مطالعۀ تطبیقی جانوران ترکیبی در هنر هخامنشیان و آشوریان
نویسندگان
چکیده مقاله:
جانوران ترکیبی موجوداتی محصول تخیلات انسانی هستند که به‌عنوان شاهکارهای هنری در قالب عناصر و تزئینات معماری، ظروف کاربردی، مهرها، زیورآلات و... ظاهر می‌شوند. هدف از این پژوهش بررسی جانوران ترکیبی به‌عنوان نمادهایی از دو فرهنگ و تمدن فلات ایران (هخامنشیان) و بینالنهرین (آشور) و یافتن اشتراکات و افتراقات فیمابین آنان با رویکردی تطبیقی است. برای رسیدن به این منظور، دامنۀ گسترش این موجودات ترکیبی در آثار هنری نقوش برجسته و مهرهای هخامنشی و آشوری ازنظر شکل ظاهری و مفاهیم مرتبط با آن جست‌وجو و با یکدیگر تطبیق داده شد. در این پژوهش روش تحقیق به‌صورت توصیفی- تاریخی و تجزیه‌وتحلیل اطلاعات کیفی و گردآوری اطلاعات به روش اسنادی است. نتایج حاصل از این پژوهش نمایانگر وجوه اشتراک و افتراق موجودات ترکیبی در این دو تمدن است و به طور کلی میتوان گفت که در نمایش موجودات ترکیبی دوره هخامنشی از دید جانبی و در آشوری از روش جبههای استفاده‌شده است. نمایش جانور ترکیبی با حالات انسانی مانند تمام‌قد بودن و استفاده از اندام انسانی در دوره آشور کاربرد زیادی داشته درحالی‌که در دوره هخامنشی تنها ترکیب با سر انسان دیده میشود. مهمترین خصیصه تصاویر نمایش‌دهنده جانوران ترکیبی در هنر هخامنشی: سادگی، نظم و پرهیز از پرداختن زیاد به جزئیات است. جانوران ترکیبی در هنر هخامنشی از حس «سکون و آرامش» و «خشک و رسمی» و در دورۀ آشوری «تحرک و پویایی» و «بیان خشونت» برخوردارند و تقارن انعکاسی بارزترین ویژگی هماهنگ تصاویر جانوران ترکیبی در نقوش برجسته دوره آشور است. ازنظر مفهوم به‌کارگیری، بیشتر نمادها در فرهنگ و تمدن مردمان هر دو منطقه ریشه دارد.
منابع مشابه
تأثیر هنر ملل تابعه امپراتوری هخامنشیان بر هنر و معماری آنها
هنر هخامنشی، هنر درباری و متأثر از هنر ملل تابعه امپراتوری مانند بینالنهرین، مصر، آسیای صغیر و به ویژه هنر اورارتو بوده است؛ نقوش برجسته دیواره‌ها و دروازه کاخ‌ها به ویژه در تخت جمشید، بیانگر نفوذ و تأثیر عناصر هنر مادی، ایلامی و بینالنهرین (آشور و بابل) بر هنر هخامنشی است. همچنین پس از فتوحات کوروش در آسیای صغیر، هنر متعالی و ظریف یونانیان در بناهای هخامنشی به چشم می‌خورد. معماری به عنوان م...
متن کاملتحلیل تاثیر پذیری امپراتوری موریائی هند از هنر معماری هخامنشیان
کوروش، موسس سلسله هخامنشی، در سال 544 ق.م فتوحات شرق ایران را فتح کرد. او در این سال بلخ را تصرف نمود. لذا باختر، مهمترین ساتراپ نشین شرقی امپراتوری هخامنشی شد. پس او داریوش در حدود سال 512 ق.م از رودخانه سند گذشته وقسمتی از غرب سند را ضمیمه امپراتوری هخامنشی نمود و ساتراپی هیندوش را تاسیس کرد. سلسله موریای یا ماوریای هند بعد از سقوط امپراتوری هخامنشی بدست اسکندر یونانی در هند روی کار آمد...
متن کاملبررسی و مقایسهی تناسبهای انسانی در هنر مصر و ایرانِ دورهی هخامنشیان
هنر هخامنشی، هنری درباری و تحت تأثیر هنر ملل تابعه مانند بینالنهرین، مصر و آسیای صغیر بوده است. این مقاله به بررسی، مطالعه و مقایسهی تناسبهای انسانی، مجسمه‌ها و نقوش برجستهی دورهی هخامنشی به‌عنوان یکی از مهمترین آثار هنری این دوره میپردازد. تناسب در طبیعت نیز قابل‌مشاهده و مفهوم آن مفهومی در دانش ریاضی است که در هنرهای بصری اهمّیت به‌سزایی دارد؛ چنانچه فرمول نسبتِ تقسیمِ طلایی در تناسب که د...
متن کاملمطالعه تطبیقی نقش اسفنکس در هنر هخامنشی و هنر سلجوقی
یان مسئله : اسفنکس از انواع نقوش جانوران ترکیبی است که انسان پیشین آن را با ذهن و تخیل خودش آفرید و در طی ادوار مختلف تاریخی، با مفاهیم و ظواهر متفاوت پرورش داد. این نقش در ایران هم نمود پیدا کرد و در دوران باستانی و اسلامی مورد استفاده قرار گرفت. با وجود کاربرد و اهمیت اسفنکس د...
متن کاملبررسی تطبیقی نقشمایه «مارپیچ» در هنر اسلامی و هنر محیطی
«مارپیچ» از جمله شکلهای موجود در طبیعت است که در درون خود رازهای نهفته بسیار دارد. در حیوان، نبات و جماد، از کهکشان گرفته تا اتم، طبیعت، سرشار از شکلهای مارپیچی است. انسانها، همواره به این نقشمایه نمادین و اسرارآمیز توجه داشتهاند و برای آن مفهومی مقدس قائل بودهاند. هنر، همچون زندگی به مارپیچ روی میآورد و هنرمند با الهام از طبیعت، از این نقشمایه نمادین برای خلق اثرش بهره میگیرد. در این...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 11 شماره 39
صفحات 16- 33
تاریخ انتشار 2016-10-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023