مخنف بن سلیم ازدی؛ تقابل تعصب قبیله‌ای و گرایشهای شیعی
نویسنده
چکیده مقاله:
مخنف‌بن‌سلیم ازدی یکی از یاران حضرت علی(ع) در دوران خلافت آن بزرگوار بود؛ او باوجود داشتن گرایشهای شیعی و مناصبی که در دولت علوی داشته، تبعیت همه‌جانبه نداشت. هدف از این مقاله، کنکاش این مسئله است که چرا وی در زمانی تابع امام(ع) و زمانی نیز به فرمان‌های آن حضرت بی‌اعتنا بود یا از نبردهای زمان آن حضرت اظهار نارضایتی می‌کرد. فرضیه پژوهش آن است که تضاد بین دو حس درونی مخنف‌بن‌سلیم، شامل تمایلات مذهبی و تعصب قبیله‌ای، علت تصمیم‌گیری‌های متفاوت وی بوده است. در این مقاله با استناد به سخنان و خطب و عملکرد خود مخنف این موضوع به روش توصیفی‌تحلیلی بررسی شده است. براساس یافته‌های این پژوهش، مخنف در جمل از هواخواهان جدی حضرت امیر(ع) بود و به‌همراه برادرانش، به درخواست کمک امام لبیک گفت؛ اما پس از مشاهده درگیری‌های دنباله‌دار در صفین و کشته‌شدن هم‌قبیله‌ای‌های خود، تحتﺗﺄثیر عصبیت قبیله‌ای، آن شور و همت دوران اولیه خلافت خلافت امام‌علی(ع) را ادامه نداد و تاحدودی موضعی انفعالی گرفت. به همین علت در جریان حکمیت نیز جزو سردارانی نبود که مُصّر بودند نبرد را ادامه دهند. پس از صفین نیز در مواقعی از دستورات امام‌علی(ع) تبعیت می‌کرد که با هواخواهی از افراد قبیله‌اش تعارضی نداشته باشد؛ البته حس هواخواهی از اهل‌بیت(ع) همواره تا زمان مرگ در وی وجود داشت. چنان‌که در سال 61ق، برخلاف برادرش، به یاری حسین‌بن‌علی(ع) نشتافت؛ اما در سال 64ق، به خونخواهی امام‌حسین(ع) همراه توابین قیام کرد و در عین‌الورده کشته شد.
منابع مشابه
بررسی و نقد متفردات کتاب سلیم بن قیس الهلالی
کتاب سلیم از آثار حدیثی شیعه متعلق به قرن اول هجری است. احادیث این کتاب در مقایسه با سایر مصادر فریقین مشترکات فراوان و متفرداتی دارد. در مقایسه میان کمیت مشترکات با متفردات، اکثریت روایات کتاب، گزارش‌هایی است که شواهد فراوانی دارد؛ اما درصد اندکی از آنها شامل متفردات است که بیشتر در محورهای اعتقادی، تاریخی، فضایل و مطاعن است. پژوهش‌های محتوایی متفردات سلیم، بر پایه مبانی اعتقادی شیعه بیان‌گر ا...
متن کاملبررسی و نقد متفردات کتاب سلیم بن قیس الهلالی
کتاب سلیم از آثار حدیثی شیعه متعلق به قرن اول هجری است. احادیث این کتاب در مقایسه با سایر مصادر فریقین مشترکات فراوان و متفرداتی دارد. در مقایسه میان کمیت مشترکات با متفردات، اکثریت روایات کتاب، گزارش هایی است که شواهد فراوانی دارد؛ اما درصد اندکی از آنها شامل متفردات است که بیشتر در محورهای اعتقادی، تاریخی، فضایل و مطاعن است. پژوهش های محتوایی متفردات سلیم، بر پایه مبانی اعتقادی شیعه بیان گر ا...
متن کاملبررسی و نقد احادیث قرطاس در کتاب سلیم بن قیس الهلالی
جانشینی پیامبر(ص)، یکی از دامنه دارترین مسائلی است که از رحلت آن حضرت تاکنون، اندیشمندان دو فرقه شیعه و سنی را به خود مشغول داشته است. اهل تسنن با استناد به رای مشورتی مردم، مساله ی جانشینی پیامبر(ص) را با مبنای انتخاب امت تحلیل می کنند و متکلمان شیعی با استناد به متون دینی معتقدند که پیامبر، این امر مهم را به هیچ وجه فروگذار نکرده و به صراحت، جانشینان خود از میان اهل بیت(ع) را تعیین نموده است....
متن کاملاعتبارسنجی متنی و ارزیابی کتاب سلیم بن قیس الهلالی
کتاب سلیم از اولین آثار حدیثی شیعه است. در مورد اعتبار این کتاب ، درحالیکه برخی متقدمین شیعه و محدثین عامه بر آن اعتماد نموده اند دیگران آن را یا از اعتبار ساقط می دانند ، یا در برخورد با این کتاب توقف نموه اند. درحالیکه احادیث کتاب در منابع فریقین ، شواهد فراوانی دارد. در پژوهش حاضر ، پس از ارائه شواهد و متابعات برای احادیث کتاب و بررسی و نقد اشتراکات و افتراقات مشخص شده که تنها تعداد اندکی از...
منابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 9 شماره 2
صفحات 169- 180
تاریخ انتشار 2017-08-23
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023