نیایش های آیینی در شعر فارسی (با تکیه بر تحمیدیه های پنج تن از شاعران ادب فارسی)
نویسنده
چکیده مقاله:
این مقاله بر آن است تا نیایش های آیینی را به عنوان یکی از زیر گونههای شعر غنائی مورد کند و کاو قرار دهد. این زیرگونۀ شعری که غالباً در بر دارندۀ سنت دیرینهی افتتاح و اختتام مثنویها و بعضاً دیوانهای شعری است، سبب گردیده تا به ندرت منظومه و دیوانی را بتوان یافت که در آن نیایش و مناجات و تحمیدیه به چشم نخورد؛ از این رو در آثار حماسی مانند شاهنامه فردوسی و همچنین در آثار غنایی و منظومههای عاشقانه و آثار تعلیمی چون گلستان و بوستان و مثنوی معنوی نمود نیایش و مناجات را میتوان رصد کرد. این مقاله بر آن است تا محورهای مهم در اشعار نیایشی آیینی از جمله: تعریف نیایش و دعا، عناصر دعا و نیایش، ساختار نیایشهای آیینی و دینی، ادبیات و نیایش، نیایش در شعر فارسی و نیایش سرایندگان ادب فارسی را مورد بحث و بررسی قرار دهد و طیف گستردهی حضور این قسم شعر را در ادب فارسی نشان دهد.
منابع مشابه
پیروی شاعران روس از قالبهای شعر فارسی
در پژوهش حاضر آن دسته از قالبهای شعر فارسی بررسی میشود که شاعران روس بدان توجه نشان دادهاند و از آنها پیروی کردهاند. از آنجا که شاعران بزرگ ایرانی، مانند فردوسی، حافظ، سعدی، خیام، نظامی و... همواره احترام ادیبان روس را برانگیختهاند، پیروی از شیوهها، قالبها و بنمایههای شعری آنها یکی از راههای نزدیک شدن روح و احساس آنها به این بزرگان ادب ایران زمین بودهاست. بنابراین، این سیره که در ...
متن کاملگونهشناسی شعر فارسی از منظر ادب سیاسی
در میان دستهبندیهای متعدد و متنوع ارائه شده برای اندیشههای سیاسی در اسلام و ایران معمولاً بر حوزههایی همچون فقه سیاسی، فلسفه سیاسی، کلام سیاسی و سیاستنامهنویسی تأکید میشود، اما ایرانیترین حوزه اندیشهورزی در ایران اسلامی را بایستی در حوزه شعر جستجو کرد. زیرا که سپهر اندیشه ایرانی شعر است و اغلب فقها و فلاسفه و متکلمان و عرفای ایرانی، زمانی که خواستهاند نهانشدههای دل خویش را آزادانه و ...
متن کاملخیزش استعاره در شعر آیینی معاصر سیستان با تکیه بر آثار شاعران معاصر
شعر آیینی، بخش گستردهای از شعر پارسی را تشکیل میدهد گرچه توجه به شعر مذهبی و آیینی، بخش عمدهای از تاریخچة شعر پارسی از سبک خراسانی تا شعر نو را تحتالشعاع قرار میدهد؛ با این حال شکلگیری گفتمان مخصوص آیینی به عهد صفویه و تمرکز بر گونة ادبی مذهبی سرایی برمیگردد. در منطقة سیستان و بلوچستان که تعداد بیشماری از شیعیان را در خود جای داده است، شعر آیینی به شدت مورد استقبال قرار گرفته است....
متن کاملعوامل چشمزخم در شعر شاعران فارسی
شعر فارسی علاوه بر آنکه نمایانگر اندیشهها و احساسات شاعران است، تجلّیگاه افکار، اعتقادات، آداب، رسوم، و فرهنگ حاکم بر جامعة ایشان نیز هست. از اینرو بررسی عناصر فرهنگ عامّه در شعر شاعران، از دو دیدگاه، قابل توجه و حائز اهمّیت است: یکی استخراج ویژگیهای فرهنگی این عناصر از خلال شعر شاعران، و دیگر نقد و بررسی شیوة بهرهگیری شاعران از این عناصر در هنرپردازیهای شاعرانة خویش. از جملة این عناصر که در...
متن کاملتوصیف بهار در شعر شاعران طنزپرداز فارسی
بهار و نوروز و آنچه بدان مربوط است از قبیل دگرگونی در طبیعت و آداب و رسوم ویژه آن، موضوع سخن شاعرانی فراوان قرارگرفته است. اما از چشم اندازه شاعران طنزپرداز به آن نگریستن لطفی دیگر دارد. در این مقال کوشش شده مهمترین نکته هایی که به لحاظ مایه های طنز مورد توجه شاعران واقع شده، دسته بندی و تقدیم گردد. گرچه موضوعات مورد عنایت بسیار زیاد است ولی به شانزده مورد اشاره می گردد. دگرگونی های شگرفی که در...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 5 شماره 18
صفحات 179- 198
تاریخ انتشار 2014-01-21
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023