نقش عقل در فهم آیات قرآن (مقایسه دو دیدگاه ملاصدرا و احسایی)

نویسندگان

  • محمد مهدوی راد دانشیار دانشکده فقه و فلسفه، پردیس قم دانشگاه تهران
  • نرگس زرگر دانشجوی دکتری فلسفه
چکیده مقاله:

در زمینه امکان کاربرد عقل در عرصه فهم وحی هر کدام از دو اندیشمند چه دیدگاهی دارند؟ چه تفاوتی میان رویکرد ملاصدرا و احسایی نسبت به حدود شناختی عقل در فهم قرآن وجود دارد؟ در میان اندیشمندان مسلمان، صدرالمتألهین و احسایی از جمله کسانی هستند که رویکرد ویژه‌ای به حدود شناختی عقل در فهم قرآن به عنوان متنی وحیانی دارند. از شرایط اختصاصی صدرا در زمینه تأویل، این است که استنباط و استقلال در فهم آیات مجاز است اما احسایی، عدم تعارض تأویل با فهم عرفی از ظاهر آیات و روایات را شرط درستی تأویل می‌داند. صدرالمتألهین وجود حجت درونی را سبب رشد تعقل و مانع تقلید، وقوف بر ظاهر الفاظ قرآن و جمود بر نظر مفسران پیشین می‌داند، و بدون اصول عقلی درون شریعت را نمی‌بیند اما احسایی هیچ استقلالی را برای عقل نپذیرفته و ...

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نقش عقل در فهم آیات قرآناز منظر ملاصدرا

در میان اندیشمندان مسلمان، صدرالمتألهین ازجمله کسانی است که رویکرد خاصی به حدود شناختیِ عقل در فهم قرآن به‌عنوان یک متن وحیانی دارد.وی معتقد به جداناپذیری شریعت و اصول عقلی است و قرآنرا امری عقلی می‌داند. بنابراین نقش عقل در اصول و مبانی مورد پذیرش ویدر جهت فهم قرآن قابل توجه است. صدرالمتألهینتدبر در آیات قرآن را مرتبط به تدبر در عالم هستی می‌داند وقرآن را نور عقلی معرفی می‌کند که از طریق آن نور...

متن کامل

دخالت اجتناب‏ ناپذیر پیش‏ فرض‏ها در فهم در محک عقل و آیات قرآن

مهم‏ترین ادعای هرمنوتیک فلسفی گادامر تاریخیت یا تاریخ‎مندی فهم است. گادامر در کتاب حقیقت و روش حیثیت‏های مختلفی برای فهم می‏شمارد؛ از جمله حیثیت اطلاقی فهم، حیثیت امتزاجی فهم و حیثیت تبعیت ضروری فهم از پیش‏فرض‏های سیال. هدف او از برشمردن و تحلیل هر یک از این حیثیت‏ها اثبات تاریخ‎...

متن کامل

نقدی بر نظریه حرکت جوهری ملاصدرا و تأثیر آن در فهم او از آیات قرآن

In the present essay, first, the most important arguments for proving the theory of "substantial movement" are analyzed and criticized. Two of them are rejected by the aid of some contemporary critics and the rest by initiative critiques. Then Molla Sadra’s interpretations that are under the influence of the mentioned theory are criticized. In order to do so, those Qora’nic verses which are con...

متن کامل

نقش عقل در فهم شریعت و قانونگذاری

عقل عملی کاربردهای فراوانی در مباحث اصولی دارد، اما با توجه به هدف علم اصول و مقدمه بودن آن برای فقه، صرفاً از یکی از کاربردهای عقل یعنی عقل مشرِّع سخن به میان آمده و ضوابط و لوازم آن مطرح‌شده است. درحالی‌که به اذعان برخی از علماء، کارکرد این درک عقل در علم فقه، نادر است و این کاربرد ناچیز، موجب کم‌اهمیت شدن مبحث عقل در بین مسائل علم اصول شده است درحالی‌که کارکرد عقل در سامان دادن به مسائل اصولی و...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 9  شماره 10

صفحات  139- 169

تاریخ انتشار 2012-07-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023