پیامبران در قصّه‌های بلند عامیانه

نویسندگان

  • حسن ذوالفقاری دانشیار مرکز تحقیقات زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه تربیت مدرّس
چکیده مقاله:

یکی از ویژگی‌های برجستة داستان‌های منثور عامیانه که تا به حال کمتر بدان پرداخته شده، پیوند ژرف و معنادار آنها با کهن‌الگوهای داستان‌های پیامبران، یعنی تکرار و یا بازتولید بسیاری از رویدادهای زندگی پیامبران در متن آنهاست. در ‌این حوزه، سه نوع نقش‌آفرینی پیامبران در داستان دیده می‌شود: نقش‌‌آفرینی فعّال پیامبران در روند داستان، نقش‌های فرعی آنان، بازسازی ماجراهایی شبیه داستان‌های مربوط به پیامبران. همچنین استفادة قهرمانان داستان از سلاح‌ها و ابزار‌های پیامبران، یاری‌رسانی پیامبران به قهرمانان در عالم خواب و هدایت قهرمان یا دشمن و نظرکردة آنان بودن، نمونه‌هایی از‌ این پیوند است.راویان قصّه‌های عامیانه، با توجّه به جذّابیّت و شهرت فراوان ‌این کهن‌الگوها، از آنها بهره برده و از ‌این راه، هم رنگ و بوی دینی و معجزه‌آسا به قهرمانان داستان خویش داده و کار و بار آنان را در ادامه و با تأیید رسولان الهی نمایش داده‌اند و هم به قصّه‌های خود شأن و هویّت بیشتری بخشیده‌اند. ‌این مقاله با مطالعة شانزده داستان بلند منثور عامیانه، به بررسی این موضوع مهمّ پرداخته است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

پیامبران در قصّه های بلند عامیانه

یکی از ویژگی های برجستة داستان های منثور عامیانه که تا به حال کمتر بدان پرداخته شده، پیوند ژرف و معنادار آنها با کهن الگوهای داستان های پیامبران، یعنی تکرار و یا بازتولید بسیاری از رویدادهای زندگی پیامبران در متن آنهاست. در این حوزه، سه نوع نقش آفرینی پیامبران در داستان دیده می شود: نقش آفرینی فعّال پیامبران در روند داستان، نقش های فرعی آنان، بازسازی ماجراهایی شبیه داستان های مربوط به پیامبران. ...

متن کامل

بررسی نقد و عناصر عمده عامیانه در ابومسلم نامه (داستان بلند عامیانه دوره صفویه)

ابو مسلم نامه، داستان بلند عامیانه دوره صفویه،بن مایه ی مذهبی و دینی داردو مضمون و محور عمده اش تضاد میان خوارج با محبان خاندان پیامبر(ص)است؛ عناصر عمده عامیانه در این داستان بلندعبارتند از: وجود قهرمانان قصه مانند ابومسلم و یاران وی که همیشه در مقابل ضد قهرمانانی چون حاکمان و وزرای ظالم و دشمنان اهل بیت(ع)،پیروز هستند. مطلق گرایی، که باپیروزی مطلق ابومسلم و یاران او در میدان جنگ، نمود پیدا می ...

متن کامل

بررسی نقد و عناصر عمده عامیانه در ابومسلم نامه (داستان بلند عامیانه دوره صفویه)

ابو مسلم نامه، داستان بلند عامیانه دوره صفویه،بن مایه ی مذهبی و دینی داردو مضمون و محور عمده اش تضاد میان خوارج با محبان خاندان پیامبر(ص)است؛ عناصر عمده عامیانه در این داستان بلندعبارتند از: وجود قهرمانان قصه مانند ابومسلم و یاران وی که همیشه در مقابل ضد قهرمانانی چون حاکمان و وزرای ظالم و دشمنان اهل بیت(ع)،پیروز هستند. مطلق گرایی، که باپیروزی مطلق ابومسلم و یاران او در میدان جنگ، نمود پیدا می ...

متن کامل

عجب ماه بلند در آسمونه (بررسی و معرفی ترانه های عامیانه خورزوق)

بیان احساسات درونی، از دیرزمان، در کنار زندگی روزمره، خاستگاه اولین سروده‌ها و آهنگ‌هایی است به نام ترانه. این ترانه‌ها که گویندگان مشخصی ندارند، نشأت گرفته از امیدها، آرزوها، خواهش‌ها، درد و رنج انسان‌هایی است که درکنار هم زندگی ‌می‌کردند. ‌می‌توان گفت: این ترانه‌ها حاصل اندیشة قو‌می‌ و جهان‌بینی تودة مردم است. قدمت شهر خورزوق واقع در اصفهان، به پیش از اسلام ‌می‌رسد و نمونه‌های  متعددی از سرود...

متن کامل

جنایات و مکافات در قصههای ساحل عاج: مسئله زیرپاگذاری محرمات

جنایات و مکافات در قصههای ساحل عاج: مسئله زیرپاگذاری محرماتکانان یاو ، لامبردانشگاه بواکو، ساحلعاج[email protected]/11/ تاریخ پذیرش: 25 1391/10/ تاریخ دریافت: 27قصهها آیینه تمامنمای جامعه هستند: هر جامعه چهره واقعی، ظواهر و نهادهای دیرآشنای خود را در قصهها مییابد. قصه-ها آنگونه که جوامع انتظار دارند، محل تجلی قهرمانان آرمانی هستند که با قدرت سحرآمیز خود، ظلم و بیعدالتی را ریشهکنو عد...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 3  شماره 2

صفحات  77- 94

تاریخ انتشار 2014-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023