کاربستِ الگوی معناکاوی کریستوا در خوانشِ شعری از رضا براهنی

نویسنده

چکیده مقاله:

کریستوا از مهم‌ترین پژوهش‌‌گران در حوزۀ نشانه‌شناسی به شمار می‌رود. نشانه‌شناسیِ کریستوا ‏تحت عنوان معناکاوی شناخته می‌شود. معناکاوی علاوه بر بررسی شبکه‌های دلالتی، به شبکه‌های ‏غیردلالتیِ رانه‌محور نیز توجه دارد. به همین دلیل، در معناکاوی با دو وجه روبه‌رو هستیم: وجه نمادین ‏و وجه ایمایی. وجه نمادین اساساً متوجهِ زبان، دلالت و قراردادهای اجتماعی است، اما وجه ایمایی متوجهِ رانه‌ها، ‏سائق‌ها و عواطفی است که به نحوی وارد زبان شده‌اند. از آنجایی‌که به زعم کریستوا، شعر نوعی عصیان در برابرِ زبان ‏است و بدین ترتیب امکانِ جریان یافتنِ وجه ایمایی را در بسترِ زبان فراهم می‌آورد، در پژوهش حاضر کوشیده شده ‏است، شعری از رضا براهنی، به طور موردی، بر اساس الگوی وی بررسی شود. این ‏بررسی نشان می‌دهد وجه ایمایی از طریقِ شگردهایی مانند اصوات مستقل،‏بی‌معنایی، قطع و سکوت، تکرار، وزن، هم‌آوایی و هم‌معنایی در بستر زبان پدیدار می‌شود. کاربستِ این الگو در زمینۀ شعرپژوهی از اهمیّت ویژه‌ای در نقد عملی برخوردار است. ‏

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

کاربست الگوی نشانه‌شناختی ریفاتر در خوانش شعر

چکیده یکی از پژوهش‌های بنیادی در حوزۀ نشانه‌شناسی شعر به مایکل ریفاتر (1924-2006) تعلق دارد. ریفاتر در مکتبِ ساختارگرایی پرورش یافته و در نهایت به نظریۀ دریافت گرایش پیدا کرده است. به همین دلیل، وی در زمرۀ ساختارگرایانِ هرمنوتیک قرار می‌گیرد. به کار‌گیری الگوی نشانه‌شناختی ریفاتر در بازخوانی آثار ادبی، به ویژه شعر، نکات مهمی را دربارۀ آفرینشِ اثر و همچنین بازآفرینیِ آن از سوی خواننده روشن می‌کند. ...

متن کامل

مفهوم معناکاوی در اندیشۀ ژولیا کریستوا

نظریۀ نقادانه کریستوا تحت اصطلاح معناکاوی یا تحلیل معنایی را می توان تلفیقی از دو حوزه نشانه شناسی و روانکاوی تفسیر کرد. این نظریه که چارچوب عمده نقدها و دیگر آرای او بویژه در مورد سوژه سخنگو را شکل م یدهد، از حوز ههای گوناگون دانش از جمله نشان هشناسی و روانکاوی وام می گیرد، اما با وارد ساختن اصلاحاتی بر هر یک از آنها حاصل شده است. همچنین این نظریه می تواند کلید راهیابی به اندیش ههای کریستوا به...

متن کامل

بنیان‌های اکوکریتیسیزم در نمادهای بلاغی اشعار رضا براهنی

کاربرد نمادهای زیست محیطی در حوزهٔ ادبیات فارسی قدمتی دیرینه دارد. در شعر معاصر فارسی نیز نمادهای جانوری و گیاهی به وفور دیده می‌شود. بسیاری از این نمادها جهت تبیین واقعیات یا تخیلات فردی شاعران قرار گرفته‌اند. نمادهای حیوانی و گیاهی در اشعار رضا براهنی از منظر زیست محیطی و نگاه بوم گرایانه قابل تأمل هستند و کاربردی منحصر دارند. در مقاله حاضر تلاش شده است با استفاده از شیوه توصیفی- تحلیلی، به مع...

متن کامل

نقد پسااستعماری رمان «رازهای سرزمین من» اثر رضا براهنی

هر اثر ادبی، نشان از جهان‌بینی و اندیشۀ صاحب اثر دارد و بر اساس فضای اجتماعی و سیاسی جامعه شکل می‌گیرد. رضا براهنی نویسندۀ رمان رازهای سرزمین من، بسان مصلحی اجتماعی، متأثر از فضای حاکم بر جامعۀ ایران و به‌ویژه تبریز در میان سال‌های 1337- 1357، به بیان افکار اجتماعی-سیاسی خود با هدف اصلاح جامعه دست زده است، ازاین‌رو، تحلیل اندیشه‌های نویسنده از دیدگاه ادبیات پسااستعماری حائز اهمیت است. پژوهش حاض...

متن کامل

بوطیقای داستان نویسی در آثار رضا براهنی

چکیده داستان نیز همچون تاریخ حرکت خود از نقطه ای آغاز می کند و به مسیر بی انتهای خود در طول زمان ادامه می دهد. در این مسیر همانگونه که در تاریخ تمدنهای بی شماری به وجود می آیند و جای خود را به تمدن دیگری می دهند، روز به روز گونه های مختلفی از تکنیک های داستان نویسی به وجود می آیند. یک نویسنده موفق می تواند آفرینشگر این تمدنها در دنیای داستان نویسی باشد. رضا براهنی خالق نمونه هایی از تمدن های ...

15 صفحه اول

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 23  شماره 2

صفحات  277- 302

تاریخ انتشار 2019-01-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023