نقش عوامل جغرافیای طبیعی در ناپایداری و مهاجرت‎های روستائی استان زنجان

نویسندگان

  • بهروز محمدی یگانه دانشجوی دکتر ی دانشگاه تهران، (عضو هیأت علمی گروه جغرافیا، دانشگاه زنجان)
  • مجتبی قدیری معصوم استادیار دانشکدة جغرافیا، دانشگاه تهران
  • مسعود مهدوی استاد دانشکدة جغرافیا، دانشگاه تهران
چکیده مقاله:

بدون شک دستیابی به توسعة پایدار از اهداف والای هر جامعه‎ محسوب می‎گردد و تعدیل نابرابری‎ها مستلزم شناخت ضعیف‎ترین و ناپایدارترین روستاها است. حدّاقل نمودن حدّاکثر ضعف در روستاها نه بر اساس حجم و اندازة آنها، بلکه بر اساس جایگاه و نقشی که در سیستم به عهده دارند، از اهداف اصلی این مقاله است. در حال حاضر مهاجرت در ایران به عنوان یک فرآیند مفید برای حلّ مشکلات و تقاضای رو به رشد صنایع و خدمات قلمداد نمی‎شود؛ بلکه برعکس، مشکلاتی را بوجود می‎آورد که شروع آن، افزایش نیروی مازاد در شهرها و بیکاری است. عوامل و توان‎های محیطی از جمله توپوگرافی، شیب، دما، بارندگی، آب و قابلیّت اراضی تأثیر بسزائی در حجم مهاجرت و خالی شدن روستاها دارند. ناتوانی این اجتماعات به دلایل مختلف ساختاری موجب عدم توانایی آنها در مقابله با عوامل طبیعی از جمله خشکسالی، سیل، زلزله، کمبود آب، رانش زمین و فرسایش خاک گردیده و در نهایت، مغلوب شرایط و عوامل نامساعد طبیعی گشته و مجبور به مهاجرت و رها کردن سکونتگاه خود شده‎اند که در نتیجه، چنین روستاهائی به مناطقی غیرمسکون و خالی از جمعیّت تبدیل شده‎اند. نتایج تحقیق حاضر، پهنه‎های آسیب‎پذیر را مشخص نموده و روستاهای مستقر در این پهنه ها را که بیشترین حجم مهاجرت را داشته و اغلب مهاجرت آنان به صورت بنه‎کن در آمده، تحلیل می‎نماید. نتیجة این روند موجب بلااستفاده شدن منابع طبیعی و انسانی گردیده و منجر به مشکلات شهری فراوانی شده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نقش عوامل طبیعی در ناپایداری سکونتگاههای روستایی در منطقه‌ی کوهستانی و پایکوهی زاگرس مطالعه‌ی موردی: روستاهای شهرستان‌های مریوان و سروآباد

عوامل طبیعی همواره در طول تاریخ در استقرار، نوع معیشت و جابجایی جمعیّت‌ها اثر گذار بوده که نمونه‌ی بارز آن را می‌توان در ناپایداری سکونتگاههای روستایی مشاهده کرد این تحقیق با هدف بررسی نقش عوامل طبیعی در ناپایداری سکونتگاهای روستایی در منطقه‌ی کوهستانی و پایکوهی زاگرس(مطالعه موردی: شهرستان‌های مریوان و سروآباد) انجام گرفته در این بررسی از 9 عامل (اقلیم، ارتفاع، شیب، گسل، رودخانه، زمین‌لغزش، لیتو...

متن کامل

نقش نواحی صنعتی در اشتغال و کاهش مهاجرتهای روستایی

با گذشت بیش از نیم قرون و تجربه انبوهی از الگوهای نظری و تجربی در کشورهای در حال توسعه، بی تردید صنعتی شدن به عنوان رویکرد غالب دهه های اخیر از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است. در این راستا ارتباط بین صنعتی شدن و توسعه روستایی از طریق ایجاد فرصتهای شغلی و درآمدی تصریح شده است. صنعتی شدن روستاها در قالب ایجاد نواحی صنعتی به هدف دست یابی به توسعه پایدار روستایی در دهه اخیر مورد توجه برنامه ریزا...

متن کامل

نقش ویژگیهای طبیعی در ناپایداری روستاها با تاکید بر توپوگرافی:(مطالعه موردی:شهرستان زنجان 85-1375 )

چکیده توسعه مناطق روستایی به همراه شناخت قابلیت ها و تنگناهای آنها با توجه به تجربه تاریخی فرایند توسعه، یک ضرورت بنیادی برای توسعه محلی، منطقه ای و ملی است و در هر کشوری به برنامه ریزی منسجم و هماهنگ نیازمند است. در این راستا شناخت روستاهای ناپایدار و برنامه ریزی برای هدایت سرمایه گذاری ها به سوی مناطق پایدار و جلوگیری از تخلیه روستاها می تواند زمینه مساعدی برای توسعه یکپارچه و هماهنگ این من...

15 صفحه اول

تحلیلی بر عوامل مؤثر در توسعه‌یافتگی و نقش آن در مهاجرت‌های روستایی مطالعه موردی: استان زنجان

دست‌یابی به توسعه همه جانبه نیازمند توزیع عادلانه خدمات و امکانات در تمامی نواحی می‌باشد. در همین راستا در تحقیق حاضر به بررسی عوامل مؤثر در توسعه یافتگی شهرستان های استان زنجان و نقش آن در مهاجرت های روستایی پرداخته شده است. نوع تحقیق کاربردی، روش تحقیق توصیفی- تحلیلی، روش گردآوری اطلاعات با استفاده مطالعات کتابخانه ای و جهت تجزیه و تحلیل و تجزیه اطلاعات بدست آمده از روش های تحلیل عاملی و آزمو...

متن کامل

نقش تعاونی‎های تولیدی در توسعه مناطق روستائی

از آنجا که بهره‎برداری‎های کشاورزی در کشور عمدتاًًَ در قطعات کوچک صورت می گیرد و کشاورزان با سرمایه‎های اندک و به تعداد فراوان در اقصی نقاط کشور پراکنده‎اند، در تولید، بازاریابی، تأمین اعتبار و تهیّة نهاده‎های تولید دارای مشکلات فراوانی هستند. آنان مجبورند تا دسترنج خود را به واسطه ها و سلف خواران فروخته و از حدّاقل سود بهره‎مند شوند که بعضاًَ در این بین متضرّر می‎شوند. برای جلوگیری از این امر، آنان ب...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 36  شماره 3

صفحات  -

تاریخ انتشار 2005-10-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023