مدل ‏سازی آلودگی نیترات از منابع غیر‌نقطه ‏ای و اولویت‌بندی زیرحوضه‏ های بحرانی برای مدیریت محیط زیستی حوضۀ آبخیز تجن

نویسندگان

  • فاطمه رجایی دانشجوی دکتری، دانشکدۀ منابع طبیعی دانشگاه تربیت مدرس، نور‌
  • مجید دلاور استادیار، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران‌
چکیده مقاله:

آلودگی‏های غیر‌نقطه‏ای اهمیت ویژه‌ای در تعیین کیفیت آب و سهم مهمی در تغذیه‌گرایی آب‏های شیرین دارند. از دلایل اساسی این موضوع، وجود مواد مغذی به‏ویژه نیتروژن و فسفر در غلظت‏های زیاد آب است. عامل تغییر کاربری اراضی به‏طور ویژه‏ای بر کیفیت آب مؤثر است. بنابراین، درک ارتباط بین کاربری اراضی و آلایندۀ نیترات یک اولویت به‏منظور ارزیابی بار آلودگی نیترات و پیش‏بینی تأثیر آن بر کیفیت آب‏های سطحی است. در این مطالعه از ابزار ارزیابی آب و خاک (SWAT) برای شبیه‏سازی نیترات طی سال‏های 2001‌ـ 2013 در حوضۀ آبخیز تجن استفاده‏ شده است. نتایج مدل نشان داد بار سالانۀ نیترات طی سال‌های 2001‌ـ 2013 از 31070 کیلوگرم تا 89350 کیلوگرم در خروجی حوضه متغیر است. براساس نتایج به‌دست‌آمده، سهم آلایندۀ نیترات تولید‌شده توسط مرتع (7/5 درصد) و جنگل (29 درصد)، بسیار کمتر از نیترات تولید‌شده توسط کاربری کشاورزی (64 درصد) است. همچنین در میان کشت‏های مختلف کاربری کشاورزی، به‌ترتیب شالیزارها و باغ‌ها به‏عنوان منابع اصلی آلودگی نیترات در فصول بهار و تابستان شناسایی شدند. در ادامه، زیرحوضه‏های بحرانی به‌منظور اولویت‏بندی مناطق برای مدیریت کیفیت آب منطقه شناسایی شدند. نتایج به‌دست‌آمده از این مطالعه می‏تواند راهنمای مفیدی به‌منظور حفاظت از اکوسیستم حوضۀ آبخیز تجن در برابر تخریب بیشتر و ‌نیز ترویج توسعۀ پایدار در این منطقه باشد.  

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مدل سازی آلودگی غیرنقطه ای با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) برای ارائه بهترین شیوه های مدیریت (BMP) در حوضه آبخیز گرگانرود

The most important pollutants that cause water pollution are nitrogen and phosphorus from agricultural runoff called Non-Point Source Pollution (NPS). To solve this problem, management practices known as BMPs or Best Management Practices are applied. One of the common methods for Non-Point Source Pollution prediction is modeling. By modeling, efficiency of many practices can be tested before ap...

متن کامل

مدل سازی آلودگی غیرنقطه ای با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis) برای ارائه بهترین شیوه های مدیریت (bmp) در حوضه آبخیز گرگانرود

مهم ترین آلاینده هایی که باعث ایجاد آلودگی آب می شوند، نیتروژن و فسفر موجود در رواناب کشاورزی هستند که به آلودگی غیرنقطه-ای (nps)، موسوم هستند. برای رفع این مشکل، شیوه های مدیریتی به کار می روند که به bmp ها یا بهترین شیوه های مدیریت معروفند. یکی از روش های متداول پیش بینی آلودگی غیرنقطه ای مدل سازی آن است. به وسیله مدل سازی می توان راندمان بسیاری از این شیوه ها را قبل از به کارگیری، آزمایش کرد...

متن کامل

نمایش توزیع مکانی فسفر، نیتروژن، مواد جامد محلول و مواد جامد معلق در GIS و بررسی اثر کاربری اراضی بر میزان این آلاینده ها (مطالعه موردی: حوضه آبخیز زاینده رود)

مهمترین آلاینده هایی که باعث ایجاد آلودگی آب می شوند، نیتروژن و فسفر موجود در رواناب کشاورزی هستند که به آلودگی غیرنقطه ای موسوم هستند. در این پژوهش از مدل L-THIA برای نمایش توزیع مکانی کل فسفر، کل نیتروژن، نیترات-نیتریت، مواد جامد محلول و مواد جامد معلق و از نرم افزار SPSS جهت بررسی ارتباط آن با کاربری های اراضی در حوضه آبخیز زاینده رود، استفاده شد. جهت بررسی اثر کاربری اراضی آن بر پارامتر های...

متن کامل

بهینه ‏سازی تخصیص منابع به فعالیت‏ های پروژه با استفاده از مدل دیاگرام منابع بحرانی

در فرایند برنامه ‏ریزی و کنترل بهینه و موثر جهت مدیریت و رهبری یک پروژه همواره باید دقت نمود که به تمامی ابعاد پروژه توجه کافی مبذول گردد. شیوه‏ های مرسوم برنامه‏ ریزی و کنترل پروژه مانند CPM، PERT و سایر تکنیک‏هایی از این قبیل، معمولا روش‏ هایی هستند که بر مبنای نامحدود بودن منابع در پروژه به کنترل زمان انجام فعالیت ‏های پروژه پرداخته و شبکه‏ های ایجاد شده بر مبنای تئوری حاصل از این روش ‏ها، غ...

متن کامل

مدل سازی آلودگی غیرنقطه ای با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis) برای ارائه بهترین شیوه های مدیریت(bmp) در حوضه آبخیز گرگانرود

در میان عناصر بی شمار سازنده طبیعت، آب نقش بسیار مهمی را، به سبب اختصاصات فیزیکی و شیمیایی خود ایفا می کند. با گسترش روزافزون جمعیت، از یک طرف نیاز به آب شیرین روز به روز افزایش و از طرفی ورود آلاینده ها به این اکوسیستم ، سرعت یافته است. مهمترین آلاینده هایی که باعث ایجاد آلودگی آب می شوند، نیتروژن و فسفر موجود در رواناب کشاورزی هستند که به آلودگی غیرنقطه ای (nps)، موسوم هستند. برای رفع این مشک...

15 صفحه اول

مدل سازی تغذیه مرحله ای برای نیترات زایی و نیترات زدایی زیستی همزمان در تصفیه فاضلاب

کربن و نیتروژن، منابع اصلی آلودگی هستند که در مشکلات کیفیت محیط نقش دارند. طی دهه اخیر، تحقیق در مورد تصفیه فاضلاب، بر افزایش بازدهی دفع نیتروژن کلی با استفاده از فرآیندهای step feed (شامل چندین رآکتور نیترات زایی - نیترات زدایی به طور سری) متمرکز شده است. در این تحقیق فرآیند تغذیه مرحله ای (چهار مرحله ای) برای نیترات زایی و نیترات زدایی جهت تصفیه فاضلاب با استفاده از اطلاعات تصفیه خانه شهر همد...

15 صفحه اول

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 3  شماره 3

صفحات  455- 464

تاریخ انتشار 2016-09-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023