مبانی قاعده «ابطال ناپذیری خون محترم» با رویکردی به قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲

نویسندگان

  • ابوالفضل علیشاهی قلعه‌جوقی دانشیار گروه الهیات، فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران
  • طیبه احمدی دانش آموخته کارشناسی ارشد، دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران
چکیده مقاله:

اسلام برای پاسداشت خون انسان­ها، ارزش بسیاری قائل است و نمی­گذارد که قطره­ای از خون افراد به ناحق ریخته شود؛ قانون مجازات اسلامی نیز در مادّه 4۸۷ در صورت عدم شناسایی قاتل، بیت المال را مسئول دیه می­­داند. ولی به موجب ماده ۱۰ قانون بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در مقابل اشخاص ثالث، مصوب ۲۶ شهریور 1347 که به منظور «حمایت از زیان دیدگان حوادث رانندگی،...، فرار کردن یا شناخته نشدن مسئول حادثه...» تصویب شده است، صندوق خسارت­های بدنی را مسئول پرداخت دیه می­داند. با توجه به موارد بالا که در مورد «عدم شناسایی قاتل» مشترک هستند ولی مرجع پرداخت دیه متفاوت می­باشد، این پرسش پیش می­آید که رویه قضایی در مورد مسئولیت پرداخت دیه چگونه است؟ چه ارتباطی بین این دو صندوق هست؟ در این مقاله، این نتیجه به دست می­آید که از نظر رویه قضایی در سال 1387، در دادسرا و دادگاه برای پرداخت دیه، مسئولیت این دو صندوق، گاهی به صورت طولی (ابتدا صندوق خسارت بدنی و بعد بیت­المال) و گاهی به صورت عرضی (صندوق خسارت و بیت­المال در عرض همدیگر) می­باشد و یا قاضی ابتدا صندوق خسارت بدنی را مسئول پرداخت می­­کند و نسبت به مابه­التفاوت دیه، بیت­المال را مسئول پرداخت می­کرد. ولی با توجه به نظریه اداره حقوقی قوه قضائیه در سال 1392، بین این دو صندوق تمییز قائل شده است، بدین صورت که در صورت صدمات بدنی، صندوق خسارت­های بدنی، مسئول پرداخت دیه می­باشد و در صورت عدم شناسایی قاتل، نوبت به بیت­المال می­رسد که اولیای دم با ارائه مدارک مورد نیاز و با مراجعه به مرجع مورد نظر، برای وصول دیه اقدام می­کنند.   

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مبانی فقهی و حقوقی «به ‌مرگی» با رویکردی به قانون مجازات اسلامی مصوب 1392

اتانازی یا «به مرگی» یکی از مسائل مهم در عرصه­های مختلف پزشکی، حقوقی و فقهی است. پیشرفت علم پزشکی از یک سو و راحت­طلبی انسان معاصر از سوی دیگر، باعث شده است که نگاه­های نوینی به مسئله مرگ و راه­های رسیدن به مرگ فرار روی انسان معاصر قرار گیرد. در این میان مسئله مرگ ترحم آمیز به خاطر انگیزه و داشتن شرایط مناسبی از قبیل رضایت و اذن بیمار، تفاوت­های مهمی را با قتل عدوانی و مجرمانه ایجاد کرده است. د...

متن کامل

نقد و تحلیل مبانی فقهی ماده 619 قانون مجازات اسلامی(مصوّب ۱۳۹۲)

چکیده در باب میزان دیه دندانی که به تیرگی گراییده و سیاه شده است(السن الأسود)، فتاوای اصحاب امامیه مختلف و متفاوت است؛ به‌طوری‌که تتبع جستار حاضر در میراث مکتوب فقهی، وجود چهار نظریه را در فرض مسئله مورد شناسایی قرار داده است: 1. ثبوت ثلث دیه دندان سالم 2. ثبوت ربع دیه 3. ثبوت ارش 4. دیدگاه تفصیلی (ثبوت ثلث دیه در دندان سیاه فاسد و ثبوت ارش در دندان سیاه غیرفاسد). هرچند قانون‌گذار قانون م...

متن کامل

مسؤولیت پزشک در قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲

مقررات تازه تقنین شده ی قانون مجازات، با سلب ضمان مطلق از پزشک ماهر و تعدیل کردن آن ضمان بر مبنای تقصیر، قواعد مطلوبی را به ارمغان آوردهاست. در این قانون با رویکردی جدید ضمن دادن آزادی عمل بیش تر به پزشک به حمایت از وی برخاسته است که این امر هم با موازین اخلاقی انطباق دارد و هم اصول و قواعد فقهی بر آن صحه میگذارند. در این جستار برآنیم تا ضمن بیان سیر قوانین موضوعه در ایران که در باب مسؤولیت پزش...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 11  شماره 1(بهار و تابستان 1397)

صفحات  131- 159

تاریخ انتشار 2018-12-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023