واکنش خواص فیزیکی و مکانیکی سوخ ژنوتیپ‌های پیاز خوراکی (Allium cepa L.) به پرایمینگ و اندازۀ بذر

به­منظور ارزیابی تأثیر پرایمینگ و اندازۀ بذر بر ویژگی‌های فیزیکی و مکانیکی سوخ ژنوتیپ‌های پیاز خوراکی این پژوهش در دو سال زراعی (1391و 1392) به­صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی اجرا شد. عوامل آزمایش شامل پرایمینگ در چهار سطح (هیدروپرایمینگ با آب مقطر، اسموپرایمینگ با نیترات پتاسیم، پرایمینگ با ماده فولامین و شاهد)، اندازه بذر در سه سطح (ریز، متوسط و درشت) و ارقام در دو سطح (قرمز آذرشهر و زرقان) بود. ویژگی‌های فیزیکی و مکانیکی شامل میانگین قطر حسابی و هندسی‌، ضریب‌ کرویت، مساحت سطح رویه، سطح برش عرضی سوخ، ضریب اصطکاک استاتیکی، زاویه  (انباشتگی) ریپوز پرکردن، زاویه ریپوز تخلیه و سرعت حد مورد بررسی قرار گرفت. اثر پرایمینگ و اندازه بذر از نظر تمام ویژگی مورد بررسی از لحاظ آماری تفاوت معنی‌دار نشان داد. نتایج نشان داد که پرایمینگ بذر موجب بهبود ویژگی‌های فیزیکی و مکانیکی سوخ شد به­طوری­که بیشترین میانگین قطر حسابی و هندسی ‌سوخ، مساحت سطح رویه، سرعت حد به­ترتیب 39/56 ،64/53، 27/36 میلی‌متر و 87/4 متر بر ثانیه به پرایمینگ با ماده فولامین تعلق داشت و کمترین آنها از تیمار شاهد به‌دست آمد. همچنین زاویه ریپوز پرکردن، زاویه ریپوز تخلیه به­ترتیب 7/46 و7/23 از تیمار شاهد و کمترین آنها از تیمار با ماده فولامین به‌دست آمد. بیشترین ضریب اصطکاک استاتیکی برابر 6/1 از تیمار شاهد مربوط به سطح چوب و کمترین آن برابر 67/0 از تیمار بذر با فولامین مربوط به سطح آهن‌گالوانیزه بود.