نسخ خطیِ ادبیِ شاخصِ پارسی و تازیِ کتابخانه اعتمادیه‌

نویسنده

چکیده مقاله:

کتابخانه اعتمادیه یا کتاب‌خانه بهاءالملک کهن­ترین کتاب‌خانه وقفی استان همدان است که واقفآن علی‌رضا قراگزلو(بهاءالملک)آن را در سال 1332 خورشیدی به همراه درمانگاه اعتمادیه وقف همگانی کرد. شکل‌یابی و ساماندهی این کتاب‌خانه‌ شامل چهار مرحله‌ از سال1302تا 1397 است که به ترتیب شامل دوران جمع‌آوری، وقف، افول و نجات­بخشی است. در مرحله چهارم و در یک پایان خوش نسخه‌های نفیس این کتاب‌خانه به موزه وقف همدان انتقال پیدا کردند. این کتاب‌خانه دربرگیرنده هشتادودو نسخه خطی است که بخشی از آن‌ها ادبی هستند. نسخه‌های ادبی کتابخانه اعتمادیه مربوط به پنج سلسله از دوران اسلامی و معاصر هستند و به دو خط و زبان پارسی و تازی نوشته‌شده‌اند؛ اما سه نسخه از این مجموعه‌ شاخص و کمیاب هستند و این بر اهمیت و جایگاه علمی این کتاب‌خانه بسیمی‌افزاید.این گفتار بهنسخه‌شناسیو کتاب­‌شناسی نسخ ادبی مزبور می‌پردازد تا ضمن بررسی و پژوهش در ویژگی­های هنری و داده‌های تاریخی مندرج در آن‌ها به شناختی دقیق از سرگذشت کتاب­ها دست یابد. روش به‌کاررفته در این گفتار برپایه مقایسه تاریخی نسخه‌ها یا همان ترتیب تاریخی آثار (Choronologic) است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

فهرستنویسی نسخ خطی در کتابخانه ملی ایران: روندها و رویه‌ها

هدف: در ایران، برای فهرستنویسی نسخ خطی دیدگاه‌ها و رویه‌های متعدد وجود داشته و دارد. براساس تفاوت‌های موجود، فهرستنویسی نسخ خطی در ایران به سه شیوه تقسیم شده است: 1) سنتی، 2) میانه، و 3) مدرن. پژوهش حاضر به بررسی فهرست‌های 22 جلدی کتابخانه ملی بر‌اساس این سه دوره پرداخته است. روش/رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر، به روش پیمایشی توصیفی اجرا شده است. دادهای پژوهش بر‌اساس سیاهه وارسی، متشکل از 23 معیار، ...

متن کامل

نظر ادبای تازی درباره سیبویه پارسی

قواعد زبان عربی تا قرن دوم هجری از یک انسجام و انضباط بهره نمی برد و از نضج و بلوغ کاملی برخوردار نبود تا اینکه دانشمندانی چون ابن جنّی‘حمّادبن سلمه‘خلیل بن احمد فراهیدی وسیبویه آمدند و به آن سرو سامان بخشیدند.به جرآت می توان گفت که تا از پیش سیبویه کسی نبود که قواعد زبان عربی را مورد بررسی قرار داده و آن را در چهارچوب معینی به شکل جامع و کامل بیان کند و درآن دسته بندی و ترتیب منظمی ایجاد نماید.د...

متن کامل

جلوه‌های امثال تازی در اشعار تعلیمی پارسی*

بسیاری از آثار نویسندگان و شعرای فارسی زبان در طول تاریخ، متأثر از زبان دین و کتاب آسمانی (قرآن کریم) بوده است. ادبای ایرانی در شعر و نثر تعلیمی از زبان و فرهنگ عربی بسیار سود جسته‌اند و به طور مثال در گفتار خود از صناعات ادبی همچون ارسال المثل (= تمثیل)، اقتباس و یا حتی تلمیح از امثال عربی در تبیین، تفهیم و آموزش پیام خویش بسیاربهره برده‌اند چنان که عبارات حکیمانه عربی در متن شاه‌کارهای زبان ف...

متن کامل

آموزه‌های دینی و اخلاقی در لالائی‌های مذهبی پارسی و تازی

لالائی‌ها نخستین نمونه‌ی ادبیات شفاهی زنانه‌اند. یکی از درون‌مایه‌های لالائی‌ها، مذهب است که مادران به وسیله‌ی آن، تعالیم دینی و اخلاقی را به طور ناملموس به فرزندانشان می‌آموزند. برآنیم تا این تعالیم را در لالائی‌های پارسی و تازی را مورد بررسی قرار دهیم. می توان از جمله نقاط اشتراک لالائی‌های مذهبی پارسی و تازی از: در پناه خداوند قرار دادن فرزند، در پناه قرآن قرار دادن فرزند، دعا برای خوابِ خوش ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 10  شماره 35

صفحات  151- 174

تاریخ انتشار 2019-05-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023