معین شدگی در زبان فارسی و شکل گیری ساخت کامل و التزامی
نویسندگان
چکیده مقاله:
«معین شدگی» که از جمله رایج ترین نمونه های دستوری شدگی در زبانها است، اصطلاحی است که به کاربرد افعال واژگانی در نقش فعل معین در برخی کاربردهایشان اطلاق می شود. در زبان فارسی نیز اکثر فعل هایی که امروز نقش کمکی دارند، در دوران قبل از فارسی دری عمدتا فعل واژگانی بودند و کاربرد ثانوی آنها بعنوان فعل معین نتیجه فرایند معین شدگی است. ما در این مقاله به روش پژوهشی با بررسی روند تحول سه فعل «استیدن»، «باشیدن» و «بودن» که در فارسی امروز به ترتیب در ساخت ماضی نقلی، ماضی التزامی و ماضی بعید به کار می روند، به این مسئله می پردازیم که آیا این افعال از ابتدای کاربردشان در فارسی باستان نقش کمکی داشتند یا اینکه نقش آنها به عنوان فعل کمکی در ساختهای فوق نتیجه معین شدگی این افعال در دوره های زبانی بعد است. بر این اساس چگونگی انتقال مفاهیم ماضی نقلی، ماضی التزامی و ماضی بعید را از فارسی باستان تا فارسی نو مورد بررسی قرار می دهیم. بر اساس شواهد موجود در خصوص کاربرد این افعال و نحوه بیان مفاهیم ماضی نقلی، ماضی التزامی و ماضی بعید در دوران قبل از فارسی دری این نتیجه بدست می آید که شکل گیری این سه ساخت با استفاده از سه فعل «استیدن»، «باشیدن» و «بودن» حاصل معین شدگی این افعال در یک ساخت دستوری شده از فارسی میانه به بعد است.
منابع مشابه
معین شدگی و تحول ساخت مجهول در زبان فارسی از مجهول ایستا به مجهول پویا
«معینشدگی» از معمولترین موارد دستوریشدگی در زبانها است و به کاربرد افعال واژگانی در نقش فعل معین در برخی ساختهای دستوری اطلاق میشود. در زبان فارسی نیز اکثر فعلهای کمکی امروز، قبل از فارسی دری عمدتاً فعل واژگانی بودند و کاربرد ثانوی آنها در نقش فعل معین نتیجه معینشدگی است. در این مقاله با بررسی روند تحول ساخت مجهول از فارسی باستان و میانه تا فارسی دری به این مسئله میپردازیم که آیا ...
متن کاملمعین شدگی و تحول ساخت مجهول در زبان فارسی از مجهول ایستا به مجهول پویا
«معینشدگی» از معمولترین موارد دستوریشدگی در زبان ها است و به کاربرد افعال واژگانی در نقش فعل معین در برخی ساخت های دستوری اطلاق میشود. در زبان فارسی نیز اکثر فعلهای کمکی امروز، قبل از فارسی دری عمدتاً فعل واژگانی بودند و کاربرد ثانوی آنها در نقش فعل معین نتیجه معینشدگی است. در این مقاله با بررسی روند تحول ساخت مجهول از فارسی باستان و میانه تا فارسی دری به این مسئله میپردازیم که آیا ...
متن کاملیک ساخت ناشناختۀ فعل التزامی در فارسی میانه
در زبان فارسی میانه، مانند بسیاری از زبان‌های دیگر، یکی از وجوه فعل التزامی است که هم در زمان مضارع و هم در زمان ماضی کاربرد داشته، ولی در متون موجود فقط از بعضی صیغه‌های آن شواهدی در اختیار است. ماضی التزامی در فارسی میانه کم‌کاربردتر از مضارع التزامی است و ظاهراً محدود است به بعضی افعالی که از ماده یا بن ماضی فعل و فعل معین hād ساخته شده‌اند. با این حال، صورت دیگری از افعال التزامی هم در متون ...
متن کاملفعلهای معین در زبان فارسی و فرضیه فعل معین دو جزئی
در این مقاله پس از بررسی فعلهای معینِ زبان فارسی به عنوان واژه‌هایی که دستخوش فرایند دستورشدگی شده‌اند، آنها را با توجه به مختصه‌های دستوری چون نمود، وجه، جهت و زمان به فعلهای معین نمود نما، وجه نما، جهت نما و زمان‌نما تقسیم می‌کنیم.همچنین گروه فعل معین را ضمن معرفی مقوله‌های نمود و جهت و با توجه به فرضیه فعل معین دو جزئی به دو گره نمود و جهت شکسته و برای این مقوله‌های نقشی گره‌ای مجزا در سلسل...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 10 شماره 29
صفحات 7- 9
تاریخ انتشار 2019-02-20
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023