هوش محیط‌زیستی، رویکرد کل‌گرایانه رابطه انسان- محیط

نویسندگان

  • بابک داریوش مربی گروه معماری، موسسه پژوهشی شیخ بهایی، تهران، ایران
  • فاطمه دستیار مربی گروه معماری، موسسه پژوهشی شیخ بهایی، تهران، ایران
  • مینا براتی دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی شهری، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه شفیلد، انگلستان
  • ناصر براتی دانشیار گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران
چکیده مقاله:

انسان‌ها در طول تاریخ کهن زندگی خود اغلب تعاملی سنجیده و عقلایی با محیط زندگی خود داشته‌اند. اما امروزه مشاهدات مستمر در جهان، به اشکال مختلف، نشان می‌دهد که مردم، دیگر رابطه مطلوبی با طبیعت و محیط زندگی خود ندارند و می‌توان گفت نسبت به محیط زندگی و طبیعت اطراف خود دچار بی‌تفاوتی و غفلت و کرختی شدید شده‌اند. به‌طور کلی بی‌تفاوتی به محیط و الزامات حفظ آن می‌تواند دلیل و ریشه مشترکی داشته باشد. هم چنان که توجه و صیانت انسان‌ها نسبت به طبیعت، با پذیرش این حقیقت غیرقابل اجتناب که او خود بخشی از طبیعت کره زمین است، در واقع دارای ریشه واحدی است. لذا مساله این پژوهش آن است که علی‌رغم آگاهی‌های وسیع و عمیق محیط‌زیستی برآمده از علم، توجه نکردن به عوارضی که بر اثر عدم توجه به محیط‌زیست، به انسان و آینده بشریت باز می‌گردد؛ از کجا ریشه گرفته و علت آن چه می‌تواند باشد؟ پژوهشگران این مقاله  بر این باورند که پژوهش‌های پیشین در خصوص این مساله که تاکنون برای تبیین و توجیه این بی‌توجهی به محیط‌زیست در محافل علمی مطرح شده‌اند؛ پاسخگوی این مساله مهم و پیچیده نیستند.  لذا در این مقاله هدف آن است که ضمن واکاوی جنبه‌های مختلف این عارضه، علت اصلی این بی‌تفاوتی و خلاء پیش آمده  مورد کنکاش و بررسی قرار گیرد. روش تحقیق در این مقاله در پارادایم روش‌های کیفی قرار گرفته و می‌توان آن را تحلیلی- اکتشافی نامید که در آن، ضمن بررسی جوانب شناختی موضوع، و از ورای تحلیل منابع علمی و شواهد موجود، علت اصلی این پدیده، از طریق بهره‌گیری از تجربیات علمی، کشف و در معرض قضاوت قرار داده شود. در نتیجه‌گیری نگارندگان مقاله بر این باورند که می‌توان کاهش یا از بین رفتن توجه لازم و کافی به محیط را در قالب فرضیه‌ای مرتبط با «هوش محیط زیستی» تعریف و تبیین نمود

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

انسان و محیط زیست

زمانی که خداوند تبارک و تعالی بر آن شد تا کائنات را بیافریند، ستارگان و کلیه اجرام سماوی را در دل آسمان قرار داد و آنگاه دستور فرمود تا نیروی گرانی حاکم بین آنان، آنها را به صورت معلق و آویزان در فضا حفظ نماید. بعدها خداوند خورشید و سایر سیارات منظومه شمسی را پدیدار گردانید. آفرینش زمین که یکی از سیارات منظومه شمسی به شمار می­ رود بدون هیچ تردیدی یکی از شاهکارهای شگرف و بی­ نظیر عالم خلقت به شم...

متن کامل

بازشناسی مفهوم ارزش در رابطه انسان و محیط در فضاهای باز سکونتی در معماری سنتی ایران

تعامل انسان و محیط را می‌توان واجد مفاهیمی اعتباری دانست که بنا بر ماهیتی ساختاری مستمراً در فرایند شکل‌گیری مکان، بر بستری فرهنگی- طبیعی بازتولید می‌گردند. مفهوم ارزش اساسی‌ترین شکل این مفاهیم اعتباری است و فضای باز سکونتی هم به جهت استقرار کوچک‌ترین واحد اجتماعی که ارتباطی بی‌واسطه با پدیده‌های طبیعی را فراهم می‌آورد، عرصه‌ای مناسب برای ارزیابی این مفاهیم به‌عنوان بخشی از نظام شناخت مفهومی و م...

متن کامل

بررسی و آنالیز هم‏ استنادی رابطه انسان و محیط در حوزه ژئومورفولوژی از 1970 تا 2018

رابطة‏ انسان و محیط در سال‏های اخیر معطوف به تغییرات محیطی و تعریف توسعة پایدار بوده است. اکنون باید دید سهم ژئومورفولوژیست‏ها در بحث تغییرات محیطی و انسان چقدر بوده است. برای تحقق این هدف، با تشکیل جامعة آماری مرکب از 456 مقاله از پایگاه استنادی WOS، طی سال‏های 1970 تا 2018، به تجزیه و تحلیل کتاب‏شناختی با هدف علم‏سنجی دانش ژئومورفولوژی با کمک نرم‏افزار Citespace مبادرت شد. نتایج به‏دست‏آمده ن...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 13  شماره 30

صفحات  213- 225

تاریخ انتشار 2020-05-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023