نگرشی تحلیلی ـ انتقادی بر اسناد تاریخی «نمایش سایه» در سرزمینهای اسلامی؛ مطالعه موردی: مصر و شام
نویسندگان
چکیده مقاله:
نمایش سایه، گونهای از نمایشهای عامیانه است که در سده‌های نخستین و میانه سابقه‌ای دیرینه داشته است. از آنجا که مورخان در قرون گذشته، به ادبیات و هنر عامیانه اهمیت چندانی نشان نمی‌دادند، اینک اطلاعات کافی دربارۀ این هنر نمایشی در دست نیست. در پژوهش حاضر با شیوۀ اسنادی ـ تحلیلی ـ انتقادی، دیرینگی نمایش سایه و سیر آن از روزگاران کهن تا قرن 9 ق بررسی خواهد شد و با تتبع در منابع تاریخی و نقد آراء پژوهشگران، می‌کوشیم پرده از جنبههای پنهان این هنر برگیریم. بنابر یکی از مهمترین یافتهها، کهنترین سند موجود حاکی از آشنایی در دورۀ اسلامی با نمایش سایه، بیتی از ابونواس (146ـ198ق) است که نشان میدهد دیرینگی این هنر ـ برخلاف تصور بیشتر پژوهشگران ـ به قرن 2ق بازمیگردد. بر مبنای اسناد تاریخی بررسیشده در این پژوهش، هنر نمایش سایه در روزگار فاطمیان و مملوکیان مصر رواج تمام داشته است. «خَیال» در ادبیات نمایشی، اصطلاحی کلی بوده و افزون بر نمایش سایه، بر «خیمهشببازی» و «تقلید» نیز دلالت داشته و همین موضوع، برخی پژوهشگران را در تحلیل اسناد تاریخی هنرهای نمایشی به اشتباه افکنده است.
منابع مشابه
بررسی تحقیقی فتوحات اسلامی در سرزمینهای شام - مصر - افریقیه
نوشته حاضر تحقیقی است در مقایسه کتب فتوح و آنچه مورخین در خصوص فتوح اسلا در سه منطقه شام،مصر و افریقیه بیان داشته اند.برخی از این کتب چون فتوح البلدان بلاذری به طور ویژه در بحث فتوحات اسلامی است و بعضی دیگر چون یعقوبی طبری،ابن اثیر و ابن خلدون در تاریخ عمومی اسلامی است که تنها از مطالب مربو به فتوح اسلامی آن در این تحقیق استفاده گردیده است .
شیعه در منابع تاریخی دوره ایوبیان در مصر و شام
در دوره ایوبیان، به سبب انقراض دولت شیعی فاطمیان و اعمال سیاست سرکوب‌گرانه و ضدشیعی دولت ایوبی، بستر مناسبتری برای بروز گرایشهای فرقهای مورخان اهل‌سنت در مصر و شام فراهم گردید که میتوانست مواضع واقعی آن‌ها را نسبت به شیعه و مظاهر آن نمایان سازد. رویکرد مورخان مزبور در برابر تشیع و انگارههای آن، مسأله جستار حاضر است که در دو موضوع مصداق حقیقی شیعه در نظر آنان و چگونگی مواجهه‌شان با بنمایه...
متن کاملنگرشی تحلیلی بر مفهوم ولایت در تصوف و عرفان اسلامی
ولی و مولی در میان اهل لغت و اصطلاح عالمان دینی به معانی متفاوتی بکار رفته و کاربردهای مختلفی داشته است اما آنچه متیقن است نوعی قرابت حسی و معنوی در آن نهفته است که زنجیره وصل همه کاربردهای این مفهوم می‌باشد. بر این اساس، هر گاه این واژه در امور معنوی به کار رود بر نوعی از نسبت قرابت دلالت میکند و لازمه آن این است که ولی نسبت به آنچه بر آن دلالت دارد، دارای حقی است که دیگری ندارد، و او میتواند ...
متن کاملنگرشی تحلیلی و انتقادی به اسناد بینالمللی نظام مسئولیت و جبران خسارت در آلودگی‌های نفتی ناشی از حمل‌ونقل دریایی
نفت، یکی از مهمترین آلاینده‌های محیط‌زیست است که حمل‌ونقل آن، بیشتر از طریق دریا صورت می‌گیرد؛ لذا محیط‌زیست دریایی همیشه در معرض آلودگی است. با توجه به حوادث سالهای اخیر، جامعه جهانی بهتدریج اسناد بینالمللی را تهیه و تصویب کرده تا موضوع «مسئولیت ناشی از آلودگی نفتی» در دریا و نحوه جبران خسارت‌های واردشده معین شود. درعین‌حال، اسنادی هم تصویب شده که با «پیش‌بینی» و «الزام به رعایت استاندار...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 53 شماره 1
صفحات 95- 116
تاریخ انتشار 2020-08-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023