نمود فرهنگ در کتاب‌های آموزش زبان عربی به غیر عرب‌زبان‌ها

امروزه روش‌های جدید آموزش زبان خارجی، به فرهنگ در آموزش توجه ویژه‌ای دارند و معتقدند که ارتباط موفق به‌وسیله زبان بدون فهم بافت فرهنگی آن ممکن نیست. با توجه به این ضرورت مهم در توجه به فرهنگ در آموزش زبان، این پژوهش در نظر دارد به جایگاه فرهنگ در تعدادی از کتاب‌های آموزش زبان عربی در ایران و خارج از ایران بپردازد. چهار کتاب آموزشی «العربیة للعالم» از عربستان و «اللغة العربیة»، «الطریقة السهلة» و «گفت‌وگو» از ایران انتخاب شد. روش پژوهش تحلیل محتوای کمّی است. نتایج نشان می‌دهد که کتاب العربیة للعالم بر فرهنگ عربی و بین‌المللی تمرکز داشته‌است، اما تمرکز در کتاب‌های ایرانی فقط بر فرهنگ اسلامی بوده و فرهنگ کشورهای عربی، فرهنگ بین‌المللی و جوانب دیگر فرهنگ ایرانی نادیده گرفته شده‌است. همچنین در به‌کارگیری عناصر فرهنگی در این کتاب‌ها توازنی دیده نمی‌شود؛ به‌گونه‌ای که به بعضی از عناصر فرهنگی مثل تاریخ و شخصیت‌های تاریخی توجه شده و بعضی دیگر مثل هنر، علوم، موسیقی، سینما، آموزش و آداب‌ورسوم مردمی مورد توجه قرار نگرفته‌است. شیوة به‌کارگیری فرهنگ نیز، شیوه‌ای سنتی است؛ یعنی بیشتر تلاش شده تا اطلاعات فرهنگی از طریق داستان‌ها، حکایات و متون ارائه شود و تمرینات و گفت‌وگوها در بافت فرهنگی ارائه نشده‌است.