هنجارگریزی‌های محمدعلی بهمنی در قالب سنتی غزل و تجربۀ قالب‌های نوین شعری

نویسندگان

  • مریم مظلومی دانشکده زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه پیام نور تهران، ایران.‏
چکیده مقاله:

یکی از مؤلفه‌های فرم شعر قالب آن است که در کنار عناصر دیگری چون زبان، تصویر، موسیقی و محتوا مجموعاً ساختار کلی شعر را تشکیل می‌دهد. هنجارشکنی و ساختارگریزی شاعر در هر یک از حیطه‌های یادشده می‌تواند به نوآوری در ساختار شعر منجر شود و بنا بر قوت و ضعف آن، شعر را دارای سبک شخصی گرداند، اقدامی که معمولاً شاعران در مسیر آن گام برمی‌دارند اما معدودی از آنان بدین مقصود دست می‌یابند. محمدعلی بهمنی ازجمله شاعرانی است که تلاش کرده است با بهره‌گیری از انواع نوآوری‌ها و ساختارشکنی‌ها در ارکان تشکیل‌دهندۀ شعر، زبان شعری خود را به آفاق سبک فردی و شخصی نزدیک گرداند. یکی از جلوه‌های این نوآوری، آشنایی‌زدایی و ساختارشکنی بهمنی در قالب‌های سنتی شعر، به‌ویژه غزل و نیز تجربۀ موفق قالب‌های شعری جدید است. او کوشیده است تا از این طریق به غزل امروز حیاتی تازه بخشد و شعر را از رکود و ایستایی خارج سازد. سرودن غزل‌‌هایی با ساختار روایی، نمایشنامه‌ای و نیمایی، فصل‌بندی در غزل، استفاده از ساختار شعرهای دیداری مانند کانکریت و شعر توگراف، طبع‌آزمایی در قالب‌های شعری بسیار کوتاه مانند ترانک، شعرک و هایکو، سرایش شعرهای بلند منظومه‌مانند، آغاز ناگهان و پایان ناتمام در شعر و .... ازجمله تجربه‌های موفق بهمنی برای ایجاد تحول و نوآوری در حیطۀ شعر به‌ویژه غزل است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی تصاویر شعری محمدعلی بهمنی

چکیده رساله ی حاضر تلاشی است در جهت بررسی تصاویر شعری محمد علی بهمنی که در آن زبان و تصاویر موجود در اشعار بهمنی مورد بررسی قرار گرفته است . با بررسی اشعار بهمنی می توان دریافت که زبان اشعار او ساده ، روان و خالی از هر گونه تکلف است و او در اشعار ابتدایی خود از زبان عامیانه و لهجه ی تهرانی نیز استفاده کرده است و به نو آوری نیز توجه دارد که استفاده از انواع تکرار در بخش توازن واژگانی و وزن های ...

تصویرسازی و عناصر صورخیال در غزل نئوکلاسیک (با تکیه و تأکید بر اشعار محمدعلی بهمنی)

بیان مسایل عادی زندگی یا مسائل جدید روز، به شیوة عاطفی و شاعرانه تأثیر بیشتری از بیان معمولی، بر خواننده می‌گذارد. برای ایجاد تأثیر عاطفی و تخیّل، عوامل و عناصری لازم است که به آن عوامل «صُوَر خیال» گویند. آن‌چه به کیفیت ویژة تجربة عاطفی شاعر و فضای ذهنی وی کمک می‌کند، صورت‌های گوناگون خیال است که به آن IMAGE یا تصویر می‌گویند. در واقع صورت‌های خیال شاعر را یاری می‌کند تا بتواند قدرت کلام را تا حد...

متن کامل

عناصر زبانی و ادبی در غزل های محمدعلی بهمنی

محمّدعلی بهمنی، شاعر و ترانه سرای معاصر (1321 هـ. ش) سرودن شعر را از نوجوانی آغاز کرد و هم اکنون صاحب آثار منظومی در قالب های متعدّد و زمینه های فکری متنوّع است. دیدگاه او نسبت به شعر و بویژه غزل کاملاً روزآمد است. وی از بزرگترین غزلسرایان معاصر به شمار می رود که در ویژگی های غزلش، آن را تا سرحدّ سبک شخصی، متفاوت می سازد. او از سال 1350 تاکنون، مجموعه های متعدّدی را در قالب های متنوّع شعری بویژه غزل ب...

بررسی صفات رنگارنگ در دیوان محمدعلی بهمنی

این پژوهش درباره‌ی صفات ادبی و شاعرانه (رنگارنگ) در اشعار محمدعلی بهمنی  با هدف بررسی دقیق تعداد بیست و پنج غزل از اشعار محمدعلی بهمنی، در زمینه موصوف و صفت‌های ادبی بوده و حاصل این یافته‏ها بسامد و تکرار واژه‏ها و آرایه‏هایی شده است که راه بیان احساسات شاعر را فراهم کرده و مشخصه و سبکی خاص به شعر او بخشیده، صورت گرفته است، روش‏شناسی پژوهش بنیادی ـ تحلیلی و ابزار گردآوری داده‏ها فیش‌برداری بوده...

متن کامل

نمادپردازی های حماسی در غزل نئوکلاسیک (با تکیه بر غزلیات سیمین بهبهانی، حسین منزوی و محمدعلی بهمنی)

غزل نئوکلاسیک ـ که با ظهور شعر نو، در شعر کلاسیک ایران ایجاد شد ـ یکی از جریان­های شعری معاصر محسوب می­شود که تا امروز همچنان پویا و مورد توجّه است. هدف سرایندگان پیشگام آن، همگام ساختن قالب سنّتی غزل با اقتضائات روز بود. این جریان شعری از امکاناتی که شعر نو به شعر فارسی، در سطوح بیان، زبان و عناصر ادبی افزوده، بهره برده و خود نیز ابعادی نوین در غزل ایجاد کرده است؛ از آن جمله می­توان به تلفیق ادب...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 10  شماره 2

صفحات  101- 118

تاریخ انتشار 2018-06-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023