موارد خروج کلام از مقتضای ظاهر

نویسنده

  • دکتر غلام عباس رضایى
چکیده مقاله:

اصل آن است که سخن مطابق مقتضای ظاهر آورده شود یعنی، مثلأ در مقام خبر، جملا خبری و در مقام طلب، جملة انشائی بکار رود، ولی کاهی اسبابی بلاغی، گوینده بلیغ را وادار میکندکه از این قاعده خارج شده و بر خلاف مقتضای ظاهر سخن بگوید، این را اصطلاحأ خروج کلام از مقتضای ظاهر می نامند. نگارنده در این مقاله به سبب اهمیت موضوع، کوشیده است موارد خروج کلام از مقتضای ظاهر را به طور مفصل مورد بحث و بررسی قرار داده و فایده هر یک را ذکرکند. اهم مسائل این پژوهش عبارتند از: ا) نهادن خبر در جای انشاء2) نهادن انشاء در جای خبر 3) نهادن ضمیر به جای اسم ظاهر 4) نهادن اسم ظاهر به جای ضمیره) نهادن مفرد به جای مثنی 6) نهادن مفرد به جای جمع 7) نهادن مثنی به جای مفرد 8) نهادن مثنی به جای جمع 9) نهادن جمع به جای مفرد 10) نهادن جمع به جای مثنی 11) نهادن ماضی به جای مستقبل 12) نهادن مستقبل به جای ماضی 13) نهادن اسم فاعل یا اسم مفعول به جای مستقبل 14) التفات 15) تغلیب 16) قلب.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ظاهر و باطن کلام الهی از دیدگاه قرآن و سنت

ظاهر و باطن قرآن از جمله مباحث پیچیده قرآنی است که به صراحت در قرآن نیامده است . اگر چه در برخی از کتب تفسیر و علوم قرآنی ، آیات دلالت کننده بر جامعیت قرآن و آیات دعوت کننده به تدبر در قرآن به عنوان دلایل قرآنی این مبحث بیان شده است .اصطلاح ظاهر و باطن ریشه در روایات داشته و در میان متون روایی مورد توجه و تاکید معصومین (ع) بوده و به یقین بیان آن مقصد و غایتی داشته است . وجود وجوه چندگانه در نمو...

15 صفحه اول

بررسی مبناشناسی بحث تعارض اصل و ظاهر و موارد کاربردی آن در خصوص مهریه و نفقه

بحث اعتبار و تقدم اصل یا ظاهر بر دیگری در صورت تعارض موضوعی بحث‌برانگیز و دارای جنبۀ علمی و کاربردی است. گاهی ظاهر مورد تأیید شرع و قانون‌گذار است که به آن امارۀ قانونی می‌گویند و گاهی ظاهر از آن نظر که موجب علم و اطمینان دادرس می‌‌شود، آن را امارۀ قضایی می‌‌نامند و هر دو این نوع ظواهر و امارات حجت و معتبر هستند. اما اگر ظاهر مستفاد و مستنبط از قراین و اوضاع و احوال موجود در آن موضوع باشد بدون ...

متن کامل

مقتضای اطلاق ضمان قراردادی

عقد ضمان از وثاق شخصی بوده و اثر اصلی آن بنابر اجماع فقهای امامیه، نقل ذمه به ذمه است. اما اکثریت فقهای عامه، اثر اصلی این عقد را ضم ذمه به ذمه دانسته اند. و لیکن مشهور عامه این تناقض را عرضی و برخی دیگر آن را طولی می دانند. هم در فقه امامیه و هم در فقه عامه مشهور معتقدند،می توان با توافق، نقل یا ضم را بر روابط بین ضامن و مضنون عنه حاکم نمود اما فقهای امامیه اجماعا اقتضای اطلاق عقد ضمان را نقل ...

متن کامل

فرزندآوری مقتضای اطلاق عقد نکاح

مقتضای ذات و مقتضای اطلاق عقود به‌مثابۀ نظریۀ تشخیصی در ساحت فقه اسلامی بر حقوق و تکالیف ناشی از انعقاد عقود حکومت دارند. تعیین اقتضائات ذات و اطلاق عقد نکاح نیز، با نظر به اقسام آن، تأثیر مستقیمی بر تبیین مصادیق مشروع حقوق و تکالیف زوجین در نتیجۀ تحقق عقد نکاح دارد. گرچه شاید برای اثبات عدم مشروعیت الزام زوجین به فرزندآوری، به نفی فرزندآوری به‌عنوان مقتضای ذات و اطلاق عقد نکاح در هر دو قسم دائ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 173  شماره 0

صفحات  -

تاریخ انتشار 2005-03-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023