مؤلفه های معنایی ماده ی «کرم» در قرآن بر اساس معناشناسی ساختاری و رویکردهای تحلیلی - منطقی

نویسندگان

چکیده مقاله:

تبیین مؤلفه­های مادۀ «کرم» در پژوهش­های قرآنی از اهمیت خاصی برخوردار است. انبوه پژوهش­های انجام شده در این رابطه، از کرامت و اعتبار و احترامی که انسان به طور ذاتی یا اکتسابی به آن دست یافته است سخن به میان آورده­اند. حال آنکه براساس داده­های معناشناسی و با استخراج همنشین­ها و جانشین­های مادۀ «کرم» و بسامد به کارگیری آن‌ها می­توان دریافت که مفاهیم مادۀ «کرم » در قرآن برمحور مصداق رب قرار گرفته و بنابر این، مؤلفه­های این ماده در قرآن باید بر محور «رب» استخراج و تحلیل گردد. این پژوهش می­کوشد، برمبنای داده­های معناشناسی تاریخی و قومی و به کارگیری معناشناسی ساختاری، به استخراج همنشین‌ها­ و جانشین­های مادۀ «کرم» در قرآن بپردازد و در ادامه با تکمیل داده­های معناشناسی ساختاری با رویکردهای تحلیلی ـ منطقی، علاوه بر کشف معانی مادۀ کرم در قرآن، با دسته­بندی همنشین‌ها­ و جانشین­های این ماده در دو گروه مصادیق و مفاهیم، آن‌ها را تحلیل کند؛ چنانکه در پایان می­توان شرافت، دهش و دوسویه بودن این ارتباط را از مؤلفه‌های معنایی مادۀ «کرم» در قرآن به شمار آورد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

معناشناسی ماده ی «کرم» در قرآن مجید

پژوهش حاضر می¬کوشد تا به روش توصیفی- تحلیلی، ماده¬ی کرم را در قرآن مجید، مورد واکاوی قرار دهد. در این پژوهش، ضمن بازشناسی معنای لغوی واژه¬ی کرم و مشتقات آن در دوره¬ی قبل از نزول، براساس منابع لغوی و اشعار جاهلی، و در دوره¬ی پس از نزول، براساس آیات و روایات، سیر تطور معنای لغوی این واژه در گذر زمان نیز مورد تحلیل قرار گرفته است. به نظر می¬رسد واژه¬ی «کرم» ابتدا برای درخت انگور به کار رفته، سپس ب...

مؤلفه های وفاداری در خانواده در پرتو معناشناسی میثاق غلیظ در قرآن و تفاسیر

  با تبلیغ فرهنگ جوامع غربی، خانواده و عنصر مهم وفاداری در معرض تهدید و آسیب جدی قرار گرفته است. در جامعه اسلامی برای پایداری نهاد خانواده توجه به آموزه‌های قرآنی و لزوم کاربست آن در رابطة زناشویی ضروری می‌نماید. قرآن از ازدواج با تعبیر «میثاق غلیظ» یاد کرده‌است. بر اساس آن، ازدواج یک تعامل روحی روانی شمرده می‌ شود. هم‌چنین ازدواج بر این اساس، پیمان محکمی به شمار می‌رود که باید محبت و انسانیت، ...

متن کامل

بازکاوی و تحلیلی معناشناسی «آرامش» در قرآن کریم

اولین گام برای کاربست یک مفهوم قرآنی دست‌یافتن به درکی درست و همه‌جانبه از آن است؛ مفهوم آرامش از این قاعده مستثنی نبوده و برای عینیّت بخشی و بهره‌مندی از ثمرات آن نیازمند داشتن خوانشی روشن از آن هستیم؛ مقاله حاضر رسالت خویش را درکنکاش پیرامون «آرامش در قرآن» و ارائه خوانش پیش‌گفته تعریف نموده است؛ برای تحقق این امر ابتدا به شناسایی، استخراج، تبیین و نهایتا تدوین معادل‌های قرآنی این مفهوم پرداخت...

متن کامل

معناشناسی علم در قرآن با تاکید بر حوزه های معنایی

معناشناسیِ همزمانی، بر اساس نسبت های بینامتنی، واژگان مرتبط را تحلیل می کند. نسبت های راهگشا در معناشناسی همزمانی علم عبارتند از: نسبت صرفی، نحوی، همنشینی، جانشینی و تقابل. نسبت های صرفی و نحوی مشخص کننده انواع عالمان ـ خدا، انسان، فرشته، جنّ، حیوانات، موجودات بی-جان ـ متعلق علم، رابطه تعلیمی بین عالمان، مواد و شیوه های تعلیم است. همنشین های علم، به همنشین های توصیفی، ابزاری، تأثیرپذیر و تأثیرگ...

15 صفحه اول

تعیین سایت های مناسب توسعه ی شهری بر اساس مؤلفه های ژئومورفولوژیک مطالعه ی موردی شهرارومیه

محل استقرار سکونتگاه­ها و سایر تأسیساتی که انسان ایجاد می­کند، در بسیاری از موارد تحت تأثیر عوامل محیطی به ویژه ژئومورفولوژی و زمین­شناسی است. امروزه به تبع رشد جمعیت، توسعه­ی ساخت و سازها اجتناب­ناپذیر است و تأثیر نامطلوب نیازهای بشر بر روی زمین و همچنین بهره­برداری از مناطق اطراف شهرها و روستاها برای خانه­سازی و تأسیسات اقتصادی و صنعتی گسترشی روزافزون می­یابد. در این بین، کثرت عوامل ژئومورفول...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 50  شماره 1

صفحات  77- 99

تاریخ انتشار 2017-03-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023