مطالعۀ عزیمت امام رضا(ع) به خراسان در چارچوب اصل هجرتِ تمدن‌ساز

نویسنده

  • امان‌الله شفایی دانشجوی دکتری قرآن و علوم سیاسی جامعه المصطفی العالمیه و دانش‌آموخته حوزه علمیه قم
چکیده مقاله:

ایدۀ اصلی مقاله حاضر این است که انتقال امام رضا(ع) از مدینه به مرو و سکونت سه سالۀ آن حضرت در خراسان را چگونه می‌توان در ذیل اصل اسلامی هجرت و نقش آن در تمدن‌سازی مورد مطالعه قرار داد؟ در منطق اسلامی هجرت اصلی هم‌تراز با اصل جهاد است و آثار و نتایج حاصل از آن در خدمت تحقق اهداف و آرمان‌های اسلام قرار می‌گیرد. از این رو انتقال امام رضا(ع) از مدینه به مرو و حضور ایشان در خراسان را می‌توان با توجه به آثار و پیامدهای آن در ذیل نظریه «هجرت و تمدن‌سازی» تحلیل کرد. هرچند حضور کوتاه مدت امام رضا(ع) در خراسان آثار و برکات بسیاری برای این خطه داشته اما با توجه به نظریه تمدن‌سازی هجرت، «تقویت جریان عقل‌محور»، «شکوفایی نهضت­های علمی و ترجمه»، «رونق یافتن روش مناظره»، و «توسعه مرز جغرافیایی شیعه» را می‌توان به عنوان مهم­ترین آثار هجرت امام رضا(ع) نام برد. این در حالی است که وجود مشهدالرضا به عنوان قطب تمدن خراسان و نیز امام‌زادگان نقش مهمی در تثبیت و ترویج تمدن شیعی در ایران داشته است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

کارکرد تمدن‌سازانۀ هجرت امام رضا(ع) به ایران

تاکنون تحلیل‌های گوناگونی از واقعۀ مهم هجرت امام رضا(ع) به ایران ارائه شده است. در این میان شاید آنچه تاکنون تا حدی مهجور مانده، هویت تمدن‌ساز این هجرت باشد. در این رویکرد، این هجرت مبارک، بر خلاف ظاهر تبعیدگونۀ آنکه خود در پس پردۀ ادعای تکریم اهل بیت و بازگرداندن حق حکومت به ایشان از سوی غاصبان بنی‌عباس پنهان بود، نه‌تنها حرکتی برای تثبیت تشیع در کشور ایران و ایجاد تمدنی اسلامی ...

متن کامل

هجرت از منظر امام خمینی(س)

در این نوشتار کوشش شده است که هجرت انفسی و آفاقی، که از ویژگیهای انسان تعلیم یافته در سایه آموزه‌های اسلامی است، از نظرگاه حضرت امام خمینی بیان شود. افزون بر آن نگاهی به مهاجرتهای مثبت و منفی در حیات مسلمانان افکنده شده و معیارهای هجرت اسلامی طرح شده است. یادکرد هجرتهای سیاسی ـ الهی امام راحل، به ویژه هجرت بزرگ ایشان به سرزمین غرب، یعنی  فرانسه، محور دیگر این مقال است.

متن کامل

بررسی تاثیر هجرت عرفانی بر هجرت سیاسی در اندیشه امام خمینی

هجرت به عنوان یکی از مولفه‌های اساسی فرهنگ سیاسی تشیع همواره در اندیشه‌ی علمای بزرگ شیعه قابل ردیابی بوده است و امام خمینی(ره) به عنوان مبرزترین عالم شیعی عصر حاضر دارای نقطه نظرات مهمی در رابطه با این مفهوم است. باید توجه داشت که رویکرد ارزش‌مدارانه نسبت به «هجرت» آن را در زمره مفاهیم کلیدی جهت فهم ساختار تشیع قرار داده است، مفهومی دو وجهی که در نسبت با درون گرایی و عرفان تشیع معنای...

متن کامل

بررسی تاثیر هجرت عرفانی بر هجرت سیاسی در اندیشه امام خمینی

هجرت به عنوان یکی از مولفه های اساسی فرهنگ سیاسی تشیع همواره در اندیشه ی علمای بزرگ شیعه قابل ردیابی بوده است و امام خمینی(ره) به عنوان مبرزترین عالم شیعی عصر حاضر دارای نقطه نظرات مهمی در رابطه با این مفهوم است. باید توجه داشت که رویکرد ارزش مدارانه نسبت به «هجرت» آن را در زمره مفاهیم کلیدی جهت فهم ساختار تشیع قرار داده است، مفهومی دو وجهی که در نسبت با درون گرایی و عرفان تشیع معنایی ویژه به خ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 5  شماره 20

صفحات  105- 130

تاریخ انتشار 2018-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023