پژوهشی در نامه‌های شاهنامه‌ی فردوسی

در شاهنامه‌ی فردوسی، نامه به عنوان یکی از وسایل برقراری ارتباط و انتقال پیام، کاربرد و اهمیت فراوانی دارد. در این مقاله نامه‌های شاهنامه از جهت سطوح ارتباطی به سه دسته: بالادست به زیر دست، زیردست به بالادست و نامه‌ی همتایان به هم، تقسیم شده است. همچنین اجزا و ارکان تشکیل دهنده‌ی نامه‌ها که معمولاً به تناسب موضوع و مخاطب متفاوت بوده و چگونگی آغاز و انجام آن‌ها مورد بررسی قرار گرفته است. علاوه بر این، از مطالبی که فرستندگان پیش از شروع نامه و پس از ختم آن می‌آورده‌اند و نیز ذکر فرستنده و مخاطب، مهر کردن نامه و موضوع و کارکرد نامه‌ها در شاهنامه سخن گفته شده است. هدف اساسی ما در این مقاله آشنایی با پیشینه‌ی نامه و نامه نگاری در ایران پیش از اسلام و تحلیل نامه‌های شاهنامه در جهت الگوگیری از آن‌ها در مکاتبات امروز است. با توجه به آنکه نامه‌های شاهنامه در بر گیرنده‌ی راه و رسم مکاتبات در ایران پیش از اسلام است، توصیف و تبیین و تحلیل آن‌ها می‌تواند در بهتر شدن شیوه‌های نامه نگاری مفید واقع شود.