مدل‌سازی سطح پوشش و رواناب ناشی از ذوب برف با استفاده تلفیقی از مدل هیدرولوژیکی SRM و تصاویر ماهواره‌ای

نویسندگان

  • سعید حمزه گروه سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی دانشکده جغرافیا دانشگاه تهران
  • صفر معروفی دانشیار گروه آبیاری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا.
چکیده مقاله:

برف یکی از منابع بزرگ آب در بیشتر نقاط دنیا می‌باشد و تخمین رواناب ناشی از ذوب آن یکی از مهم‌ترین فعالیت‌های هیدرولوژیست‌ها به حساب می‌آید. ذوب برف، رطوبت خاک، ذخیره آب زیرزمینی و منابع آب دریاچه‌ها و رودخانه‌ها را تأمین کرده و رواناب حاصل از آن در حوضه‌های کوهستانی و مرتفع عامل مهم و کنترل‌کننده رژیم جریان محسوب می‌شود. اما با توجه به عدم وجود اطلاعات زمینی کافی، مدل‌سازی رواناب حاصل از ذوب برف بسیار مشکل می‌باشد. در این خصوص استفاده از مدل‌های شبیه‌سازی ذوب برف و تصاویر ماهواره‌ای بسیار راهگشا می‌باشد. در این تحقیق سعی شد با استفاده از مدل شبیه‌سازی رواناب حاصل از ذوب برف SRM  و اطلاعات به‌دست آمده از تصاویر هشت روزه سنجنده MODIS رواناب روزانه حاصل از ذوب برف برای حوضه آبریز نهاوند که جزئی از حوضه آبریز کرخه محسوب می‌شود، مورد شبیه‌سازی و ارزیابی قرار گیرد. بدین منظور مدلSRM   برای حوضه مورد مطالعه در سال‌های آبی 2003 تا 2010 اجرا و واسنجی گردید و برای سال‌های آبی 2010 تا 2013 مورد صحت‌سنجی قرار گرفت. بالاترین ضرایب همبستگی و تفاضل حجمی برای مدل در دوره واسنجی به ترتیب 75/0 و 62/3- و در دوره صحت‌سنجی برابر 79/0 و 67/26 بدست آمد. تحلیل حساسیت پارامترهای ضریب درجه روز، ضریب رواناب برف و باران مدل انجام گردید که نشان‌دهنده حساسیت کمتر مدل به افزایش و کاهش ضریب رواناب باران در میان سایر پارامترها بود. مقادیر به‌دست آمده دقت بالای مدل در برآورد رواناب حاصل از ذوب برف را برای حوضه مذکور نشان‌داد و نشانگر قابلیت کاربرد مدل برای سایر حوضه‌های مشابه در منطقه است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ارزیابی مقایسه نسخه درجه-روز و تابشی مدل SRM در همانند‌سازی رواناب ناشی از ذوب برف

در حوزه‌های آبخیز کوهستانی، ذوب برف و رواناب بدست آمده از آن سهم عمده‌ای در تولید جریان و تأمین منابع آب دارد. مدل SRM از جمله مدل‌های هیدرولوژیکی است که به منظور همانند‌سازی و پیش‌بینی جریان روزانه در حوزه‌های کوهستانی متأثر از ذوب برف طراحی شده است. مبنای بکار گرفته شده در مدل SRM روش تجربی درجه-روز می‌باشد که به رغم گستردگی کاربرد آن به دلیل دارا نبودن عامل های فیزیکی همواره مورد نکوهش پژوهش...

متن کامل

شبیه‌سازی رواناب ذوب برف در حوضه شهرچای با استفاده از مدل SRM

با توجه به اهمیت بارش برف در تأمین آب در مناطق کوهستانی، برآورد دقیق آب معادل برف و همچنین تغییرات سطح پوشش آن،‌ در بخش­های کشاورزی، انرژی، مدیریت مخزن و هشدار سیل مؤثر است. در این مطالعه، به‌منظور برآورد رواناب حاصل از ذوب برف در حوضۀ شهرچای، نخست سطح پوشش برف برای سال آبی 92 با استفاده از تصاویر روزانۀ ماهوارۀترا- مودیس با تفکیک مکانی 1 کیلومتر در محیط نرم­افزار ENVI استخراج شد. آنگاه با استف...

متن کامل

مدل‏سازی جریان ناشی از ذوب برف با استفاده از مدل هیدرولوژیکی رواناب حاصل از ذوب برف(مطالعه موردی: حوضه آبخیز سد کرج)

برف یکی از اشکال مهم بارش در چرخه هیدرولوژی مناطق کوهستانی بوده که در تامین منابع آب شرب و کشاورزی به صورت جریانهای تاخیری در فصول پرآبی و جریانهای حداقل در فصول کم آبی و تولید انرژی نقش ارزنده ایفا می‏کند. هدف اساسی مدل‏سازی هیدرولوژیکی در حوضه‌های آبخیز، درک بهتر از روند چرخه آب نظیر فرآیندهای حاکم بر چرخه آب و منابع آب می‏باشد. منطقه پوشیده از برف پارامتری اساسی در سیکل هیدرولوژی و اقلیم شنا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 6  شماره 3

صفحات  66- 77

تاریخ انتشار 2016-05-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023