کاوش اضطراری بنای حوضخانۀ سرکوچه یخچال شهر آران‌وبیدگل

نویسندگان

چکیده مقاله:

بنای حوضخانۀ سرکوچه یخچال در مرداد 1394، طی عملیات عمرانی شهرداری مرکزی شهر آران‌وبیدگل در بخش مهمی از بافت تاریخی این شهر، به‌صورت اتفاقی کشف شد. هرچند عملیات خاک‌برداری باعث تخریب بخشی از بنا شده بود،تیم کاوش ادامۀ مراحل کشف این بنا را بر عهده گرفتند. این کاوش با دو هدف اصلی انجام شد: 1. نجات و بررسی مطالعاتی بنای در حال تخریب؛ 2. بررسی کارکرد و اهمیت بنا (هم به‌صورت منفرد و هم به‌عنوان عنصری از بافت تاریخی شهر). در این مقاله تلاش شده است در مرحلۀ اول، این بنا به‌صورت دقیق توصیف شود و در مرحلۀ دوم، به بحث دربارۀ تاریخ‌گذاری و تحلیل کاربری بنا پرداخته شود. کاوشگران برای رسیدن به اهداف موردنظر، افزون بر کاوش محوطه براساس اصول کاوش در بافت شهری، به بررسی بافت تاریخی محلۀ سرکوچه یخچال و محلات اطراف، به‌ویژه بناهای پیرامون حوضخانه پرداختند؛ همچنین حفر دو ترانشۀ مجزا از بنا و بررسی و تحلیل فضاهای مختلف بنا و نیز یافته‌های گوناگون کاوش، ازجمله مراحل بعدی در راستای نیل به اهداف اصلی بود. مواد موردبررسی در این کاوش، یافته‌های فرهنگی مکشوف در بنای حوضخانه و دو ترانشۀ حفرشده است. این کاوش از آن جهت اهمیت بسزایی دارد که نخستین کاوش باستان‌شناسی در بافت شهری آران‌وبیدگل است و یکی از شاخص‌ترین و ناشناخته‌ترین فضاهای معماری در بافت شهرهای کویری، یعنی حوضخانه‌ها را معرفی می‌کند. در پایان این مقاله، بنای حوضخانه به‌عنوان سازه‌ای آبی با کاربری چندگانه معرفی می‌شود و براساس داده‌های به‌دست‌آمده از کاوش که بخش گسترده‌ای از آن‌ها خارج از کانتکست اصلی کشف شده‌اند، درخصوص قدمت بنا اظهار نظر قطعی نمی‌شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

ثبت نام

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

کاوش اضطراری محوطۀ گندمزار شرقی در حوضۀ آبگیر سد سیمره

محوطۀ گندمزار در حوضۀ آبگیر سد سیمره در حاشیۀ دریاچۀ سیمره در استان ایلام واقع شده است. این محوطۀ عظیم در جریان برنامۀ بررسی و شناسایی باستان شناسی سال 1386 شناسایی شد1393 به طور متناوب کاوش اضطراری شد. یکی - و بخش های کوچکی از آن در سال های 1389 93 تحت عنوان /1/ 220 مورخ 27 / از این بخش ها با نام محوطۀ گندمزار شرقی با مجوز شمارۀ 66 در فرودین ماه 1393 کاوش شد. » محوطۀ گندمزار شرقی -E1.Gan.93.5S...

متن کامل

کاوش اضطراری محوطۀ گندمزار شرقی در حوضۀ آبگیر سد سیمره

متن کامل

تحلیلی بر معماری مکشوفه از نخستین فصل کاوش بنای قِلا گوری رَماوند

در این نوشته آثار معماری مکشوفه از نخستین فصل کاوش های اضطراری محوطۀ باستانی قلا گوری رماوند 1 در سال 1389 معرفی شده است. این کاوش ها با انگیزۀ نجات بخشی این محوطه از خطر آبگیری سد سیمره انجام گرفت. هدف اصلی در این کاو شها مستندسازی آثار منقول و غیر منقول و نجات بخشی آنها قبل از آبگیری سد سیمره و انهدام آنها بود. طرح کاوش نجات بخشی محوطۀ قلاگوری رماوند در اوایل پاییز سال 1389 به پیشنهاد سازمان ...

متن کامل