مدل‌سازی غلظت رسوب حاصل از فرسایش شیاری با استفاده از سیستم نروفازی (ANFIS) در منطقه نیمه‌خشک

نویسندگان

  • حامد روحانی استادیار دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، ایران.
  • سوما محمدپور دانش آموخته کارشناسی ارشد آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، ایران.
چکیده مقاله:

در بسیاری از مناطق نیمه‌خشک ایران فرسایش خاک به‌عنوان یک معضل محیط‌زیستی بر حاصل‌خیزی خاک، کیفیت آب و زیست‌بوم‌های آبی اثر می‌گذارد. نرخ خاک برداشت شده براساس نوع فرسایش و فرآیندهای تخریب زمین متفاوت است. فرسایش شیاری معمولاً در مواقع بارش شدید بر روی دامنه‌های شیب‌دار ایجاد می‌شود و شرایط انتقال رسوب در آن نامتعادل است. در این تحقیق با استفاده از مدل نروفازی اقدام به شبیه‌سازی غلظت رسوب حاصل از فرسایش شیاری شده است. یک‌سری از روابط تجربی و پارامترهایی که برای شبیه‌سازی هیدرودینامیک شیار، جدا شدن خاک و ظرفیت حمل و انتقال رسوب که بر فرسایش حاصل از شیار مؤثرند به عنوان ورودی مدل در نظر گرفته شدند. فرآیند توسعه و ارزیابی مدل با استفاده از مجموعه داده‌های مشاهده‌ای در 27 شیار آزمایشی با دبی 12 لیتر بر دقیقه مقایسه شد. در این پژوهش برای تعیین ترکیب بهینه ورودی‌ها  از روش گام به گام از میان 10 پارامتر ورودی مؤثر در برآورد غلظت رسوب شامل ویژگی‌های خاک، توپوگرافی و پوشش گیاهی استفاده شد. براساس نتایج روش گام به گام، چهار پارامتر درصد شیب، درصد پوشش گیاهی، درصد رس و تنش برشی جریان برای مدل‌سازی انتخاب شدند. ارزیابی مدل نشان داد که مدل نروفازی با  ضریب تبیین، جذر میانگین مربعات خطا و میانگین خطای اریب، به ترتیب، 697/0، 5/30 و 0/1 قادر به پیش‌بینی قابل قبول غلظت رسوب حاصل از فرسایش شیاری بود. 

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تغییرات دینامیک غلظت رسوب در فرسایش شیاری در آزمایش‌های مزرعه‌ای

This study aimed to investigate the dynamic changes of rill erosion and evaluate the ability of Hairsine-Rose model in estimation of sediment concentration. The experiments were carried out at the Soil and Water Conservation Research Station of Tehran University in Kuhin, Qazvin. Four flow rates were tested at three slopes in trapezoidal hand-made rills of 3 m long and 5 cm base width. Outflows...

متن کامل

پیش‌بینی عملکرد سویا در شرایط دیم با استفاده از سیستم استنتاج نروفازی (ANFIS)

Productivity of rainfed crops may be predicted using the climatic parameters. Crop yield prediction has an important role in agricultural policies including determining the crop price. Well-known prediction methods are regression method and arterial neural networks. In this paper soybean yield is predicted using Adaptive Nero-Fuzzy Interface System (ANFIS) and 11 years of climatic data (1998-20...

متن کامل

مدل‌سازی برخی از عوامل موثر بر فرسایش شیاری با استفاده از منطق فازی

یکی از چالش‌های بزرگ در فرآیند برنامه‌ریزی و مدیریت اکوسیستم‌های طبیعی از جمله منابع آب‌و‌خاک، عدم درک پیچیدگی‌ها و پویایی این اکوسیستم‌ها در مدل‌های مرسوم می‌باشد اما بر اساس ایده اساسی تئوری فازی، می‌توان این محدودیت را وارد مدل نمود. در این پژوهش نیز به منظور مدل‌سازی رابطه عوامل "درصد سنگریزه سطح زمین"، "درصد سیلت" و "اثر مشترک طول شیب و درصد شیب" با عامل "سطح مقطع شیار در واحد طول"، مدل‌ها...

متن کامل

تغییرات دینامیک غلظت رسوب در فرسایش شیاری در آزمایش های مزرعه ای

این مطالعه با هدف بررسی تغییرات دینامیک فرسایش شیاری و همچنین بررسی کارایی مدل hairsine-rose در برآورد غلظت رسوب انجام شده است. آزمایش ها در ایستگاه تحقیقات حفاظت خاک و آب دانشگاه تهران واقع در منطقه کوهین استان قزوین انجام شد. چهار دبی جریان در سه شیب مختلف در شیارهایی دست ساز ذوزنقه ای به طول ۳ متر و عرض کف ۵ سانتی متر مورد آزمون قرار گرفت. در هر آزمایش، رواناب خروجی در فواصل زمانی مختلف جمع ...

متن کامل

غنی شدن فسفر در رواناب و رسوب حاصل از فرسایش بین شیاری

فرسایش بین شیاری یکی از انواع مهم فرسایش در اراضی کشاورزی با ماهیت انتخابی است که در آن تمایل به انتقال ریزترین ذرات خاک وجود دارد. در سال های اخیر، اثرات زیست محیطی رواناب و رسوب حاصل از فرسایش و شناخت دینامیک آن مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. در این راستا، تأثیر فرسایش بین شیاری بر هدررفت فسفر خاک به عنوان یکی از عناصر غذایی مهم و ضروری گیاه اهمیت ویژه ای یافته است. پژوهش حاضر با هدف برر...

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 70  شماره 1

صفحات  219- 234

تاریخ انتشار 2017-05-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023