نقش روزهای بارانی در پیشبینی منحنی تداوم جریان در اقلیم‌های مختلف ایران
نویسندگان
چکیده مقاله:
بهبود و توسعهی پیشبینیها در آبخیزهای بی‌آمار نیازمند شناخت مؤلفههای مؤثر و فهم و درک برهمکنش بین مؤلفههای مختلف و پاسخ آب‌شناسی در اقلیم‌های مختلف است. مهمترین مؤلفهی مؤثر بر شاخصهای منحنی تداوم جریان، بارش و مشخصههای آن است. با توجه به اینکه منحنی تداوم جریان نمایندهی پاسخ آب‌شناختی آبخیز است، بررسی و شناخت تأثیر توزیع زمانی بارش بر آن میتواند به شناخت مؤلفههای پیشبینیکننده برای براورد منحنی تداوم جریان در آبخیزهای بی‌آمار کمک کند. هدف از این پژوهش بررسی رابطهی تعداد روزهای بارانی و شاخصهای منحنی تداوم جریان در اقلیم‌های مختلف کشور است. آبخیزهای هر منطقهی اقلیمی با استفاده از نقشهی اقلیم کشور و روی‌همگذاری آن با مرز آبخیزهای رتبه‌ی چهار تفکیک، و 314 ایستگاه آب‌سنجی با آمار مناسب و دورهی مشترک آماری (2011-1976) در شش منطقهی اقلیمی انتخاب شد. منحنی تداوم جریان با استفاده از دادههای آبدهی روزانه با نرم‌افزار هایدرو آفیس (2015) ترسیم و شاخصهای Q2، Q5، Q10، Q15، Q20، Q50، Q75 و Q90 استخراج شد. تعداد روزهای بارانی برای هر آبخیز محاسبه، و روابط رگرسیونی بین شاخصهای منحنی و تعداد روزهای بارانی سال در مناطق مختلف اقلیمی استخراج و تحلیل شد. نتایج‌نشان داد که روابط همبستگی بین شاخصهای بخش ابتدایی منحنی تداوم جریان با میانگین سالانه‌ی تعداد روزهای بارانی در تمامی حوزههای منتخب از اقلیم‌های مختلف، رابطه‌یی ضعیف و اعتمادنکردنی برای تحلیل منطقهیی و پیشبینی و برآورد است. این رابطه برای بخش انتهایی منحنی شامل شاخصهایQ75 و Q90رابطه‌یی قوی با ضریب تبیین مناسب است. میانگین ضریب تبیین شاخصهایQ75 و Q90با میانگین سالانه‌ی تعداد روزهای بارانی در آبخیزهای اقلیم‌های مختلف تقریباً برابر (0/66) است. این یافته اهمیت تعداد روزهای بارانی را به‌مانند عامل پیشبینی‌کننده‌ی شاخصهای کم‌آبی مربوط به بخش انتهایی منحنی تداوم جریان در اقلیم‌های مختلف نشان میدهد. بنابراین پیشنهاد میشود از مؤلفهی تعداد روزهای بارانی بهجای عامل پیشبینیکننده برای برآورد شاخصهای بخش انتهایی منحنی تداوم جریان استفاده شود، و استفاده‌ی از آن برای برآورد سایر شاخصها توصیه نمیشود.
منابع مشابه
واکاوی احتمال تواتر و تداوم روزهای بارانی در استان مازندران
یکی از روش های مفید برای شناخت و پیش بینی پدیده های اقلیمی نظیر بارش زنجیره مارکف می باشد. زنجیره مارکف مدلی است که در آن حالت فعلی سیستم به حالت های قبلی آن وابسته است. با کاربرد زنجیره مارکف می توان احتمال وقوع و دوره های بازگشت پدیده های اقلیمی من جمله بارش را محاسبه کرد. در پژوهش حاضر با کاربرد آمار بارش روزانه ایستگاه های همدید استان مازندران (از بدو تاسیس تا 2015) تواتر و تداوم روزهای بار...
متن کاملبررسی احتمال تواتر و تداوم روزهای بارانی در جنوب‌غرب ایران با استفاده از مدل زنجیره مارکف
چکیده یکی از مهمترین مسائل در مناطق خشک و نیمهخشک مدیریت منابع آب است. بنابراین با مطالعه و شناخت رفتارها و احتمال وقوع یا عدم وقوع بارش توان مدیریتی مربوط به منابع آبی را در این مناطق بهبود بخشید. در این پژوهش احتمال وقوع روزهای همراه با بارش در جنوب غرب ایران با استفاده از دادههای بارش روزانه ایستگاههای سینوپتیک در دوره آماری 1995-2009 و با استفاده از مدل زنجیره مارکف انجام شد. سپس ماتر...
متن کاملبررسی و تعیین عوامل مؤثر بر شکل منحنی تداوم جریان در اقلیم‌های مختلف ایران
سابقه و هدف : بهبود و توسعه پیش بینی‌ها در حوضه‌های فاقد آمار نیازمند فهم و درک برهمکنش بین مولفه‌های حوضه و پاسخ هیدرولوژیک در اقالیم مختلف است. منحنی تداوم‌جریان، یکی از مناسب‌ترین روش‌های نمایش پاسخ هیدرولوژیک حوضه است و کاربرد‌های مختلفی در گرایش‌های مختلف هیدرولوژی و علوم وابسته دارد. شکل منحنی نیز انعکاسی از تاثیر پارامتر‌های آب و هوایی، زمین‌شناسی و فیزیوگرافی بر جریان رودخانه و پاسخ ه...
متن کاملبررسی تداوم روزهای بارش در ایران زمین
بارش به عنوان مهمترین عنصر اقلیمی همواره در سرزمین ایران از پیچیدگی های خاصی برخوردار بوده است. این پیچیدگی ها که بیشتر ناشی از موقعیت جغرافیایی این سرزمین پهناور بوده است باعث گردیده است که بارش از توزیع زمانی و مکانی یکنواختی برخوردار نباشد. هدفی که این تحقیق در پی دست یافتن به آن است تعیین تداوم های دو، سه و چهار روزه بارش در ایران زمین و تعیین ساختار احتمالی آن با استفاده از تعیین بهترین م...
متن کاملبررسی احتمال تواتر و تداوم روزهای بارانی در شهر تبریز با استفاده از مدل زنجیره مارکوف
در این پژوهش تواتر وتداوم روزهای بارانی شهرتبریز براساس قوانین احتمالی، به صورت فرایندهایی تصادفی و با استفاده از تکنیک زنجیره‌های مارکوف در معرض تحلیل قرار گرفت. برای دستیابی به این مقصود از آمار بارش روزانه مربوط به 55 سال (2005-1951) ایستگاه تبریز بهره گرفته شد. آمار مزبور براساس ماتریس شمارش تغییر حالت روزهای بارانی و فاقد بارش مرتب شده، سپس ماتریس احتمال تغییر وضعیت براساس روش درستنمایی ب...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 32 شماره 1
صفحات 60- 72
تاریخ انتشار 2019-05-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023