر بهصورت گسترده اقبالی کسب ننمود. اگر چه با اعلامیه جهانی حقوق بشر سال 1948 و دیگر کنوانسیون های مربوطه، حقوق بشر شکل جهان شمولی بخود گرفته ولی هنوز بسیاری از دولتهای خاورمیانه حاضر به پذیرش ت...
متن کامل«تکالیف شهروندی» در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
شهروند، مفهومی حقوقی است که در مباحث حقوق عمومی و حقوق بشر مطرح میشود. وجه مشترک تعاریف حقوقی درباره شهروند، رابطهای است که بین فرد و حکومت وجود دارد. این رابطه، رابطهای دوسویه است که دربرگیرنده طیف وسیعی از حقوق و تکالیف است؛ یعنی شهروند در مقابل حقوقی که در برابر دولت دارد، همزمان تکالیف و مسئولیتهایی نیز بر عهده دارد که موظف به انجام آنهاست. در یک حکومت مردمسالار، قانون اساسی، به ع...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 46 شماره 1
صفحات 115- 137
تاریخ انتشار 2016-03-20
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023