چالش‌های پیش‌روی الزامی‌شدن حسابرسی عملکرد در دستگاه‌های دولتی ایران

مقدمه: سهم بزرگی از ارزیابی عملکرد و ارائه راهکار و پیشنهادها برای حل مشکلات دستگاه‌های دولتی به‌وسیله حسابرسی عملکرد انجام‌پذیر است. هم‌چنین، انجام این نوع حسابرسی در برنامه 5 ساله پنجم توسعه الزامی شده است. از این رو، بررسی چالش‌های پیش‌روی الزامی‌شدن حسابرسی عملکرد در دستگاه‌های دولتی ایران از اهمیت بالایی برخوردار است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر نوع پیمایشی است که در آن دیدگاه چهار گروه مربوط شامل استادان دانشگاه، حسابرسان سازمان حسابرسی، حسابرسان دیوان محاسبات و مدیران و حسابرسان دستگاه‌های دولتی در استان‌های تهران و البرز از طریق پرسش‌نامه جمع‌آوری و بررسی شده است. هم‌چنین، دیدگاه آن‌ها با یکدیگر مورد مقایسه قرار گرفته است. برای این منظور با بکارگیری نرم‌افزار SPSS نسخه 18 از آزمون خی‌دو، تحلیل واریانس یک‌طرفه و آزمون فریدمن استفاده شده است. یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان می‌دهد که بین گروه‌های آزمودنی درباره با اهمیت‌ترین چالش توافق وجود ندارد اما با در نظر گرفتن مجموع امتیازات بر اساس دیدگاه آنان «استفاده نکردن از مبنای تعهدی در حسابداری دستگاه‌های دولتی» با اهمیت‌ترین چالش تلقی می‌شود. در زمینه کم اهمیت‌ترین چالش، توافق نسبی وجود دارد؛ به طوری که بیشتر گروه‌ها «نداشتن استقلال فکری و رفتاری حسابرسان عملکرد» را کم اهمیت‌ترین چالش در اجرای حسابرسی عملکرد می‌دانند و بر اساس مجموع امتیازات نیز «نداشتن استقلال فکری و رفتاری حسابرسان عملکرد» کم اهمیت‌ترین چالش از نظر آزمودنی‌ها است. نتیجه‌گیری: مهم‌ترین چالش‌های پیش‌روی حسابرسی عملکرد در دستگاه‌های دولتی ایران استفاده‌نکردن از مبنای تعهدی، کافی‌نبودن قوانین و مقررات در این حوزه، اصرار مدیران دولتی بر پای‌بندی به روش‌های سنتی، نظام بودجه‌ریزی نامناسب، تضاد اولویت‌ها و ارزش‌ها بین قانون‌گذاران و مجریان امور، نبود فرهنگ پاسخ‌خواهی عمومی، کمبود نیروی متخصص، نبود معیار و استاندارد مناسب برای حسابرسی عملکرد و وجودنداشتن تشکل‌های حرفه‌ای خصوصی قدرتمند و تأثیرگذار است.   واژه‌های کلیدی: حسابرسی،حسابرسی عملکرد، دستگاه‌های دولتی.