مقایسه شهرستان‌های استان فارس بر اساس شاخص‌های توسعه 75 - 1355

نتایج یافته­های این پژوهش حاکی از این است که 40 شاخص از طریق مدل تحلیل عاملی به 12 عامل کاهش یافته، به­طوری­که سهم هر عامل در توسعه­ی انسانی مشخص گردیده و در نهایت از طریق شاخص ترکیبی توسعه­ی انسانی، شهرستان‌های استان فارس در شاخص­های تلفیقی رتبه­بندی گردید. برابر     بررسی­های صورت گرفته، در سال 1355 در زمینه شاخص­های تلفیقی از مجموع 14 شهرستان،یک شهرستان برخوردار و 3 شهرستان نیمه­برخوردار و 10 شهرستان محروم می­باشد. در سال 1365 در زمینه­ی شاخص­های تلفیقی یک شهرستان برخوردار و 4 شهرستان نیمه­برخوردار و 9 شهرستان محروم می­باشد و در سال 1375 در زمینه­ی شاخص­های تلفیقی 3 شهرستان برخوردار و 4 شهرستان نیمه­برخوردار و 9 شهرستان محروم شناخته شد. میزان نابرابری در شهرستان­ها طی سه دوره 1355، 1365، 1375 به ترتیب 66/.، 59/. و 44/. درصد بوده است. شهرستان‌های استان فارس در دوره­های متفاوت در زمینه­های مختلف دارای تفاوت­های توسعه بوده­اند که بیانگر عدم توسعه هماهنگ با نیازهای جمعیتی آنها است. این نابرابری­ها بازتاب و برآیند عوامل طبیعی، اقتصاد سیاسی، نارسایی­های نظام برنامه ریزی و قطب رشد (شهر شیراز) می­باشد. شهر شیراز طی این 3 دهه به دلیل مرکزیت اداری- سیاسی و قطب برتر، در زمینه­ی تمام شاخص­های توسعه، برتری و تفوق خود را در نظام شهرستانی استان حفظ نموده است و به عنوان قطب رشد، خدمات و نیروی انسانی ماهر و متخصص را از شهرستان‌های پیرامون جذب کرده و تمرکز اقتصادی، سیاسی و جمعیتی را در سازمان فضایی استان پدیدار ساخته است. الگوی توسعه­ی فضایی استان فارس به صورت مرکز - پیرامون است.