مطالعه مؤلفه‌های شکل‌دهنده کیفیت معنایی- ادراکی محیط، مورد مطالعاتی: محله قطارچیان سنندج

در دهه‌های اخیر موضوع کیفیت محیط شهری به یک بحث تخصصی و عمومی در جامعه تبدیل شده و تحقیقات نشانگر آن است که محیط‌های شهری شامل مؤلفه‌های شکل‌دهنده کیفیت محیط است که در صورت بی‌توجهی به آن‌ها، از کارآمدی محیط‌های شهری کاسته می‌شود. از این‌رو پژوهش حاضر بر آن است که به شناسایی مؤلفه‌های مؤثر بر بهبود کیفیت محیط شهری پرداخته و تعیین‌کنندگی هر کدام از این مؤلفه‌ها را در کیفیت معنایی- ادراکی محله قطارچیان شهر سنندج، مورد سنجش قرار دهد. نوع پژوهش، از نظر هدف؛ کاربردی و از لحاظ روش انجام تحقیق، «توصیفی- تحلیلی» است. با استفاده از فرمول کوکران، نمونه‌ای به حجم 343 نفر از ساکنین به شیوه نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و کیفیت محیط محدوده مورد مطالعه توسط آنان مورد ارزیابی قرار گرفته است. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه بوده که پاسخ آن‌ها به‌صورت بسته بوده است و نسخه اولیه آن مشتمل بر 23 شاخص است. همچنین روایی ظاهری پرسشنامه با استناد به‌نظر متخصصان و پایایی آن با استناد به ضریب آلفای کرونباخ (75/0) بررسی و تأیید شده است. در این راستا با به‌کارگیری نرم‌افزارهای SPSS و Lisrel، داده‌ها توسط روش‌های آماری نظیر تحلیل عامل تأییدی و آزمون t تک نمونه‌ای مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. مهم‌ترین نتایج تحلیل عامل تأییدی نشانگر آن است که شاخص‌های بیانگر کیفیت معنایی- ادراکی محیط می‌توانند توصیف مناسبی از متغیر کیفیت معنایی- ادراکی به عمل آورند اما مؤلفه امنیت نمی‌توانست بیان‌کننده این متغیر باشد. همچنین یافته‌های پژوهش نشانگر آنست که افراد نمونه، کیفیت معنایی ادراکی محیط را در مجموع و بر حسب هر سه مؤلفه هویت، حس‌تعلق خاطر و خوانایی در سطح بالاتر از متوسط بوده است.