واکاوی زبانشناختی باهم‌آیی واژگانی در قرآن مجید (شواهدی از سُوَر مبارکۀ اِسراء، کهف، مریم و طه)
نویسندگان
چکیده مقاله:
هم‌نشینی کلماتی که تمایل به ظاهرشدن در کنار یکدیگر دارند، فرایند باهم‌آیی نامیده میشود که نقش سازنده‌ای در شکل‌دهی نظام واژگانی زبان‌ها ایفا می‌کند. در پژوهش حاضر کوشش شده است تا در پیکره‌ای به وسعت چهار سورة متوالی اِسراء، کهف، مریم و طه، به بازنمایی باهم‌آیی‌ها در قرآن مجید پرداخته شود. کتابی که به برکت آن امروزه بیداری اسلامی در سراسر جهان گسترده شده است؛ لذا می‌طلبد که این مصحف شریف از ابعاد گوناگون واکاویده و اسرار آن بر ره‌پویان معارف اسلامی آشکار شود. بر مبنای 20 رابطة مفهومی معرفی‌شده در این پژوهش، که 17 رابطة آن در پیکرة بررسی‌شده مشاهده شد، 397 نمونه ترکیب باهم‌آیند (با احتساب نمونه‌های تکراری) از مجموع 454 آیه استخراج شد که بیانگر بهره‌گیری گستردة قرآن مجید از فرایند باهم‌آیی به‌منظور القاء و انتقال مفاهیم و اصول معرفتی است. در این جستار روابط اسنادی، باهم‌آیی و تقابل بیشترین میزان وقوع را به خود اختصاص داده است. افزون بر این، نتایج این پژوهش نشان داد که برخلاف تعدد و تنوع موضوعات و نزول تدریجی قرآن، برخی از ترکیبات باهم‌آیند در جزءجزء قرآن مشاهده میشود که نه تنها منقطع و گسسته‌بودن قرآن را تأیید نمی‌کند؛ بلکه حکایت از زنجیرة بهم‌پیوسته‌ای دارد که در کلّیت آن، امر هدایت بشریت نهفته است. شناسایی و توصیف باهم‌آیی‌های ساده و چندگانه، یک‌سویه و دوسویه و بافاصله و بی‌فاصله از دستاوردهای این پژوهش است.
منابع مشابه
واکاوی زبان شناختی باهم آیی واژگانی در قرآن مجید (شواهدی از سُوَر مبارکۀ اِسراء، کهف، مریم و طه)
هم نشینی کلماتی که تمایل به ظاهرشدن در کنار یکدیگر دارند، فرایند باهم آیی نامیده می شود که نقش سازنده ای در شکل دهی نظام واژگانی زبان ها ایفا می کند. در پژوهش حاضر کوشش شده است تا در پیکره ای به وسعت چهار سوره متوالی اِسراء، کهف، مریم و طه، به بازنمایی باهم آیی ها در قرآن مجید پرداخته شود. کتابی که به برکت آن امروزه بیداری اسلامی در سراسر جهان گسترده شده است؛ لذا می طلبد که این مصحف شریف از ابعا...
متن کاملنمایش هنری گفت‌وگو در قرآن کریم (با تکیه بر گفت‌وگوهای سوره طه و مریم)
قرآن کریم برای القای معنی، ویژگی‌های اسلوبی مشخصی ازجمله تصویر فنی یا «نمایش هنری» را به کار برده‌است. تصویر در گذشته به انواع فنون ادبی مانند مجاز، استعاره و کنایه گفته می‌شد اما در نقد معاصر علاوه بر فنون ادبی قدیم، به تخییل (خیال‌آفرینی)، و تجسیم (جسم‌انگاری)، تناسق (هماهنگی هنری)، زبان، و قصه نیز توجه می‌کند. گفت‌وگو یکی از ارکان تصویر فنی و از عناصر قصه است که ویژگی‌های فنی زیادی دارد. الب...
متن کاملمعناشناسی تصریف آیات و رابطه آن با تکرار در قرآن با محوریت آیه 89 اسراء و آیه 113 طه
در قرآن کریم بسیاری از الفاظ و مفاهیم تکرار شده است. برخی از خاورشناسان و مخالفان، تکرارهای قرآنی را مورد طعن قرار داده و آن را عیبی برای قرآن تصور کرده‌اند و تکرار در قرآن را لغو و در تعارض و ناسازگاری با فصاحت و بلاغت و اعجاز دانسته‌اند، اما با توجه به آیات «تصریف در قرآن» مانند آیه 89 سوره اسراء: «وَ لَقَدْ صَرَّفْنا لِلنَّاسِ فِی هذَا الْقُرْآنِ مِنْ کُلِّ مَثَلٍ فَأَبی أَکْثَرُ النَّاسِ إِلاَّ کُفُوراً» و آیه 113 سوره طه «وَ کَذلِکَ...
متن کاملنقد و واکاوی پنج ترجمه قرآن (طبری , ابوالفتوح ,مکارم , فولادوند و انصاریان) با محوریت سور مکی
قرآن، کلان متنی است با ویژگیهایی منحصر به خودش؛ با بیانی فصیح و بلاغتی در خور تأمّل؛ از همینروست که منبع الهام و استخراج قواعد بلاغت نیز قرار میگیرد. از دیگر سو، از آنجا که این کتاب آسمانی به تناسب فهم مخاطبهای خود، چشمانداز و افق‌های گوناگونی را برایشان می‌گشاید، نقطه‌ی عزیمت و آبشخور توجّه به تفسیر و تأویل در عالم اسلام محسوب میشود. لذا مترجم و مفسّر این متن باید از شایستگیها و ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 5 شماره 2
صفحات 33- 58
تاریخ انتشار 2016-09-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023