ویژگی‌های هندسی و سازوکار جوان گسل شمال قزوین: بر پایه بررسی‌های ریخت‌زمین‌ساختی

نویسندگان

  • بابک طاهرخانی دانشجوی دکترا، گروه زمین‌شناسی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
  • حمید نظری استادیار، پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
  • محسن پورکرمانی استاد، گروه زمین‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، تهران، ایران
  • مهران آرین دانشیار، گروه زمین‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
چکیده مقاله:

گسل شمال قزوین با روند خاوری- باختری از 11 کیلومتری شمال قزوین می‌گذرد و در راستای آن سازند ائوسن کرج بر روی نهشته‌های آبرفتی هزاردره (A) و سازند آبرفتی (B) رانده شده است. زمین‌لرزه تاریخی 1119 میلادی با بزرگای نسبی 5/6 منسوب به جنبش این گسل دانسته شده است. گسل شمال قزوین از دیدگاه لرزه‌زمین‌ساختی فعال بوده و از این رو می‌تواند یک عامل تهدید زمین‌لرزه‌ای برای استان قزوین به عنوان یکی از مراکز صنعتی کشور به‌شمار آید. بررسی‌های ریخت‌زمین‌ساختی و بررسی‌های دقیق و بزرگ مقیاس میدانی در راستای بخش میانی این گسل امکان اندازه‌گیری جابه‌جایی‌های افقی و قائم در اثر عملکرد جوان آن را فراهم کرد. میزان بیشینه وکمینه جابه‌جایی افقی و قائم اندازه‌گیری شده در این بخش از گسل به ‌ترتیب برابر با 1± 5 و 1 ± 5/4 متر است. ویژگی‌های هندسی گسل شمال قزوین (راستای گسل، شیب و زاویه افت) در این بخش از گسل به ترتیب برابر با 090، 45 و 51 درجه برآورد شد. بر پایه  پژوهش‌های انجام شده گسل موسوم به گسل شمال قزوین گسلی است فشاری با شیب به سوی شمال که به همراه دیگر گسل‌های پیرامون چون گسل نجم‌آباد به صورت سامانه گسلی پیشرونده با سازوکار چپ‌گرد در دامنه جنوبی بخش باختری البرز مرکزی قابل مشاهده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ویژگی‌های هندسی و سازو کار جوان گسل طالقان :بر پایه بررسی‌های ریخت‌زمین‌ساختی

گسل طالقان در کرانه جنوبی دره طالقان در فاصله 50 کیلومتری از تهران بزرگ قرار دارد. از این گسل به‌طور معمول به‌عنوان یک گسل فشارشی با شیب به‌سوی جنوب یاد می‌شود. گسل طالقان یکی از بزرگ‌ترین عوامل تهدید لرزه‌ای برای شهرهای گستره تهران و کرج با جمعیتی نزدیک به12 میلیون نفر است که می‌تواند عامل بسیاری از زمین‌لرزه‌های کهن و ویرانگر چون زمین‌لرزه 958 میلادی با بزرگای نسبی 7/7  در این ناحیه به‌شمار ر...

متن کامل

ساختار گسل شمال قزوین و گسلهای بخش شمال خاوری قزوین

گسل شمال قزوین یکی از گسلهای اصلی در استان قزوین دارای عملکرد فشاری،همراه با حرکت امتداد لغز چپگرد در بعضی مناطق است. درازای این گسل ۶٠کیلومتر و دارای راستای خاوری- باختری بوده و میتوان آن را جزء یکی ازگسلهای اصلی البرز به شمار آورد. علیرغم داشتن شباهت بسیار با گسل شمالتهران، تا کنون ارتباطی قطعی میان این دو گسل یافت نشده است. این گسلدر قسمت خاوری خود به گسل شمال شکرناب میرسد، که به نظر میآید ا...

متن کامل

ساختار گسل شمال قزوین و گسلهای بخش شمال خاوری قزوین

گسل شمال قزوین یکی از گسلهای اصلی در استان قزوین دارای عملکرد فشاری،همراه با حرکت امتداد لغز چپگرد در بعضی مناطق است. درازای این گسل ۶٠کیلومتر و دارای راستای خاوری- باختری بوده و میتوان آن را جزء یکی ازگسلهای اصلی البرز به شمار آورد. علیرغم داشتن شباهت بسیار با گسل شمالتهران، تا کنون ارتباطی قطعی میان این دو گسل یافت نشده است. این گسلدر قسمت خاوری خود به گسل شمال شکرناب میرسد، که به نظر میآید ا...

متن کامل

هندسه، سازوکار و جنبش های جوان گسل های شمال سمنان و عطاری، جنوب خاوری ناحیه ی البرز مرکزی

منطقه ی مورد مطالعه در شمال شهرستان سمنان واقع شده است و از نظر جایگاه زمین شناسی، بخش خاوری پهنه ی البرز مرکزی به حساب می آید. پهنه ی البرز مرکزی به خاطر وجود گسل های جوان از جایگاه ویژه ای در مطالعات زمین ساختی برخوردار است. تراکم گسل ها در این ناحیه زیاد است و اکثر این گسل ها از نوع فشاری هستند و به همین علت خطر زمین لرزه در آن ها به نسبت بالاست. در تحولات زمین شناسی این منطقه، گسل های شمال ...

15 صفحه اول

گسل خزر، ساختار هندسی و فعالیت آن.

در دامنه شمالی رشته کوه البرز گسل خزر با ایجاد یک پله آشکار در توپوگرافی همراه گردیده و در امتداد آن تمامی عوارض ژئومورفیک کوهستان به ناگهان پایان می یابد. به دلیل فرسایش شدید و پوشش گیاهی انبوه، مشاهده ساختارهای زمین شناسی در امتداد آن به سختی امکان پذیراست. در این مطالعه بخشی از ویژگی های این ساختار در بخشی از طول آن در البرز خاوری و مرکزی ارائه می گردد. این بررسی ها نشان از فعالیت بالای این ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 24  شماره 95- زمین ساخت

صفحات  29- 38

تاریخ انتشار 2015-06-01

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023