کدهای اخلاق پژوهش در تجربه‌های زیستۀ نخبه‌گان علوم اجتماعی

زمینه: آسیب‌شناسی نهاد علم درگزارش‌های داخلی بیانگر شکاف میان وضعیت موجود و اخلاق حرفه‌ای مطلوب است. به منظور دریافت کدهای اخلاق پژوهش نخبه‌گان با تأکید بر خود- دریافته آنان، پژوهش حاضر درصدد دستیابی به دغدغه‌های تجربه شده، و کدگذاری و دسته‌بندی آنها با رویکردی بومی است. روش: روش پژوهش حاضر تلفیقی از رویکردهای کیفی- کمی است. جامعه مورد مطالعه شامل 182 نفر از استادان و دانشجویان دکتری یا به عبارتی، نخبه‌گان رشته علوم اجتماعی در هشت دانشگاه دولتی شهر تهران، اصفهان و شیراز است. نمونه‌گیری از نوع در دسترس و حجم آن تعداد 130 نفر بوده است. داده‌ها با ابزار پرسشنامه و پرسش باز پاسخ گردآوری و با تکنیک تحلیل محتوای کیفی مورد تحلیل قرار گرفته است. یافته‌ها: براساس یافته‌ها، صفات سلبی کدهای اخلاق پژوهش به‌ترتیب، ضعف امانت‌داری 63 %، ضعف صداقت 21 %، و میانمایگی مدیریت پژوهشی 16% بوده است. میزان بیشتر دغدغه تجربه شده نخبه‌گان در جامعه علمی که با آن سرو کار دارند به ضعف مناسبات و اخلاق فردی عاملان پژوهشی (84%) و میزان کمتر آن به ساختار مدیریت پژوهشی(16%) نسبت داده شده و از این رو، تأکید بر سطح خرد بوده است. نتیجه‌گیری: با تبدیل صفات سلبی به صفات ایجابی، کدهای اخلاق پژوهش به ترتیب به امانت‌داری حرفه‌ای، صداقت حرفه‌ای و مدیریت عقلانی اختصاص یافته است.