مقایسه تطبیقی مکاتب مطالعات مورفولوژی شهری به منظور تکمیل آن براساس دستگاه تحلیلی مکتب اقتصاد سیاسی فضا

مورفولوژی (ریخت شناسی) شهری بررسی نظام مند فرم، شکل، نقشه، ساختار و کارکردهای بافت مصنوع شهرها و منشاء و شیوه تکامل این بافت ها در طول زمان است. مطالعات بسیاری در خصوص مورفولوژی شهری انجام گردیده است که در یک طبقه بندی صورت گرفته به سه مکتب کلی بریتانیایی، ایتالیایی و فرانسوی تقسیم شده اند. مطالعه حاضر به گونه بندی مطالعات مورفولوژی و مقایسه تطبیقی مکاتب موجود در انجام مطالعات مورفولوژی شهری می پردازد و براین اساس ضمن بررسی تفاوت های این مکاتب، تلاش می کند تا به نقد مشترکی که بر آ نها وارد می شود، بپردازد. مطالعات مورفولوژی شهری کمتر به فرآیندهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی حاکم بر روند تاریخی شکل گیری بافت توجه داشت هاند. با توجه به این امر، چنانچه بتوان روشی را پیشنهاد نمود که از حیث توجه به روندها و فرایندهای شکل دهنده ی فرم شهری وضع موجود به اندازه مطالعات مکتب انگلیسی (که در مقام مقایسه، کامل تر از سایر مکاتب مورفولوژی شهری به نظر می رسد) کارا باشد و در عین حال بتواند ساختارهای اجتماعی و روابط اقتصادی حاکم بر فضا را تشخیص داده و از آن ره مطالعات مورفولوژیک را به اهداف تجویزی نزدیک نماید، چارچوبی نسبتاً مؤثر ارائه شده است. لذا پیشنهاد این مطالعه استناد به الگوهای مورفولوژی بریتانیایی در عین تأکید بر نیروهای اثرگذار اقتصادی ، اجتماعی و سیاسی در بستر زمان است که برای این امر می توان به طور خاص از دستگاه تحلیلی مکتب اقتصاد سیاسی فضا بهره جست.