هم‌سنجی اثربخشی روان تحلیل‌گری کارن هورنای و شناخت درمانی بر الگوهای ارتباطی زنان متأهل دچار روان آزردگی

الگوی ارتباطی زوجین یکی از راه‌های ارزیابی ساختار خانواده است که نحوه تعامل زن و شوهر را با یکدیگر مشخص می­ سازد و کارایی خانواده را تحت تأثیر قرار می ­دهد. پژوهش حاضر با هدف هم‌سنجی اثربخشی روان ­تحلیل­ گری هورنای و شناخت ­درمانی بر الگوهای ارتباطی زنان متأهل دچار روان آزردگی انجام شد. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی و با طرح کاربندی کنترل‌شده تصادفی با دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل است جامعه آماری شامل 300 زن متأهلی است که در سال 1395 و 1396 به علت مشکلات ارتباطی با همسر به مراکز مشاوره شرق تهران مراجعه کردند. نمونه پژوهش از نوع نمونه در دسترس و شامل 45 زن متأهل است که با توجه به نتایج پرسشنامه سه وجهی هورنای-کولیج (2011) که قبل از مداخله توزیع شد، دچار روان آزردگی محسوب می­شدند. گروه‌های آزمایشی پانزده جلسه مشاوره فردی به ترتیب با رویکرد شناخت ­درمانی و روان­تحلیل­ گری هورنای، در فواصل زمانی یک الی دو بار در هفته دریافت کردند. پرسشنامه "الگوهای ارتباطی کریستنسن و سالاوی (1984) در سه مرحله خط پایه، مرحله میانی و پایان مداخله، در بین گروه‌های آزمایشی و به‌صورت هم‌زمان برای گروه کنترل توزیع شد و سپس با روش آماری تحلیل واریانس اندازه‌گیری‌های مکرر موردبررسی قرار گرفت. یافته‌ها حاکی از اثر معنادار مداخلات بر اثر زمان و اثر تعاملی زمان و گروه در هر سه الگوی ارتباطی بود (001/0P<). الگوی ارتباطی سازنده متقابل در هر دو گروه آزمایشی افزایش معناداری یافت (001/0P<،92/211f= ). الگوی ارتباطی توقع/کناره‌گیر (001/0P<،19/313f= ) و اجتناب متقابل (001/0P<،35/104f= ) به‌طور معناداری کاهش یافتند. اثربخشی دو نوع مداخله بر الگوهای ارتباطی سازنده متقابل و اجتنابی متقابل، تفاوت معناداری نداشت، اما روان­ تحلیل­ گری هورنای در هم‌سنجی با شناخت درمانی، تفاوت معناداری بر کاهش الگوی ارتباطی توقع/کناره‌گیر نشان داد.