چالش‌های اجرایی الزامات استاندارد حسابداری طرح‌های مزایای بازنشستگی

صندوق‌های بازنشستگی از اصلی‌ترین بازیگران حوزه تأمین اجتماعی بشمار رفته و اهمیت اقتصادی واجتماعی دارند؛ با وجود اهمیت گزارشگریمالی صندوق­های بازنشستگی و انتقادات وارد شده بر استاندارد حسابداری این نهادها، تاکنون چالش­های بکارگیری الزامات استاندارد حسابداری مربوط به این واحدها مورد بررسی دقیق قرار نگرفته است. این پژوهش با هدف بررسی عملیاتی بودن الزامات استاندارد 27 با استفاده از روش پژوهش ترکیبی دو رویکرد کیفی و کمّی صورت پذیرفته است؛ بدین صورت که داده­های پژوهش با استفاده از دو ابراز پرسشنامه و مصاحبه گردآوری شده است: 64 پرسشنامه جمع­آوری و با استفاده از تکنیک دلفی فازی تحلیل گردید؛ برای تجزیه‌وتحلیل مصاحبه­ها نیز از روش تحلیل محتوا استفاده شد. یافته­های پژوهش بیانگر این است که تمام الزامات اندازه­گیری و افشای استاندارد 27 عملیاتی هستند و تنها محاسبه ارزش‌ منصفانه‌ سرمایه‌گذاری‌ درشرکت­های غیربورسی دشوار است که دلیل آن نبود زیرساخت­ها و بسترهای لازم در کشور است. همچنین تمامی الزامات قابل فهم بوده و به جز الزامات محاسبه ارزش‌ فعلی‌ مزایای‌ بازنشستگی‌ مبتنیبر اکچواری برای مقاصد مورد نظر از کارایی لازم برخوردار هستند. از سوی دیگر محاسبه ارزش منصفانه خالص دارایی­ها و نحوه طبقه­بندی دارایی­ها و بدهی­ها منجر به بازنمایی درست اطلاعات مربوطه نمی­شود. همچنین در تمامی جنبه­های مورد بررسی، الزامات استاندارد 27 کافی نیست. Pension funds play an important role in social and economic domain. Despite the importance of financial reporting of pension funds and the criticisms on the accounting standard for these units (Standard NO.27), this standard has not yet been thoroughly investigated. The purpose of this study is assessing the Challenges of applying the requirements of accounting Standard of Iranian accounting Standard of Retirement benefit plans (No.27) using mixed method of qualitative and quantitative approaches; in other words we used questionnaires and interviews for collecting data. 64 collected questionnaires were analyzed by Fuzzy Delphi method; content analysis was also used to analyze the interviews. The results indicate that all measurement and disclosure requirements of Standard No.27 except calculating fair value of investment in companies not listed in SEO are operational. In addition, all requirements are understandable and except for the requirements of calculating the present value of actuarial retirement, benefits are efficient. On the other hand, calculation of fair value of net assets and classification of assets and liabilities does not lead to proper representation of information. Also in all aspects examined, the requirements of standard NO.27 are not enough.