هنر سخنوری بیدل دهلوی در یک غزل ماده‌تاریخ
نویسنده
چکیده مقاله:
صرف‌نظر از آنکه جامعۀ جهانی ابوالمعانی میرزا عبدالقادر بیدل (1644-1721م.) را در گسترة ادبیات فارسی- تاجیکی، با آن ابتکاراتی که دارد، به‌حیث سخنوری بزرگ، محبوب و کم‌نظیر پذیرفته است، گزافه نخواهد بود که از نظر تحقیق و پژوهش همه‌جانبة مختصات آثارش، او را یکی از کم‌شناخته‌ترین ادیبان قلمداد کنیم. ازجملۀ مسئله‌های نسبتاً کم‌‌تحقیق‌شدة ایجادیات بیدل که در این مختصر نگارنده به آن توجه نشان داده، استفاده از صنعت ماده‌تاریخ از طریق حساب جمل و ابجد در اشعار ابوالمعانی، به‌ویژه در غزلیات اوست. پس از گزارش مسئله، تعیین معنی لغوی و اصطلاحی مفهوم مورد نظر، تأکید بر هنر شاعری بیدل دهلوی در گفتن «ماده‌تاریخ» به‌حکم مشت نمونة خروار، و ذکر نمونه‌ای از ابتکارات بیدل در یک غزل او که هر مصرع آن، از مطلع تا مقطع، سنة (تاریخ) دقیقی را آیینه‌داری میکند، پیشاروی اهل ذوق قرار داده میشود. غزل مذکور با این بیت آغاز میشود: فریاد، کآن جمال کرم در جهان نماند طاووس جلوه‌ریز در این آشیان نماند
منابع مشابه
ویژگی های بنیادین غزل های میرزا عبدالقادر بیدل دهلوی
هدف از این پژوهش بحث و بررسی محتوای غزل های بیدل در راستای شخصیت واقعی او است. بیدل عاشق وارسته و عارفی از دنیا بریده است که دیوان غزلیات او در بر دارنده ی اصطلاحات و نمادهای عرفانی است. غزل های بیدل چون غزل های حافظ، سرشار از مفهوم عشق حقیقی است. همچنین در این جستار، با استفاده از روش تحلیلی- توصیفی، در مورد چگونگی نمود عشق حقیقی، عرفان و کاربرد ابهام های هنری، به عنوان ویژگی های بنیادی...
متن کاملبررسی ویژگی های سبکی اوزان غزل های بیدل دهلوی
اشعار بیدل دهلوی با صفت «غرابت» توصیف میشود، اما غزل های او، از نظر وزن، تا حد زیادی «معمولی» است، زیرا اوزان پربسامد آن مجموعه، که چهارپنجم غزل ها در آنها سروده شده، مطابق سنت شاعری آن دوره است؛ با این حال در اوزان کمبسامدتر غزل های او، وزنهای نادر یا بیسابقهای وجود دارد که او را از دیگر غزلسرایان متمایز میکند. بهرهگیری بیدل را از این وزن ها، میتوان با توجه به فرهنگ محیط زندگی او تحلی...
متن کاملویژگی های بنیادین غزل های میرزا عبدالقادر بیدل دهلوی
هدف از این پژوهش بحث و بررسی محتوای غزل های بیدل در راستای شخصیت واقعی او است. بیدل عاشق وارسته و عارفی از دنیا بریده است که دیوان غزلیات او در بر دارنده ی اصطلاحات و نمادهای عرفانی است. غزل های بیدل چون غزل های حافظ، سرشار از مفهوم عشق حقیقی است. همچنین در این جستار، با استفاده از روش تحلیلی- توصیفی، در مورد چگونگی نمود عشق حقیقی، عرفان و کاربرد ابهام های هنری، به عنوان ویژگی های بنیادین ...
متن کاملبررسی ترکیبات بیانی در پنجاه غزل از بیدل دهلوی
هر ترکیب در دیوان بیدل جستجو شده و شواهد به دست آمده همراه با بررسی هر ترکیب تشبیهی از لحاظ ویژگی های طرفین (حسّی یا عقلی بودن مشبّه و مشبّهٌ به ) و تشبیه خیالی و وهمی و بررسی هر ترکیب استعاری از نظر نوع ویژگی مستعارٌمنه (اسم یا صفت) و نیز توضیح مختضری در مورد مفهــوم ترکیب، در کنار ترکیب نوشته شده است. همــه ی ترکیبات با ترتیب الفبائی مرتّب شده است که در این ترتیب ، تصویرسازی های متنوّع شاعر در مورد ...
15 صفحه اولبررسی ویژگیهای سبکی در سیصد غزل بیدل دهلوی
این پژوهش عوامل هنجارگریز زبانی ای که سبب ادبی شدن زبان بیدل می گردد را همچون یک نظام و نه به صورت عوامل پراکنده بی ارتباط با هم در نظر می گیرد و میزان تأثیری را که هر پدیده در ساخت زابن بیدل می گذارد، بررسی می کند.نتیجه حاصل از این بررسی ها نشان داده است که تقدم در سبک زانی بیدل بر گزینش و انتخاب در محور جانشینی می باشد تا محور همنششینی.در این راستا، رساله حاضر در چهار فصل تنظیم گردیده است.فصل...
15 صفحه اولکارکرد های هنری و معنایی «رنگ» در غزل بیدل دهلوی
رنگ ارتباط تنگاتنگی با هنر و ادبیات دارد. بیدل دهلوی یکی از شاعران سر آمد سبک هندی است که دیوان غزلیات او سرشار از تصاویر رنگارنگ است. این رنگینی کلمات در غزل بیدل، تنها شامل تصاویر خیالی با رنگ ها نیست؛ بلکه کاربرد های مختلف واژه رنگ را نیز در بر می گیرد. این که بیدل در تصویر سازی با رنگ چه شگرد های ادبی به کار برده است و چه ترکیبات تازه ای آفریده است و آیا از طریق کاربرد های فراوان رنگ در غزل...
منابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 16 شماره 45
صفحات 31- 42
تاریخ انتشار 2016-10-01
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023