مطالعه خاصیت ضد باکتریایی پنج گونه گلسنگ بومی منطقه ارسباران روی باکتری Dikerya chrysanthemi عامل پوسیدگی سیب زمینی در شرایط آزمایشگاه و انبار

سیب­زمینی از جمله گیاهانی است که سالیانه خسارت عمده­ای بر اثر بیماری پوسیدگی غده ناشی از باکتری  Dikerya chrysanthemi در انبار به آن وارد می­شود. در این پژوهش به منظور استفاده از شیوه سازگار با طبیعت و کم خطر در مدیریت این بیماری گیاهی بر پایه خواص ضد میکروبی گلسنگ، پنج گونه گلسنگ شامل Pleopsidium gobiensis، Ramalina sinensis، Parmelina tiliacea، Anaptychia setifera، Lecanora argopholis از منطقه ارسباران جمع‎آوری شده و با سه نوع حلال متانول، دی اتیل اتر و استون عصاره گیری شد. اثر بازدارندگی این عصاره‎ها با روش­های انتشار دیسک و حداقل غلظت بازدارندگی و کشندگی در آزمایشگاه و نیز در انبار مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد کهعصاره استونی  Pleospidium gobiensisبا ایجاد هاله 9/7 میلی­متری و عصاره دی اتیل اتری گلسنگ Parmelina tiliacea با هاله 6/6 میلی­متری، با حداقل غلظت بازدارنده و کشنده 54/0 و 09/1 میلی­گرم بر میلی‎متر، مؤثرترین تیمارهای گلسنگی بودند و اثر آن‎ها حتی از شاهد استرپتومایسین بهتر بود. در مجموع، گلسنگ­های P. tiliacea و P. gobiensis بیشترین اثر بازدارندگی را بر رشد باکتری­ مورد مطالعه در آزمایشگاه داشتند. بررسی انباری با آغشته کردن غده­های سیب­زمینی با عصاره­های منتخب گلسنگ قبل یا بعد از مایه­زنی با باکتری D. chrysanthemi نشان داد که تمامی تیمار­ها توانایی پیشگیری و معالجه کنندگی در برابر باکتری را داشتند و توانستند درصد قابل توجهی از سیب­زمینی را از آسیب باکتری بیماری‎زا محافظت نمایند. عصاره استونی گلسنگ R. sinensis که بعد از مایه­زنی باکتری Dikerya chrysanthemi به­کار برده شد از بیشترین فعالیت بازدارندگی باکتری در شرایط انباری برخوردار بود، به طوری که 91 درصد غده­های سیب­زمینی را از آسیب باکتری محافظت نمود.