همگرایی در سایه‌ی محیط زیست: مسایل زیست‌محیطی کاسپین و همگرایی منطقه‌ای

همگام با افزایش جمعیت و بهره‌برداری روزافزون و نادرست از منابع محدود، آسیب‌ها و مخاطرات زیست‌محیطی‌ ابعاد پیچیده‌تری پیدا کرده است که نیازمند رسیدگی‌های فوری است. کاسپین نیز به‌عنوان بزرگ‌ترین دریاچة جهان، از این قاعده مستثنی نیست. به‌رغم اقداماتی که در چند دهة اخیر در راستای ایجاد همگرایی و مقابله با مخاطرات زیست‌محیطی این دریا توسط دولت‌های ساحلی و نهادها و سازمان‌های بین‌المللی صورت گرفته است، تغییر چندانی در شرایط کلی آن شاهد نیستیم. در این شرایط، این پرسش مطرح است که پیش‌گیری و مقابله با مخاطرات زیست‌محیطی دریای کاسپین، چگونه می‌تواند به‌همگرایی منطقه‌ای منجر شود؟ فرضیة پژوهش این است که تلاش برای پیش‌گیری و کنترل مخاطرات زیست‌محیطی کاسپین از رهگذر ایجاد همگرایی زیست‌محیطی، به‌همگرایی منطقه‌ای منجر می‌شود. هدف پژوهش تاکید بر نقش کلیدی جامعه در مبارزه با مخاطرات زیست‌محیطی کاسپین و ایجاد همگرایی در این حوزه است. بدین‌منظور، این پژوهش در چارچوب نظریة نوکارکردگرایی و از طریق کاربست روش توصیفی-تحلیلی به پیش برده شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد با بهره‌گیری از دیپلماسی عمومی زیست‌محیطی و عناصر تاثیر‌گذاری چون رسانه‌ها، سمن‌های ملی و بین‌المللی و نهادهای آموزشی، دینی و حکومت و سازمان‌ها و نهادهای بین‌المللی، جامعه‌پذیری زیست‌محیطی کشورهای ساحلی کاسپین، همگرایی زیست‌محیطی و متعاقبا همگرایی منطقه‌ای می‌تواند محقق شود.