هویت و منافع روسیه در منطقه‌گرایی اوراسیایی

نویسندگان

  • بهاره سازمند دانشیار گروه مطالعات منطقه‌ای دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
چکیده مقاله:

گفتمان‌های هویتی روسیه با فروپاشی اتحاد شوروی، در اطراف مرزهای این کشور با منطقه‌ای متشکل از دولت‌ها و مرزهای سرزمینی روبه‌رو شدند که پیش از این در قالب یک «ما» تعریف می‌شدند و اکنون باید به‌عنوان «آنها» باز تعریف شده و جایگاه آنها در پیوستار «خود- دیگری» روسیه مشخص می‌شد. این گفتمان‌ها در بازتعریف خود، بر دامنه‌ای از برداشت‌های مختلف از تداوم «ما بودگی» در دوران پساشوروی تا «دگرپنداری» و «غیریت‌سازی» از منطقۀ اوراسیا تأکید کرده‌اند. بسته به یکسان‌انگاری یا دگرپنداری هویتی، منطقه‌گرایی اوراسیایی در کلان‌گفتمان‌های هویتی روسیه (غرب‌گرایی، دولت‌گرایی و اوراسیاگرایی) بازنمایی‌های متفاوتی پیدا کرده و در نتیجه ترجیحات روسیه در این فرایند با چرخش‌های فروگذارانه و تأکیدگذارانه همراه شده است. این پژوهش در راستای علت‌یابی افت‌وخیزهای مشارکت روسیه در منطقه‌گرایی اوراسیایی، با کاربست نظریۀ «منطقه‌گرایی سازه‌انگارانه انتقادی»، بر این فرض تأکید دارد که «مناظره‌های هویتی در گفتمان‌های سیاست خارجی روسیه، علت چرخش‌های فروگذارانه و تأکیدگذارانۀ این کشور در ترجیح مشارکت در منطقه‌گرایی اوراسیایی بوده است».

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ایران، روسیه و همگرایی اوراسیایی؛ منافع منطقه‌گرایی فعال

هدف این نوشتار بررسی ابعاد و منافع مشارکت ایران در همگرایی اوراسیایی در تعامل با روسیه است. با وجود تأکیدهای نظری تاکنون به این مهم توجه عملی نشده است که نبود نگاه عینی به روندها و منافع، شناخت ناکافی ظرفیت‌ها، نبود راهبرد کلان اوراسیایی، نگاه دنباله‌‌رو به «روندساز»ها و روندهای برساخته در این حوزه از دلیل‌های اصلی این موفق‌نبودن هستند. این نوشتار با رویکرد قیاسی-تحلیلی به نظر و عمل تهران و مسک...

متن کامل

سیاست اوراسیایی ترکیه: منافع و دستاوردها

این مقاله به سیاست های ترکیه در حوزه اوراسیا در طول دوره زمانی پس از جنگ سرد متمرکز است.  پرسش اصلی این مقاله به دستاوردها و نتایج سیاست ترکیه در این حوزه و چگونگی تحقق آن مربوط است و این ایده را بسط می دهد که دولت ترکیه در سه سطح ملی، منطقه ای و بین المللی از شرائط مساعدی برخوردار بوده و از این رو، کوشیده است تا از این مولفه ها و موقعیت ها بهره لازم را ببرد. آنکارا در سطح داخلی با وجود دو نگرش...

متن کامل

کالبد شکافی همگرایی اوراسیایی روسیه؛ چارچوب‌های مفهومی و عملیاتی

 فدراسیون روسیه به عنوان وارث اصلی اتحاد جماهیر شوروی  در 31 دسامبر 1991 با ایجاد تجمعی از کشورهای باقی مانده از فروپاشی توانست یازده جمهوری از پانزده جمهوری تازه استقلال یافته را گرد خود آورد. سیاست روسیه در دوران پسا شوروی در قبال منطقه اوراسیای مرکزی نشان دهنده‌ این مطلب است که این کشور در تلاش است تا ضمن حفظ حوزه پیرامونی خود، بر روندها و سیاست‌های این کشورها نیز صاحب ...

متن کامل

بازنمایی‎های سازه‏انگارانه منطقه‌گرایی‏ اوراسیایی در گفتمان اوراسیاگرایی روسیه

منطقه‌گرایی اوراسیایی یک پدیده واحد از بازنمایی‏های سازه‏انگارانه متفاوتی در کلان‎گفتمان هویتی اوراسیاگرایی روسیه برخوردار بوده است. این بازنمایی‏ها، در کشاکش ارتباط ساختی دوسویه میان هویت و منافع روسیه تولید شده‎ است. با توجه به شدت و عمق مرزگذاری‎های هویتی با دگرهای داخلی و خارجی در میان روایت‎های مختلف گفتمان هویتی اوراسیاگرایی، شکل‏های متفاوتی پیدا کرده‎ است. برتری/ فروتری مستمر در جایگ...

متن کامل

تأثیر گفتمان‎های هویتی روسیه بر نقش‌یابی اوراسیایی ایران

گفتمان‌های هویتی روسیه (غرب‏گرایی، دولت‏گرایی و اوراسیاگرایی) در دوران پساشوروی با تولید نظام‌های معنایی، شیوۀ تفسیر مادی و انگاره‌ای نظام سیاسی این کشور از اوراسیا و منطقه‎گرایی اوراسیایی را تعیین کرده‏اند. این موضوع، فراتر از روند سازواری بی‎پایان رفتار منطقه‎ای روسیه با نظام‎های معنایی و گزاره‏های هویتی متفاوت، بازبینی و بازچینش مستمر فهرست دوستان/ دشمنان این کشور به‌ویژه در منطقۀ اوراسیا را...

متن کامل

آسیای مرکزی و قفقاز، عرصه تعارض منافع روسیه و غرب

به دنبال فروپاشی اتّحاد جماهیر شوروی، کشور روسیه به دلیل مشکلات داخلی برای مدت کوتاهی از توجه جدی به مسایل آسیای مرکزی و قفقاز بازماند. این امر که سبب خلاء ژئوپولتیکی در این منطقه شد، فعالیت گسترده بازیگران منطقه‌ای مانند ایران، ترکیه، پاکستان و اسرائیل و نیز بازیگران جهانی مانند ناتو را به دنبال داشت. اما تعریف رهبران روسیه از آسیای مرکزی و قفقاز به عنوان «خارج نزدیک» و نیز پیوندهای سیاسی، اقتص...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 48  شماره 4

صفحات  979- 1000

تاریخ انتشار 2018-12-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023