پیش‌بینی سطح آب زیرزمینی دشت بوکان با استفاده از مدل‌های منطق فازی، جنگل تصادفی و شبکة عصبی

نویسندگان

  • عطاالله ندیری دانشیار هیدروژئولوژی، دانشکدة علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
چکیده مقاله:

مطالعات یک سیستم آب زیرزمینی به‌منظور شناخت رفتار آن، نیازمند حفر تعدادی زیادی چاه اکتشافی و انجام عملیات پمپاژ و آزمایش‌های ژئوفیزیک می‌باشد که با صرف هزینه‌های فراوان عملی می‌گردد. به همین دلیل، امروزه شبیه‌سازی جریان آب زیرزمینی توسط مدل‌های ریاضی و کامپیوتری که یک روش غیرمستقیم مطالعة آب زیرزمینی می­باشد، با صرف هزینة کمتر صورت می‌گیرد. در این تحقیق کارایی مدل­های شبکه­های عصبی مصنوعی، منطق فازی و جنگل تصادفی(RF) در تخمین سطح آب زیرزمینی آبخوان دشت بوکان مورد بررسی قرار گرفت. پارامترهای بارندگی، دما، دبی جریان و تراز سطح ایستابی در دورة زمانی ماه قبل به‌عنوان ورودی و تراز سطح ایستابی در دورة موردنظر به‌عنوان خروجی مدل‌ها در مقیاس زمانی ماهانه در طی دورة آماری (1395-1383) انتخاب گردید. معیارهای ضریب همبستگی، ریشة میانگین مربعات خطا و میانگین قدر مطلق خطا برای ارزیابی و نیز مقایسة عملکرد مدل‌ها مورد استفاده قرار گرفت. نتایج حاصله نشان داد که مدل‌های منطق فازی و RF می‌توانند تراز سطح ایستابی را با دقت قابل قبولی پیش‌بینی نمایند. سطح آب زیرزمینی در منطقة مورد مطالعه توسط مدل جنگل تصادفی با دقت بیشتر و با همبستگی بالایی بین داده‌های مشاهداتی و محاسباتی پیش‌بینی گردید. بر اساس یافته‌های تحقیق مدل جنگل تصادفی که برای اولین بار در این زمینه مورد استفاده قرار گرفته است، توانایی بیشتری در پیش‌بینی پارامترهای هیدروژئولوژیکی را دارد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

پیش بینی سطح آب زیرزمینی با استفاده از مدل منطق فازی مرکب نظارت شده (مطالعه ی موردی: دشت مشگین شهر)

ارتقاء اطلاعات کمی به بهبود پیش‌بینی پارامتر‌های برف کمک می‌‌کند. تاکنون تعاملات بین اندازه­ی پیکسل به ‌صورت محدود بررسی‌شده است. هدف از این تحقیق، بررسی اثر قدرت تفکیک مکانی بر روی پیش‌بینی عمق برف از طریق آزمون تجربی روابط بین مدل‌های رقومی ارتفاع و پارامترهای مؤثر در مدل‌سازی عمق معادل برف با قدرت تفکیک مختلف و با استفاده از مدل رگرسیون چندمتغیره می‌باشد. به همین منظور ابتدا با استفاده از رو...

متن کامل

تخمین نیترات آب زیرزمینی دشت همدان- بهار با استفاده از شبکة عصبی مصنوعی و اثر تفکیک داده‌ها بر دقت پیش‌بینی

کسب اطلاعات لازم در خصوص نیترات در منابع آب زیرزمینی مستلزم اندازه‌گیری‌های دقیق دوره‌ای است که با وجود اندازه‌گیری آن در برخی مناطق، به‌علت حساسیت‌های اجتماعی و سلامتی جامعه گزارش نمی‌شود. بنابراین مدل‌سازی آن به علت اطلاع از وضعیت کیفی آب هر منطقه ضروری به‌نظر می‌رسد. هدف این مطالعه استفاده از روش شبکة عصبی مصنوعی در برآورد نیترات و مقایسة آن با مقادیر اندازه‌گیری شده و بررسی تأثیرپذیری برآور...

متن کامل

مقایسۀ کارایی مدل‌های شبکۀ عصبی مصنوعی، منطق فازی و جنگل تصادفی در برآورد پارامتر قابلیت انتقال آبخوان دشت ملکان

آبخوان دشت ملکان به عنوان یکی از آبخوان‏های حوضۀ دریاچۀ ارومیه، به مدیریت صحیح کمی و کیفی نیاز دارد. روش‏های مختلفی از جمله انجام آزمون پمپاژ، روش‏های آزمایشگاهی، استفاده از ردیاب‏ها و روش‏های ژئوفیزیکی برای ارزیابی پارامترهای هیدروژئولوژیکی و مدیریت مناسب آبخوان‏ها وجود دارد. هر چند تعبیر و تفسیر داده‏های به‌دست‌آمده از آزمون پمپاژ، بهترین روش تخمین پارامترهای هیدروژئولوژیکی آبخوان است، اما ای...

متن کامل

تهیۀ نقشۀ پتانسیل آب زیرزمینی با استفاده از مدل‎های انتروپی شانون و جنگل تصادفی در دشت بجنورد

امروزه تأمین آب به‌منظور تحقق اهداف توسعۀ پایدار یکی از مهم‎ترین دغدغه‌ها و چالش‌ها در اکثر کشورهای جهان است. به‌همین دلیل، تعیین مناطق دارای پتانسیل آب زیرزمینی، از ابزارهای مهم در حفاظت، مدیریت و بهره‌برداری از منابع آب به‌شمار می‌رود. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر پتانسیل آب زیرزمینی و پهنه‌بندی حساسیت آن با استفاده از مدل‌های انتروپی شانون و جنگل تصادفی در دشت بجن...

متن کامل

پتانسیل‌یابی آب زیرزمینی با استفاده از روش ترکیبی تحلیل سلسله مراتبی و منطق فازی (مطالعه موردی: دشت ورامین)

با افزایش جمعیت و نیازهای آبی موجود، ضرورت و اهمیت منابع آب زیرزمینی به عنوان یکی از مهم‌ترین منابع تأمین کننده آب شیرین، بیش از پیش آشکار می‎شود. در این پژوهش، به منظور شناسایی مناطق دارای پتانسیل آب زیرزمینی دشت ورامین از معیارهای تراکم آبراهه­ای، فاصله از آبراهه، شیب، طبقات ارتفاعی، ضخامت آبخوان، تراز آب زیرزمینی، مقدار بارندگی، شاخص رطوبت توپوگرافی و میزان نفوذپذیری استفاده شده است. نقشه‌ م...

متن کامل

پیش‌بینی نوسانات سطح آب زیرزمینی دشت قروه با استفاده از شبکه عصبی- موجکی و مقایسه آن با مدل عددی MODFLOW

آبهای زیرزمینی یکی از منابع مهم تامین آب در تمام دنیا به شمار می‌روند. در سال‌های اخیر با توجه به مشکل کمبود منابع آبی، مسأله استفاده و مدیریت بهینه از این منابع اهمیت خاصی پیدا کرده است. به منظور آگاهی از وضعیت این منابع و مدیریت بهینه آنها، لازم است پیش‌بینی دقیقی از نوسانات سطح آب زیرزمینی صورت گیرد. این نوسانات ناشی از عوامل مختلفی است که از جمله آنها، عوامل آب و هوایی(حرارت، میزان بارندگی،...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 71  شماره 3

صفحات  829- 845

تاریخ انتشار 2018-11-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023