مدیریت کنترل تلفیقی زنجرک خرما،Ommatissus lybicus ، در استان‌های فارس و بوشهر

زنجرک خرما، یکی از آفات کلیدی خرما در استان­های فارس و بوشهر به شمار می­رود که با تغذیه از شیره برگ­ ها و میوه‌ها و ترشح عسلک فراوان موجب ضعف درختان خرما، کاهش کمیت و کیفیت میوه و عدم بازار پسندی آن می‌شود. حشره­کش­ها، متداول­ترین ابزار کنترل این آفت در کشور می­باشند. با توجه به معایب فراوان حشره­کش­ها، یافتن روش­های جایگزین در قالب مدیریت کنترل تلفیقی هدف این پژوهش بود. این آزمایش طی سال‏های 1390 و 1391 در قالب طرح بلوک‌ کامل تصادفی با هفت تیمار و سه تکرار در دو استان فارس و بوشهر و به ترتیب روی ارقام بارور زاهدی و کبکاب اجرا شد. تیمارها شامل حشره‌کش دیازینون(EC 60% 1.5 ml/l) ، هرس برگ، دیازینون + هرس برگ، دیازینون + هرس برگ + کارت زرد، دیازینون + هرس برگ + پوشش خوشه‌، هرس برگ + پوشش خوشه‌ + کارت زرد و تیمار شاهد بود. کارایی تیمارها با فرمول هندرسون – تیلتون محاسبه شد و مقایسه میانگین­ها با آزمون دانکن انجام شد. در هر دو استان فارس و بوشهر، تیمارهای حاوی حشره­کش دیازینون بالاترین کارایی را در کنترل زنجرک خرما نشان دادند و اختلاف آن­ها با تیمارهای فاقد دیازینون معنی­دار بود. کمترین کارایی مربوط به تیمار هرس برگ و تیمار تلفیقی هرس برگ + کارت زرد+ پوشش خوشه بود. در تیمارهای حاوی پوشش، وزن میوه و بازار پسندی آن افزایش یافت. در کل، نتایج این پژوهش نشان داد که حشره­کش­ها از ارکان اصلی هر نوع برنامه مدیریت تلفیقی زنجرک خرما به شمار می روند و تلفیق آنها با عوامل به­زراعی (هرس و پوشش خوشه­ها) سبب افزایش کارایی کنترل تلفیقی و بهبود کیفیت و بازار پسندی محصول در ارقام تجاری خرما می­شود.