کانی‌سازی و زمین‌شیمی آرسنیک در سامانه‌ی دگرسانی محدوده‌ی قزل بلاغ، هشترود ، جنوب خاور تبریز

چکیده ذخیره‌ی آرسنیک قزل بلاغ در هشترود ، فاصله‌ی 120 کیلومتری جنوب خاور تبریز، قرار دارد. در محدوده‌ی مورد مطالعه، تأثیر گنبد‌های داسیتی سهند بر روی آهک‌های ماسه‌ای و ماسه‌سنگ‌های سازند قم به سن الیگومیوسن و واحدهای پیروکلاستیک به سن میوسن، منجر به تشکیل انواع دگرسانی‌های سیلیسی، فیلیک، آرژیلیک حدواسط، آرژیلیک پیشرفته و دولومیتی شدن به همراه کانی‌سازی آرسنیک شده است. به‌نظر می‌رسد کانی‌سازی آرسنیک در دو مرحله اصلی رخ داده است: 1) کانی‌سازی پیریت± کالکوپیریت ± آرسنوپیریت که منطبق با هاله‌ی دگرسانی فیلیک بوده است. می‌توان گفت که سیال مسئول کانه‌زایی در این مرحله دارای حرارت بالاتر (حدود 250 درجه‌ی ‌سانتیگراد) و fS2 بین 15- 10 تا 20- 10 بوده است و 2) پیریت± آرسنیک خالص ± رآلگار± اورپیمنت± گالن ± استیب‌نیت که منطبق با هاله‌ی دگرسانی رسی حدواسط و پیشرفته می‌باشند. سیال گرمابی در این مرحله دارای حرارت پایین‌تر (تقریباً بین 180 تا 210 درجه‌ی سانتیگراد) و 8/7- 10 تا 13- 10 fS2= بوده است. این مجموعه توسط هماتیت، دیاسپور، کائولینیت، آلونیت و آرسنولیت همراهی می‌شود. همچنین میانگین عیار آرسنیک در زون فیلیک 655 ppm و در انواع زون‌های آرژیلیک 11930 ppm می‌باشد. محاسبات تغییرات جرم نمایانگر غنی‌شدگی بسیاری از عناصر فلزی همچون As، Sb، Hg، Ag و Au در محدوده مطالعاتی بوده است. با توجه به مطالعات ژئوشیمیایی، می‌توان گفت عناصر As، Hg و Sb می‌توانند به عنوان ردیاب کانی‌سازی احتمالی مس پورفیری و طلا در محدوده مطالعاتی در نظر گرفته شوند.