مسئولیت مدنی متصدیان حمل بین‌المللی ناشی از اجرای نادرست تشریفات گمرکی

به‌طور معمول، مسئولیت متصدیان حمل در مقابل صاحب بار، در پی عدم اتخاذ تدابیر لازم برای جابه‌جایی صحیح کالا به‌بار می‌آید. این در حالی است که ممکن است به موجب قرارداد، افزون‌بر عملیات فیزیکی جابه‌جایی کالا متصدی حمل مکلف به انجام تشریفات گمرکی باری باشد که حمل آن را عهده‌دار است و مسئولیت ناشی از اجرای نادرست این تشریفات کمتر مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. این پرسش مطرح می‌شود که در صورت سکوت قرارداد حمل، آیا متصدی حمل اساساً متعهد به اجرای تشریفات گمرکی باری که حمل آن را به‌عهده گرفته، است و در صورت پاسخ مثبت، آیا مبنا، حدود و شرایط این قسم مسئولیت متصدی حمل از همان مفاد معاهدات حمل‌ونقل بین‌المللی تبعیت می‌کند یا آنکه به‌دلیل ماهیت نمایندگی فعالیت متصدی حمل در این زمینه از مقررات ویژه‌ای تبعیت می‌کند. این قسم مسئولیت متصدی حمل و شرایط آن در کلیۀ شاخه‌های حمل براساس معاهدات بین‌المللی حاکم و نیز قانون امور گمرکی ایران، مسئله‌ای است که در این نوشتار تجزیه‌وتحلیل شده است.