هدف‌های درس تاریخ بر اساس رویکردی اسلامی در فلسفه‌ی برنامه‌ی درسی

نویسندگان

  • خسرو باقری استاد دانشگاه تهران
  • نرگس سجادیه دانشجوی دکتری فلسفه‌ی تعلیم و تربیت دانشگاه تهران
چکیده مقاله:

درس تاریخ، از دیرباز در برنامه‌ی درسی راهنمایی و متوسطه قرار داشته و تدریس آن متاثر از پیش فرض‌های فلسفی مختلف و متمایزی متأثر بوده است. این پیش فرض‌ها، که از سویی بر اساس رویکردهای مختلف به ماهیت تاریخ و از سوی دیگر بر مبنای نوع نگرش به آدمی شکل می‌گیرند، برنامه‌ی درسی تاریخ را تحت تاثیر قرار می‌دهند. در این نوشتار، بر اساس رویکردی اسلامی در فلسفه‌ی برنامه‌ی درسی، پس از بررسی پیش فرض‌های موجود در این دو بخش، نوعی سازه گرایی واقع گرایانه به عنوان پیش فرض معرفت شناختی و نیز عامل در نظر گرفتن آدمی به عنوان پیش فرض انسان شناختی، اتخاذ می‌شود و بر این اساس آنها و نیز با نگاه به هدف اساسی تربیت در اسلام، هدف‌های درس تاریخ استنباط و بیان می‌گردند. روش کار در این مطالعه، نوعی تحلیل پیش رونده است، که در آن، ابتدا مفاهیم بنیادی و پیش فرض‌های فلسفی مورد بررسی و تحلیل قرار می‌گیرند، سپس بر اساس این تحلیل و نیز با توجه به هدف نهایی تربیت، اهداف استنباط می‌گردند. در مورد درس تاریخ، دو هدف مطرح است: 1) دستیابی به دانش و بینش تاریخی و 2) افزایش قابلیت مداخله‌ی موثر اجتماعی. در ذیل هر یک از این دو هدف، هدف‌های واسطی ویژه‌ای تکوین می‌یابند. هدف‌های واسطی تحقق بخش هدف نخست، شامل جنبه‌های شناختی و بینشی زیر است: 1) آشنایی با واقعیت‌های تاریخی، 2) آگاهی در مورد تبیین‌های مختلف از واقعه‌های تاریخی و 3) آشنایی با بینش اسلامی در مورد فلسفه‌ی تاریخ. هدف نخست، شامل سه هدف واسطی مربوط به جنبه‌ی روشی نیز می‌گردد: 1) بررسی اسناد تاریخی، 2) بازپردازی واقعه‌ی تاریخی و 3) داوری در مورد امور تاریخی. هدف‌های واسطی تحقق بخش هدف دوم نیز شامل 1) اهتمام نسبت به نگاه تاریخی به مسایل و 2) توانایی تعمیم محدود و سنجیده‌ی منطق حوادث گذشته به آینده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

هدف های درس تاریخ بر اساس رویکردی اسلامی در فلسفه ی برنامه ی درسی

درس تاریخ، از دیرباز در برنامه ی درسی راهنمایی و متوسطه قرار داشته و تدریس آن متاثر از پیش فرض های فلسفی مختلف و متمایزی متأثر بوده است. این پیش فرض ها، که از سویی بر اساس رویکردهای مختلف به ماهیت تاریخ و از سوی دیگر بر مبنای نوع نگرش به آدمی شکل می گیرند، برنامه ی درسی تاریخ را تحت تاثیر قرار می دهند. در این نوشتار، بر اساس رویکردی اسلامی در فلسفه ی برنامه ی درسی، پس از بررسی پیش فرض های موجود...

متن کامل

پیش فرضهای برنامهی درسی آموزش سلامت جنسی از منظری اسلامی

در متون دینی، برای زندگانی مسلمانان اصولی وضع گردیده است که هر مسلمانی می‌بایست از این اصول و رهنمودها در عمل پیروی نماید. اگر هدف آموزش و پرورش به طور عام، پرورش انسان کامل باشد، هدف آموزش و پرورش اسلامی نیز پرورش انسان کامل الاهی  با تأکید بر ویژگی‌هایی هم‌چون ایمان و عقیده می‌باشد. برنامه درسی ناشی از این هدف نیز برگرفته از دانش‌های موجود و هم‌چنین رهنمودهای قرآن، سنت پیامبر اکرم(ص) و اهل بی...

متن کامل

پیش فرضهای برنامهی درسی آموزش سلامت جنسی از منظری اسلامی

در متون دینی، برای زندگانی مسلمانان اصولی وضع گردیده است که هر مسلمانی می بایست از این اصول و رهنمودها در عمل پیروی نماید. اگر هدف آموزش و پرورش به طور عام، پرورش انسان کامل باشد، هدف آموزش و پرورش اسلامی نیز پرورش انسان کامل الاهی  با تأکید بر ویژگی هایی هم چون ایمان و عقیده می باشد. برنامه درسی ناشی از این هدف نیز برگرفته از دانش های موجود و هم چنین رهنمودهای قرآن، سنت پیامبر اکرم(ص) و اهل بی...

متن کامل

بررسی وضعیت عناصر برنامهی درسی دورهی پزشکی عمومی

مقدمه: دانشکدههای پزشکی علاوه بر تعلیم دانش و مهارتهای مورد نیاز، باید در تربیت و پرورش پزشکان در جهت کسب و توسعهی مهارتهای ویژهای که آنان را به یادگیرندگان مادامالعمری تبدیل کند، اهتمام ورزند. برنامهی درسی از مهمترین ابزار پرورش مهارت و توانمندی در یادگیرندگان است. هدف از انجام این پژوهش بررسی وضعیت موجود برنامه درسی دوره پزشکی عمومی دانشگاه علوم پزشکی ارتش مبتنی بر رویکرد یادگیری مادام العمر ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 1  شماره 1

صفحات  111- 138

تاریخ انتشار 2012-09-11

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023