منشاء هیدروکربن‌ها در رسوبات سواحل جنوبی دریای خزر در محدودة استان‌های گلستان و مازندارن

در این تحقیق با انجام نمونه‌برداری از رسوبات سطحی بستر دریا نسبت به تعیین غلظت هیدروکربن‌های محلول و نامحلول آلیفاتیک (AHC) و آروماتیک (PAH) در سطح منطقه‌ای وسیعی از مرزهای آبی جنوب دریای خزر در مجاورت استانهای گلستان و مازندارن اقدام گردیده و مقادیر بدست آمده با غلظت‌های پیشین مقایسه گردیده است. بررسی غلظت کل این ترکیبات در رسوبات ساحلی منطقه مورد مطالعه گویای پراکندگی آنها به ترتیب در بازه 3/4-1/39 و 3000-15000 با تمرکز بیشتر در قسمت‌های مرکزی استان ‌مازندارن است. بررسی مقایسه‌ای غلظت‌های یاد شده گویای آن است که علیرغم غلظت پایین این ترکیبات، هیدروکربن‌های فوق در سواحل ایرانی دریای خزر به طور محسوس دارای غلظتی بالاتر از سواحل ترکمنستان و قزاقستان می‌باشند. در این مطالعه همچنین به منظور تعیین منشاء هیدروکربن‌های آلیفاتیک ((AHC مشاهده شده نسبت به توسعه مجموعه‌ای از شاخص‌های کمی اقدام شده است. بررسی این شاخص‌ها گویای منشاء بیولوژیکی و غیرنفتی هیدروکربن‌های مشاهده‌ای عمدتا ناشی از واکس‌های تولیدی با گیاهان عالی خشکی، در محدودة جنوب شرقی دریای خزر است. این درحالی ‌است که در مطالعات مشابه، هیدروکربن‌های مشاهداتی در سواحل جنوب غربی خزر در منتهی الیه سواحل غربی استان گیلان بیشتر از منشاء نفت‌های فسیلی گزارش شده‌اند. منشاء بیولوژیک هیدروکربن‌های مشاهده‌ای در این سواحل به این ترتیب، عدم ‌تأثیرپذیری سواحل استانهای مازندران و گلستان از آلاینده‌های نفتی ورودی به سواحل غربی این دریا در مجاورت کشور آذربایجان را نشان می‌دهد.