پهنه بندی خشکسالی‌های اقلیمی و بزرگی خشکسالی با استفاده از شاخص SPI و روش زمین آمار کریجینگ(مطالعه موردی: استان کرمان)

نویسندگان

  • احمد فاتحی مرج گروه تغییر اقلیم، دکتری، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
  • محمود حبیب نژاد گروه آبخیزداری، دکتری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
  • پیمان معدنچی حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کرمان، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، کرمان، ایران
  • کاکا شاهدی گروه مرتع و آبخیزداری ،دانشکده منابع طبیعی ، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری ،ساری، ایران
چکیده مقاله:

خشکسالی تقریبا در تمام مناطق آب و هوایی رخ می­دهد از جمله مناطق پر بارش و کم بارش و عمدتا به کاهش مجموع بارندگی دریافتی در یک دوره طولانی از زمان مثلا یک فصل یا یک سال مربوط می­شود. خشکی یکی از ویژگی­های دائمی آب و هوای مناطق کم بارش است اما خشکسالی اختلالی موقتی است. یکی از مناطقی که در چند سال اخیر به شدت تحت تأثیر پدیده خشکسالی قرار گرفته است استان کرمان بوده، این حقیقت لزوم انجام تحقیقات گسترده­ای را در این زمینه بیان می­کند. در این تحقیق از نمایه بارش استاندارد شده بارش SPI با هدف تعیین نقاط حساس به خشکسالی و شناسایی ویژگی­های خشکسالی در استان کرمان استفاده شده است. پس از جمع آوری داده­های بارش 59 ایستگاه موجود در استان اعم از باران­سنجی و سینوپتیک از سال 1353 تا 1383و حذف ایستگاه­های دارای آمار ناقص، میزان نمایه SPI در مقیاس­های زمانی 1 ،3 ،6 ،9 و 12 ماهه بدست آمد، بررسی روش‌های مختلف درون‌یابی برای پهنه‏بندی خشکسالی با استفاده از سیستم‏های اطلاعات جغرافیایی  (GIS) نشان داده است که روش کرجینگ برای درون­یابی شدت دوره‏های خشک مناسب است. لذا با استفاده از این روش و با کمک نرم افزار (GS+ ) مقادیر نقطه‌ای نمایه SPI (اعداد به دست آمده برای هر ایستگاه) به سطح تعمیم داده شد و همین­طور با تعیین دوره­های خشک ایستگاه­ها در مقیاس­های زمانی، نقشه‏های هم­شدت و نقشه­های هم­ارزش بزرگی تهیه شد. نتایج حاصل از این تحقیق مشخص می­کند که قسمت­هایی از جنوب غربی و غرب استان در محدوده شهرستان­های بافت، رابر و سیرجان از نظر احتمال وقوع خشکسالی از حساسیت بیشتری برخورار هستند و هرچه مقیاس زمانی بالاتر می­رود قدر مطلق مجموع دوره­های خشک بیشتر می­شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

پهنه بندی آستانه ی بحران خشکسالی استان فارس با کاربرد شاخص معیار بارش SPI و GIS

در این مقاله با کاربرد شاخص SPI، داده های بارش سالانه ی 33 ایستگاه سینوپتیک و باران سنجی سطح استان فارس طی سال های دوره ی آماری 1350 تا 1387 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و نمودار و نقشه های پهنه بندی فراوانی، شدت، دوره ی تداوم و آستانه ی بحران بارندگی بهار، پاییز و زمستان استان فارس تهیه گردیدند. نتایج این بررسی نشان می دهد که از نظر شدت خشکسالی سالانه، بیش ترین فراوانی مربوط به خشکسالی های ملا...

متن کامل

ارزیابی کاربرد روش های زمین آمار در پهنه بندی شدت های خشکسالی استان فارس

پدیده ی خشکسالی یکی از مهم ترین بلایای طبیعی است که بسیاری از کشورها را تحت تاثیر خود قرار داده و باعث بروز بسیاری دشواری ها از جمله مشکلات اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و غیره شده است. آگاهی از وضعیت خشکسالی، با پیش بینی و پهنه بندی شدت خشکسالی می تواند خطر زیان های ناشی از این پدیده را تا حد شایان توجهی کاهش دهد. هدف از انجام این پژوهش ارزیابی دقت روش های زمین آماری کریجینگ ساده (SK)، کریجی...

متن کامل

پایش و پهنه بندی خصوصیات خشکسالی هواشناسی با استفاده از مدل زنجیرۀ مارکوف و روش های زمین آمار (مطالعۀ موردی: استان قزوین)

خشکسالی هواشناسی هنگامی روی می‌دهد که بارندگی در هر بازه زمانی کمتر از بازه بلند مدت آن رخ دهد. اغلب شاخص­های بررسی خشکسالی زمانی که خشکسالی به وقوع می­پیوندد، مورد استفاده قرار می­گیرند. این در حالیست که برای مدیریت خشکسالی در ابتدا نیاز به شناخت و تعیین ویژگی‌های خشکسالی از نظر احتمال وقوع، شدت و گسترش آن می‌باشد. در این تحقیق از شاخص بارش استاندارد (SPI) به عنوان شاخص منتخب جهت پایش خشکسالی ...

متن کامل

پهنه بندی آلودگی نیترات در آب‌های زیرزمینی استان فارس با استفاده از روش زمین آمار (مطالعه موردی: منطقه سیاخ دارنگون)

به منظور حفظ کیفیت آب های زیرزمینی اطلاع از پراکنش مکانی و زمانی فاکتور های کیفی آنها حائز اهمیت است. در این راستا روش های زمین آماری یکی از تکنیک های پیشرفته برای پهنه بندی کیفیت آب های زیرزمینی است. در این پژوهش برای تعیین توزیع مکانی آلودگی نیترات در آب های زیرزمینی منطقه سیاخ دارنگون در غرب شیراز در استان فارس از ?? حلقه چاه فعال به صورت تصادفی نمونه برداری شد. نتایج نشان داد غلظت نیترات در...

متن کامل

پایش و پیش بینی خشکسالی در استان کرمان با استفاده از شاخص DI و پهنه بندی آن با روشهای زمین آماری

      خشکسالی یک پدیده آب و هوایی است که احتمال وقوع این پدیده در همه­ی نقاط کره زمین و با هر شرایط اقلیمی وجود دارد. پدیده خشکسالی یکی از مهم­ترین بلایای طبیعی است که بسیاری از کشورها را تحت تأثیر خود قرار داده و باعث بروز بسیاری مشکلات از جمله اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی شده است. بر این اساس سیستم­های پایش در تدوین طرح­های مقابله با خشکسالی و مدیریت آن از اهمیت زیادی برخوردار است. آگاهی ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 10  شماره 2

صفحات  209- 232

تاریخ انتشار 2019-12-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023