مفهوم‌سازی جریان‌های نواندیشی دینی معاصر در سه حوزه ضرورت، امکان و رویکرد نظری

نویسندگان

  • حمید سجادی دکتری علوم سیاسی دانشگاه تهران و مدرس دانشگاه
چکیده مقاله:

نواندیشی دینی، که ویژگی دورة معاصر است،با مدرنیته همزاد است؛ داعیان بسیار یافته، به گونه‌ای که هریک از آنها، آنچنان مفهوم نواندیشی را بر خویش منطبق می‌کنند که عرصه را برای حضور دیگران در دایرة نواندیشی دینی، تنگ می‌نمایند. این امر، هر معیار و ملاکی را برای ارزیابی جریان‌های نواندیش دینی به چالش می‌کشد. بدان سبب که تلاش‌های علمی برای تفکیک جریان‌ها در سه حوزة ضرورت، امکان و رویکرد نظری صورت نپذیرفته است. چگونگی جداسازی مفهومی گونه‌های متنوع نواندیشی دینی پرسشی است که این مقاله در پی پاسخگویی به آن است.(سؤال)به نظر می‌رسد با صورت‌بندی جریان‌های نواندیشی دینی در حوزه‌های پیش‌گفته، بتوان به پرسش یادشده پاسخ داد. (فرضیه) بنابراین، غرضْ مفهوم‌سازی سازه‌های تعدد نواندیشی دینی با توانایی در قابلیت سنجش و مقایسه است. (هدف) درنتیجه، مقالة حاضر بر آن است، مسائل اصلی هریک از جریان‌های نواندیشی دینی - از جمله مسئلة رابطه میان دین و مدرنیته - را شناسایی کند و آنها را پیرامون نقطة عزیمت‌شان در سه مفهوم ضرورت، امکان و رویکرد نظری بازتولید نماید. (روش) این مقاله با رد نگاه  درونی و بیرونیِ مصداق نگر و تنها با تأکید بر مفهوم‌سازی می‌کوشد طیف‌بندی خاصی از جریان‌های نواندیش دینی عرضه کند.(یافته)

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مفهوم سازی جریان های نواندیشی دینی معاصر در سه حوزه ضرورت، امکان و رویکرد نظری

نواندیشی دینی، که ویژگی دوره معاصر است،با مدرنیته همزاد است؛ داعیان بسیار یافته، به گونه ای که هریک از آنها، آنچنان مفهوم نواندیشی را بر خویش منطبق می کنند که عرصه را برای حضور دیگران در دایره نواندیشی دینی، تنگ می نمایند. این امر، هر معیار و ملاکی را برای ارزیابی جریان های نواندیش دینی به چالش می کشد. بدان سبب که تلاش های علمی برای تفکیک جریان ها در سه حوزه ضرورت، امکان و رویکرد نظری صورت نپذی...

متن کامل

نواندیشی دینی و تعالی سیاسی در گفتمان امام خمینی+

در این مقاله، پس از فهم جایگاه عناصر درون‌گفتمانی اندیشه حضرت امام، تلاش می‌شود تا عناصر درون‌گفتمانی هویت اسلامی ـ شیعی در متن فرایند انقلاب اسلامی درک شود و دریابیم که رهبر و معمار کبیر این انقلاب چگونه توانست با بهره‌گیری از نص شریعت اسلامی و وقایع مندرج در متن زندگی سیاسی ـ اجتماعی، نوعی تحرک و بسیج سیاسی را در راستای آرمان‌های هویتی خود ایجاد کند. در ادامه، برخی از این مفاهیم را که به عنوا...

متن کامل

مطهری و نواندیشی دینی

نواندیشان دینی(اسلامی) به مسئله انحطاط و احیای تمدن اسلامی فراوان پرداخته اند و از همین رو درگیر مسئله سنّت و تجدد هستند. در برخورد با این دو مسئله، دو رویکرد متفاوت اخذ کرده اند؛ گروهی طرفدار رفتاردرمانی و گروهی به رویکرد شناخت درمانی گرویده اند. طرفداران رویکرد دوم می گویند برای حل مشکلات جامعه اسلامی باید اندیشه های دینی ما پالایش و تغییر یابد. استاد مطهری از این گروه است در عین حال مدل نواند...

متن کامل

بنیان‌‌‌‌های نظری گسست از سنت در جریان نواندیشی دینی در ایران

بنیان های نظری گسست از سنت در جریان نواندیشی دینی در ایران دکتر منصور میراحمدی تاریخ دریافت: 30/10/86 حمید سجادی تاریخ پذیرش: 28/01/87 چکیده اگر بتوان جریان های اسلامی شکل گرفته در دوران معاصر را از منظر رابطۀ دین و مدرنیته در سه جریان نواندیشی دینی، نوگرایی دینی و رادیکالیسم دینی، صورت بندی کرد؛ نواندیشی دینی جریانی فکری است که در فرایند رویارویی با مدرنیته و تلاش برای سازگار ساختن سنت فکری...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 2  شماره 5

صفحات  133- 154

تاریخ انتشار 2014-09-06

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023