کاربرد مدل تصمیم گیری چندمعیاره در رتبه بندی کیفی رودخانه ها در زمان رهاسازی بچه ماهی سفید Ruitilus Frissi kutum (مطالعه موردی سواحل ایرانی دریای خزر)

باتوجهبهاهمیتیکهمنابع آبسطحیازنظرتولید موادغذاییموردنیازجامعه،دارند، باید مدیریت آگاهانه ‌ای را بر رودخانه ‌ها درراستایتوسعهپایداراعمالنمود، تا علاوهبرحفاظت منابعآبی،محیطی مناسبجهتزیستانواعآبزیانرا نیز فراهم نمود. اکثر رودخانه‌های سواحل ایرانی دریای خزر در گذشته، مکان تکثیر طبیعی ماهی سفید بوده،‌ ولی در حال حاضر به ‌دلایل مختلف، فقط برخی از این رودخانه‌ ها از محل‌های اصلی مهاجرت بهاره ماهیان در سواحل ایرانی دریای خزر می‌باشند. بنابراین این تحقیق با هدف بررسی تغییرات کمی برخی از فاکتور مهم فیزیکوشیمیایی از قبیل کلر، سدیم، کلسیم، پتاسیم، اسیدیته، هدایت الکتریکی، سولفات، منیزیم و کل املاح محلول، در طی دوره زمانی ده ساله از سال 1382 تا 1391در مصب رودخانه های مهم حاشیه جنوبی دریای خزر و شناسایی مناسب ‌ترین رودخانه جهت رهاسازی بچه ‌ماهیان سفید صورت پذیرفت. در این راستا مهم‌ ترین فاکتورهای محیطی موثر بر رهاسازی بچه ‌ماهیان با استفاده از روش دلفی و تعیین درجه ارجحیت فاکتورها با استفاده از روش AHP صورت پذیرفت. سپس رودخانه ‌ها با استفاده از روش تصمیم ‌گیری چندمعیاره مورد ارزیابی قرار گرفتند، به ‌طوری ‌که در گروه جبرانی مدل‌ های تصمیم ‌گیری چندصفتی، از زیرگروه نمره‌ گذاری و امتیازدهی، روش مجموع ساده وزنی مورد استفاده قرار گرفت و جهت رسیدن به یک اجماع کلی از روش میانگین رتبه ‌ها استفاده گردید. نتایج بررسی نشان داد که به ‌طورکلی مصب رودخانه ‌ها از نظر فاکتورهای فیزیکوشیمیایی در معرض تغییرات زیادی قرار دارند. هم ‌چنین نتایج نشان داد که در بین روخانه ‌های مورد بررسی، رودخانه گرگانرود، تجن و سفید‌رود آلوده ‌ترین و رودخانه چشمه ‌کیله، خاله سرا و خشکرود بهترین رودخانه جهت رهاسازی بچه ‌ماهان سفید در حاشیه جنوبی دریای خزر شناخته شدند.