نقدی بر تصویر هنری از دیدگاه بلاغت سنتی

نویسندگان

  • حسین چراغی وش استادیار دانشگاه لرستان
  • غلام¬عباس رضایی هفتادُر دانشیار دانشگاه تهران
چکیده مقاله:

این مقاله در پی آن است که مفهوم تصویر را از منظر ناقدان قدیم مورد بررسی قرار دهد و نشان دهد که چگونه بلاغت قدیم در چارچوب درک جزئی از مفهوم تصویر و تمرکز بر جانب شکل، بدون پرداختن جدی به محتوا در نتیجة عواملی چند متوقف ماند. هر چند در این راستا عبدالقاهر جرجانی سرآمد قدماست و تلاش‌هایی گسترده‌تر داشت. اما پس از وی، دانش بلاغت تحولی شایسته نیافت. افزون بر این در این مقاله تلاش بر آن است که نشان داده شود چرا بلاغت قدیم نتوانست خود را از جزئی‌نگری در تصویر رها کند و وارد عرصة نگاه ساختاری به تصویر شود. آنجا که چگونگی ارتباط تصاویر بلاغی جزئی با هم در تصویر کلی ساختار و چگونگی ارتباط این تصویر کلی با آنها و همچنین کیفیت ارتباط محتوا با این تصاویر، مورد کنکاش قرار می‌گیرد. هرچند عبد القاهر تلاش‌هایی ابتدایی در این زمینه داشت که نسبت به زمان خود بسیار پیشروتر بود، اما پس از وی، چنین مباحثی دنبال نگردید. حتی برخی از بلاغیان نظرات او را محدودتر کردند و از ارزش آن کاستند. روش تحقیق در این پژوهش، بررسی دیدگاه‌های بلاغیان برجسته در عرصة بلاغت سنتی است. تا از این رهگذر خط‌مشی بلاغت سنتی آشکار گردد. ضرورت این پژوهش در آن است که کمبودهای بلاغت سنتی را نمایان می‌سازد و در پی آن مشخص می‌گردد که در پژوهش‌های کاربردی تکیه بر بلاغت سنتی کفایت نمی‌کند. و باید افزون بر آن از نظریات جدید در عرصه بلاغت نیز بهره گرفت.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نقدی بر بلاغت سنتی

بلاغت در معنای علمی که به زیبایی‏شناسی ادبیات می‏پردازد ازجمله علوم مهم و تأثیرگذاری است که متأسفانه به ویژه در زبان فارسی چندان مورد توجه و بررسی‏های عالمانه قرار نگرفته است. علم بلاغت در طول تاریخ هزارساله ادبیات فارسی از نواقص و آفت‏های زیادی آسیب دیده است که از جمله مهم‏ترین‏های آن می‏توان به فقدان نظریه‏پردازی‏های علمی، عربی‏زدگی، اختلاف در نامگذاری‏ها، تعاریف کلی و مبهم، پرداختن به موضوعا...

متن کامل

سبک منزوی از دیدگاه بلاغت تصویر

تصویر پایۀ تخیل شاعرانه است و منزوی شاعر مبتکر غزل معاصر در خلق تصاویر مخیل توانمند است؛ تأمل در آثار او موجب کشف نوآوری‎های وی می‎گردد. اوج تصویرسازی منزوی در غزل شکل گرفته که نیاز به واکاوی و تأمل دارد. عناصر خیال در شعر منزوی، بیانگر شخصیت و انعکاس روح او است. این مقاله به روش کیفی در پی کشف و ادراک مضامین فکری، تصاویر هنری و دست‎یابی به اندیشه و نگرش منزوی به جهان بیرون است. نتایج نشان می‎د...

متن کامل

مجاز از دیدگاه بلاغت

مجاز مهم­ترین مبحث در علم بیان و به تعبیر بعضی از دانشمندان، بلاغت همه علم بیان است. در منابع بلاغی بخشی از آن - که مجاز مفرد باشد - در علم بیان و بخشی از آن -که مجاز مرکب باشد- در علم معانی مطرح می شود. مجاز مفرد بیشتر وجه معنی­شناسی دارد و جنبه تخیل آن کمتر است اما مجاز مرکب -که در بحث مجاز در کتاب های بلاغت کمتر بدان توجه می شود وجه شاعرانگی و تخیل قوی دارد. در این مقاله بی آنکه به ...

متن کامل

نقدی بر کتاب هنر خودآموختگان، هنری فطری

مقالۀ حاضر نقدی بر کتاب هنر خودآموختگان، هنر فطری است. ضرورت بررسی انتقادی این کتاب از آن نظر است که اولین کتاب تألیفی فارسی در این زمینه است و به‌ همین ‌علت به‌عنوان مرجع و متنی کمک‌درسی مورداستفاده قرار می‌گیرد. ادعای اصلی مؤلف ارائۀ تعریفی از هنرهای فطری و دسته‌بندی آن‌ها و هم‌چنین طرح مباحث نظری‌ای است که حول این‌گونه هنرها وجود دارند. مؤلف در این راه دست‌یابی به اهداف متعددی را در...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 4  شماره 1

صفحات  105- 128

تاریخ انتشار 2012-05-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023