نشانه شناسی بیماری‌های معده در طب سنّتی ایران

علایم متعددی در طب سنّتی ایران در مبحث بیماری‌های معده آورده شده است که نشان از دقّت خاص پزشکان این دانش به نشانه‌شناسی بیماری‌ها دارد. استدلال از برخی علایم من جمله نوع رنگ، بو و میزان یکنواختی مدفوع، نوع صدای گاز دفعی و شدّت بوی آن، بررسی میزان و شدّت عطش و نوع برطرف شدن آن با آب گرم و غیر گرم، رنگ و خصوصیات زبان، آروغ و انواع آن، تمایل به نوع مواد غذایی و میزان و نوع آب دهان، همه علایمی هستند که امروزه در دانش سمیولوژی و اخذ شرح حال یا اساساًً بررسی نمی‌شوند یا اطلاعات کمی در مورد آن‌ها از بیمار اخذ می‌گردد. به نظر می‌رسد دقّت در نحوه‌ی شرح‌حال گیری و معاینه‌ی فیزیکی بیماری‌های معده توسط طبیبان طب سنّتی ایران از جمله ابن سینا می‌تواند در بهبود شیوه‌ی شرح‌حال گیری در طب رایج کمک کننده باشد. نکاتی که در طب سنّتی ایران مورد توجه بوده است، به نظر می‌رسد در یک دوره‌ی تاریک تاریخی از مسیر دانش پزشکی خارج شده باشد و این دانش سیر طبیعی دگرگونی خود را که مشتمل بر ارتقاء و اصلاح دانش هر نسلی توسط نسل بعد از خود است، طی نکرده باشد. با این تئوری لازم است مطالعات تجربی بیشتری برای بررسی متون اصیل طب سنّتی ایران انجام گیرد تا تغییرات ذکر شده در علایم و نشانه‌های معدی در این متون نسبت به دانش روز سمیولوژی و اخذ شرح‌حال، در بالین بیمار مورد بررسی قرار گرفته و فراوانی آن‌ها تعیین گردد. در گام بعدی بررسی پایه‌ی پاتوفیزیولوژیک تفاوت‌های موجود در سیر مطالعات بالینی بسیار سودمند است. برخی مقایسه‌ها مابین این مباحث در مکتب طب ایرانی و طب سنّتی چین نیز در مقاله ذکرشده است.